یکی از جراحی های زیبایی برای اصلاح افتادگی پوست و چربی های اضافه شکم، ابدومینوپلاستی هست. نتیجه عمل، علاوه بر انجام آن توسط جراح پلاستیک با تجربه، به رعایت صحیح مراقبت های بعد از عمل ابدومینوپلاستی نیز بستگی دارد.
برای مراقبت مناسب بعد از عمل ابدومینوپلاستی، باید شرایط معمول و غیرمعمول بعد از عمل را بدانید. علاوه براین، نحوه‌ی مراقبت از زخم‌ها، کارهای ضروری برای پیش‌گیری از عوارض را فرا بگیرید.
اگر تصمیم به عمل دارید، قبل از هر چیز باید از مراقبت های بعد از عمل ابدومینوپلاستی آگاهی داشته باشید، بنابراین پیشنهاد می کنیم که برای مطالعه‌ی کامل مقاله وقت بگذارید.
اصطلاحات
شرایط طبیعی بعد عمل در هفته‌ی اول
بعد از انجام این جراحی علایم و مشکلاتی وجود دارد که بصورت طبیعی رخ میدهد و برای رعایت مراقبت های بعد از عمل ابدومینوپلاستی آگاه باشید. در این بخش از مقاله این شرایط و نحوه مراقبت آن ها را شرح خواهیم داد.
کبودی و ورم
ورم جزء شرایط طبیعی بعد از عمل هست. باید به این نکته اشاره کرد که ورم در ده روز اول به تدریج بیشتر شده و معمولاً در انتهای هفته‌ی دوم به تدریج کاهش پیدا خواهد کرد. این احتمال وجود دارد که در پایان هفته‌ی اول حتی وزن شما، اضافه شده باشد.
در صورت تداوم گسترش کبودی یا تیره‌تر شدن عارضه‌ای در حال شکل‌گیری هست و باید افراد در اسرع وقت به پزشک متخصص مراجعه کنند.
تورم ناحیه‌ی تناسلی همراه با خون مردگی امری طبیعی است و این موضوع در مورد کیسه‌ی بیضه‌ها میتواند خیلی زیاد باشد.
درد
درد بعد از این جراحی متوسط بوده و با سرفه کردن یا زور زدن بیشتر خواهد شد. احساس کشش پوست شکم و در محل بخیه‌های زیر شکم به‌صورت طبیعی وجود دارد. احساس کشش برای مدت چندین هفته باقی خواهد ماند ولی درد با سرعت زیادی کاهش پیدا می‌کند. درد‌های ناگهانی تیرکشنده یا سوزشی ممکن است بعد عمل وجود داشته باشد. که علت آن دوخته شدن لایه‌های زیرپوست و سفت کردن جدار شکم است.
در صورت افزایش تدریجی درد عارضه‌ای در حال شکل‌گیری هست که باید افراد در اسرع وقت به متخصص مراجعه کنند.
تب
در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول ممکن است احساس تب یا گرگرفتگی داشته باشید و حتی با دماسنج مختصری تب هم داشته باشید. تب در دو روز اول طبیعی است و رفع خواهد شد. ادامه تب بعد از روز دوم غیرطبیعی است.
خارش
هفته‌ی دوم معمولاً پوست خشک و خارش‌دار با ته رنگ زرد هست. پانسمان کردن، پوشیدن گن و استحمام پوست را به‌تدریج خشک می‌کند. خارش در واقع به دلیل ترمیم زخم‌ها ایجاد می شود و میتواند تا چند هفته ادامه داشته باشد.
برش ها و وضعیت بعد عمل
محل و شرایط برش های جراحی، وجود درن و سرگیجه بعد عمل در این بخش شرح داده می شود.
- معمولاً یک یا دو لوله از جدار شکم بیرون آمده به مخزنی متصل است. به این لولهها دِرَن (Drain) گفته میشود که مسئول تخلیهی خونابه‌های زیرپوست است.
- برش‌های کوچکی در جاهای مختلف بدن شما ممکن است وجود داشته باشد. بعضی‌ها بخیه شده و بعضی‌ها باز گذاشته‌شده است. در اطرافِ بعضی سوراخ‌ها ممکن است آثار سوختگی مشاهده شود. ترشحات خونابه‌ای از برش‌ها و زخم‌ها ممکن است وجود داشته باشد.
- پایین شکم یک برش عرضی نسبتاً بلندی وجود دارد. کبودی‌هایی ممکن است در لبه‌ی این زخم‌دیده شود که این کبودی‌ها به تدریج باید کمتر شده و نباید تأخیری ظاهر شود. کبودی پیش‌رونده و مواردی که با تأخیر ظاهر میشود غیرطبیعی هستند.
- سرگیجه و کم‌خونی یکی از مسائل مهم درروند مراقبت بعد از عمل ابدومینوپلاستی است. به دلیل حجم لیپوساکشن و خونریزی حین عمل کم‌خونی رخ میدهد؛ بنابراین سرگیجه بخصوص حین نشستن یا بلند شدن، تپش قلب یا سیاهی رفتن چشم‌ها طبیعی است. ممکن است در هفته‌ی اول این تپش قلب و سرگیجه زیاد باشد.
- با توجه به برش‌هایِ پوستی، کاهش حس زیر ناف طبیعی است. در درصدی از افراد این حس بعد از ۶ ماه تا حدودی بازمی‌گردد.
شرایط غیرطبیعی بعد از عمل
علاوه بر شرایط طبیعی که در بالا ذکر کردیم، یک سری شرایط غیرطبیعی نیز وجود دارد که با مشاهده آن ها باید در اسرع وقت به پزشک متخصص مراجعه کنید، بنابراین در این بخش از مقاله این شرایط و روش های مقابله با آن ها را بررسی خواهیم کرد.
- تورم یا برجستگی پیش‌رونده، نشانه‌یِ تشکیل سروما یا هماتوم است. درصورتی‌که روند کاهش ورم متوقف شد یا ناحیه‌ای دچار تورم شد برای بررسی تجمع مایع زیرپوستی باید به بهترین جراح پلاستیک مراجعه کنید.
- درصورتی‌که کبودی پوست متوقف نشد یا تیرگی زیاد بود باید شکم‌بند یا گن را بازکنید و در اولین فرصت برای معاینه مراجعه کنید.
- بعد از عمل، درد کتف یا کمر ممکن است وجود داشته باشد ولی ساق پا نباید درد داشته باشد. در صورت درد ساق پا باید مراجعه کنید.
- هرگونه تب بعد روز سوم عمل غیرطبیعی است و باید به پزشک مراجعه کنید.
- هرگونه تنگی نفس یا احساس کمبود اکسیژن غیرطبیعی است و نیاز به مراجعه ی فوری دارد.
دستورات مراقبتی کلی بعد عمل ابدومینوپلاستی
در این بخش از مقاله به بررسی مراقبت های بعد از ابدومینوپلاستی خواهیم پرداخت.
نحوه خوابیدن و نشستن بعد عمل
نکته‌ای که در خوابیدن و نشستن در دو هفته‌ی اول باید رعایت شود کم کردن فشار بر روی بخیه است. برای این منظور باید کمر خمیده و پاها از زانو خم‌شده باشد. حین راه رفتن در هفته‌ی اول باید خمیده روبهجلو راه بروید.
در هفته‌ی اول باید همین شرایط را موقع استراحت و خوابیدن هم رعایت کنید. سر و تنه را بالاتر از معمول قرار داده و هم‌زمان مفصل لگن و زانو را هم خم نگه‌دارید. برحسب اینکه می‌خواهید بنشینید یا بخوابید میزان زاویه‌ها را تعدیل کنید.
خوابیدن به پشت بهترین حالت بوده و باید از خوابیدن بر روی پهلوها در هفته‌ی اول تا حد امکان پرهیز کرد. بعد از هفته‌ی اول می‌توانید به پهلو بخوابید. خوابیدن به پهلو در وضعیت جنینی توصیه میشود؛ یعنی زانو‌ها را خم و به شکم نزدیک کنید. اگر بالشت نرمی بین زانو‌ها بگذارید راحتی بیشتری خواهید داشت.
از خوابیدن روی شکم تا یک ماه نیز پرهیز کنید.
گن و یا شکم‌بند بعد عمل
در ۳ تا ۵ روز اول باید از شکم‌بند استفاده کنید. شکم‌بند باید زمانی که راه می‌روید محکم بسته باشد و در ۲ روز اول هر ساعت ۱۵ دقیقه شکم‌بند را شل کنید.
حتما باید موقع خوابیدن شکم‌بند شل باشد و از فشار بیش‌ازحد موقع بستنِ شکم‌بند پرهیز کنید. با نظر جراح، گن مناسب تهیه کنید، گن بهتر است تا دو ماه مداوم به‌جز زمان‌هایی که شسته میشود پوشیده شود.
در آقایان تورم کیسه‌های بیضه همراه با کبودی طبیعی باشد. در هفته‌یِ اولِ بعد از عمل از شورت‌های ضخیم و تنگ استفاده کنید تا تورم مهار شود. این ناحیه، بافت نرمی دارد و به دلیل شرایط آویزان، مستعد تورم پیش‌رونده و شدید است.
بهتر است شکم‌بند از زیر سینه تا موهای زهار را بپوشاند (موهای بالای دستگاه تناسلی). برای همه‌ی افراد این شرایط مهیا نمی‌شود چون اکثر شکم‌بندها در سایز‌های مختلف، طول متفاوتی دارند ولی عرضشان یکسان است. شکم‌بند و پوشک باید قبل عمل تهیه شود و شکم‌بندی تهیه‌ی کنید که برای سایز قبل عمل شما تنگ نباشد.
نحوه‌ی استفاده از شکم‌بند و پوشک
بعد از پانسمان، یک‌لایه پوشک به‌صورت طولی روی شکم و پهلوها گذاشته میشود و روی آن شکم‌بند بسته میشود. اگر ساکشن پشت‌هم انجام‌شده باشد، پشت تنه هم پوشک گذاشته میشود. ممکن است ترشحات خونابه‌ای بعد عمل خیلی زیاد باشد؛ بنابراین هر زمان که پوشک خیس شد باید تعویض شود. پانسمان یا پوشک خیس نباید طولانی‌مدت باپوست در تماس باشد. توجه کنید پانسمان روی زخم ابدومینوپلاستی از پوشک‌ها بایستی جدا باشد و روی منافذی که باز گذاشته‌شده، نیاز نیست پانسمان گذاشته شود. پوشک را می‌توانید مستقیماً روی آن قرار بدهید.
پوشیدن گن
اول اینکه تا حد امکان از چروک قرار گرفتن گن روی بدن پرهیز شود. بعد از لیپوساکشن و یا ابدومینوپلاستی تا یکی دو هفته چربی‌ها در شرایط شل قرار دارند؛ بنابراین اگر در وضعیت نامناسب تحت‌فشار طولانی قرار بگیرند شکل نامناسب پیدا می‌کنند؛ یعنی در محلی که گن فشار زیاد وارد کرده فرورفتگی ایجاد میشود.
دوم وضعیت زیپ یا غزن گن هست. محل آن بهتر است جلو شکم یا پشت باشد. اگر غزن در پهلوها باشد صاف نگه‌داشتن گن وقتی آن را پوشیده‌اید در پهلوها تقریباً غیرممکن است.
تنگ کردن گن
معمولاً از انتهای هفته‌ی دوم ورم شروع به کاهش می‌کند؛ بنابراین گن ممکن است شل شود. بعد از هفته‌ی اول چک کردن گشادی گن هر ۲ تا ۳ روز جزء موارد مهم مراقب های بعد از عمل ابدومینوپلاستی است. اگر گن شل شده باشد می‌بایست با درز گرفتن تنگ شود.
شکل کمر شبیه ساعت شنی است بنابراین باید در قسمت میانی بیشترین پهنا، درز گرفته شود. به همین دلیل درزگیری، به شکل دهان ماهی پیشنهاد میشود. می‌توانید فقط یک درزگیری از پشت انجام دهید یا اینکه به‌صورت متناسب از هر دوپهلو این کار انجام شود.
دقت کنید گن باید کامل روی پوست قرارگرفته باشد و فشار وارد کند. اگر همراه با ابدومینوپلاستی لیپوساکشن پشت‌هم انجام‌شده باشد دقت کنید حتماً گن در گودی کمر، یعنی گودی بالای باسن، کامل نشسته باشد.
اگر بعد از درزگیری مناطقی هست که گن کامل روی پوست آن ناحیه فشار وارد نمی‌کند با گذاشتن پوشک یا پوشیدن شکم‌بند روی گن می‌توانید سعی کنید شرایط را اصلاح کنید.
گن در مراقبت بعد از عمل ابدومینوپلاستی نقش حیاتی دارد. اگر ناهمواری در هفته‌ی دوم وجود داشته باشد میتواند به دلیل خطا در لیپوساکشن یا اشکال در بستن گن باشد. این ناهمواری باید ماساژ یا LPG مدیریت شود. ناهمواری طولانی‌مدت بعید است بدون مداخله‌ی جراحی اصلاح شود.
رژیم غذایی بعد عمل
مصرف مایعات فراوان بخصوص آب‌میوه توصیه میشود. احتمالاً مصرف بیشتر مایعات در هفته‌ی اول به نفع شماست. آناناس سرشار از بروملین و مرکبات حاوی ویتامین C هستند و مصرف آنها به‌صورت آب‌میوه به بهبود شما می‌توانند کمک زیادی کنند. بروملین ممکن است در رفع کبودی‌ها نیز کمک کننده باشد.
- محدود کردن مصرف نمک و الکل بخصوص در ۱۰ روز بعد از عمل
- پرهیز از خوردن حبوبات و سایر مواد غذایی نفاخ بخصوص در ۱۰ روز بعد عمل
- رژیم غذایی متعادل را بعد عمل رعایت کنید. سهم بیشتر پروتئین بعد عمل قطعاً به نقاهت بهتر کمک می‌کند. با این حال توجه داشته باشید به رژیم خاصی به‌جز موارد ذکرشده نیازی نیست. در یک رژیم معمولی، مواد لازم برای نقاهت مناسب بعد عمل مهیا هست.
ماساژ بعد عمل
ماساژ بعد عمل با فشار ملایم انجام میشود. در این ماساژ پوست و زیرپوست تحت فشار ملایمی قرار می‌گیرند. ماساژ بعد عمل به سه هدف عمده انجام میشود.
- کاهش تورم بعد از عمل
- تخلیهی ترشحات از تونل‌های زیرپوستی به دلیل تخلیهی چربی
- افزایش گردش خون
نحوه ماساژ دادن
هفته‌ی اول هدف ماساژ تخلیهی ترشحات زیرپوستی است. این ماساژ بابد ملایم و با هدایت ترشحات به سمت درن یا منافذ باز باشد. اگر منفذی بسته شد ولی ترشحات همچنان باقی بود با نظر پزشک با فشار ملایم دوباره قابل باز کردن است.
ماساژ با ملایمت و زمانی که پماد زده شده یا داخل حمام هستید انجام میشود. مسیر ماساژ به سمت منافذ یا لوله‌های تخلیه کننده است و تا حد امکان از سمت ناف شروع به ماساژ کنید. وقتی منافذ بسته‌شده یا لوله‌های تخلیه کننده خارج شد ماساژ لنفاتیک انجام میشود.
دفعات و شروع ماساژ لنفاتیک به وضعیت بیمار بستگی دارد. بهتر است بعد از هفته‌ی اول شروع شود و حداقل دو جلسه باشد. هر ۳ روز یک نوبت ماساژ انجام بدهید. بعد از ۲ نوبت ماساژ، برای جلسات بیشتر معاینه انجام شود. ممکن است ۴ تا ۶ جلسه ماساژ نیاز باشد.
ماساژ لنفاتیک
ماساژ با ملایمت در مسیر لنفاتیک مطابق شکل انجام میشود. ماساژ از بالا به پایین به سمت کشاله‌ی ران همان سمت است. برای نواحی بالای ناف چه روی شکم و چه پهلوها ماساژ به سمت زیر بغل انجام میشود.
استفاده از روغن یا پماد برای ماساژ ضروری نیست. توصیه‌ی ما، استفاده از پماد دمولافارر به همراه ژل دیلتیازیم در هفته‌ی اول هست. بعد از هفته‌ی اول مرطوب کننده‌های بدن برای ماساژ لنفاتیک مناسب هستند.
در این ویدیوی کوتاه نحوه‌ی ماساژ لنفاتیک را می‌توانید مشاهده کنید.
استحمام و استفاده از سرویس بهداشتی
۴۸ ساعت بعد از عمل می توانید حمام کنید و حتماً حین استحمام دسترسی به صندلی برای نشستن داشته باشید. درب حمام را قفل نکنید و هنگام استحمام در خانه تنها نباشید. سرگیجه به دلیل از دست دادن خون شایع است و با گرمای حمام تشدید میشود. تا یک هفته از کشیدن لیف روی زخم‌ها پرهیز کنید. هیچ مشکلی ندارد که کف صابون یا شامپو از روی زخم‌ها عبور کند. توصیه می‌کنم به سمت محل منافذ باز یا محل لوله‌های درن ماساژ ملایمی داخل حمام بدهید.
تا حد امکان در ماه اول از دستشویی فرنگی استفاده کنید. اگر از دستشویی ایرانی استفاده می‌کنید شرایطی را مهیا کنید که موقع بلند شدن بتوانید از دست‌ها کمک بگیرید تا فشار کمتری به عضلات شکم وارد شود.
استراحت، مرخصی، فعالیت و ورزش
میزان استراحت به نوع عمل بستگی دارد. هرچه جراحی شکم گسترده‌تر باشد، دوره‌ی نقاهت طولانی‌تر است و به مراقبت بعد از عمل بیشتری نیاز دارد. بالطبع شروع فعالیت بدنی و کار هم با تأخیر بیشتر همراه هست.
به‌صورت کلی استراحت زیاد فقط در روز اول بعد عمل بلامانع است، آن‌هم به شرطی که حرکات پا در تخت انجام شود. استراحت مطلق بعد عمل به‌صورت کلی ممنوع است و زمینه ترومبوز و آمبولی را مهیا می‌کند. قدم زدن را از هفته‌ی دوم شروع کنید ولی تا ۸ هفته بعد از عمل نمی‌بایست ورزش کنید.
استراحت و مرخصی از کار را به‌صورت کلی برای یک هفته در نظر بگیرید و مقصود از استراحت، پرهیز از انجام کارهای طولانی یا سنگین است. اگر شغل شما دارای کارهای فیزیکی است بهتر است حداقل ۲ هفته مرخصی را در نظر بگیرد.
داروهای مورد استفاده بعد از عمل ابدومینوپلاستی
در این بخش از مقاله به طور کامل داروهایی که می توان بعد از عمل ابدومینوپلاستی استفاده کرد بررسی می کنیم.
مسکن
برای کنترل درد در چند روز اول به مسکن قابل توجهی نیاز هست. پیشنهاد ما برای دو روز اول مراقبت بعد از عمل ابدومینوپلاستی استفاده از شیاف است. به طور معمول پیشنهاد می شود مصرف شیاف دیکلوفناک یا پیروکسیکام هر ۸ ساعت مستقل از شدت درد انجام شود؛ اگر با این مقدار شیاف درد باقی بود مسکن خوراکی مانند ژلوفن، دیکلوفناک و یا آلفن مصرف شود. و در صورتی که با وجود این دو مسکن، درد کاهش پیدا نکرد باید برای معاینه مراجعه کنید.
اگر مشکل گوارشی دارید خوب است همراه مسکن از داروهای ضد اسید مثل پنتوپرازول یا امپرازول استفاده کنید.
پماد روی زخم
محل‌های بخیه را با پماد موپیروسین یا جنتامایسین چرب نگه‌دارید. اگر روی بخیه‌ها، لخته‌ی خون هست حین شستشو با آب گرم آن را پاک‌کنید. و اگر خیلی سفت شده، به آن کاری نداشته باشید تا در نوبت‌های بعدی که نرم‌تر شد، جدا شود. در هر نوبت از پانسمان باید این کار انجام شود.
آنتی‌بیوتیک
معمولاً برای چند روز آنتی‌بیوتیک خوراکی تجویز میشود. سفالکسین معمول‌ترین آنتی‌بیوتیک در مراقبت های بعد از عمل ابدومینوپلاستی است. ممکن است بر اساس شرایط خاص آنتی‌بیوتیک دیگری نیز تجویز شود.
سفالکسین با غذا تداخل خاصی ندارد و می‌توان آن را قبل یا بعد از غذا مصرف کرد. با این حال اگر کمی قبل ازغذا مصرف شود، سریع‌تر اثر می‌نماید. در صورت فراموشی یک نوبت دارو بلافاصله آن را مصرف نمایید.
پماد دمولافارر همراه با پماد دیلتیازم
ممکن است برای شما پماد دمولافارر تجویز شود که روی شکم ماساژ بدهید. گاهی همراه با این پماد، پماد دیلتیازم هم تجویز میشود. این دو پماد را مخلوط کنید و بر روی شکم ماساژ بدهید. پماد دیلتیازم باید در درب یخچال نگه‌داری شود. در مورد نحوه ماساژ در همین مقاله توضیح داده‌شده است.
کورتون خوراکی
برحسب مورد ممکن است قرص دگزامتازون در داروهای شما باشد. مصرف این قرص منحصراً برای چند روز بعد عمل هست و ادامه داده نمی‌شود. دگزامتازون خوراکی را همراه با یک وعده غذایی سبک و یک لیوان آب مصرف نمایید. در صورت فراموش کردن یک نوبت مصرف دارو، به‌محض یادآوری، دارو را با یک وعده‌غذای سبک مصرف نمایید.
چنانچه مصرف یک دوز دارو را کامل فراموش کردید، از مصرف نوبت فراموش‌شده خودداری و نوبت بعدی را طبق روال سابق مصرف کنید. اگر مصرف این قرص باعث ناراحتی معده‌ی شما میشود شربت آلومینیوم مصرف کنید.
قرص آهن
لیپوساکشن و ابدومینوپلاستی جز جراحی‌هایی هستند که باعث کم‌خونی می‌شوند. به همین دلیل بعد عمل برای مدتی قرص آهن برای تسریع جبران کم‌خونی تجویز میشود. بر اساس نوع قرص و مقدار آهن، ممکن است مشکلات گوارشی مثل یبوست، سیاه‌رنگ شدن مدفوع و یا درد معده رخ بدهد؛ بنابراین معمولاً ترکیباتی تجویز میشود که آهن کمتر، مشکلات گوارشی کمتر و البته هزینه‌ی بیشتر داشته باشند. نمونه‌ی آنها IronFix (ایرون فیکس) و Fefol (فی فول) هستند. در قسمت سؤالات می‌توانید نحوه مصرف بهینه‌ی قرص آهن را ببینید.
با توجه به عوارض گوارشی، عجله‌ای برای مصرف این قرص‌ها وجود ندارد. می‌توانید ۱۰ روز بعد عمل که شرایط دشوار به پایان رسید مصرف کنید.
موارد منع شده بعد عمل ابدومینوپلاستی
مواردی هست که بعد عمل باید از آنها پرهیز کنید تا از بروز عارضه جلوگیری شود. در ادامه به این موارد اشاره شده است.
- بین ۵ تا ۷ روز بعد عمل از مسافرت یا رفتن به سرکار یا راه‌های دور پرهیز کنید.
- تا دو هفته از خوردن غذاهایی که باعث نفخ یا یبوست می‌شوند پرهیز کنید. اگر یبوست عادتی دارید حتماً از غذاهای ملین و دارو برای دفع ملایم استفاده کنید.
- هفته اول بعد از عمل از رابطه‌ی جنسی پرهیز کنید.
- مصرف دخانیات، سیگار یا قلیان باید ۲ هفته قبل عمل قطع شود و تا ۲ هفته بعد عمل هم استفاده نشود.
علائم هشدار بعد از عمل ابدومینوپلاستی
در موارد زیر باید هرچه سریع‌تر به پزشک خود مراجعه کنید. اگر دسترسی به پزشک میسر نیست به نزدیک‌ترین مرکز درمانی برای ویزیت مراجعه کنید:
وجود این علائم یعنی عارضه‌ای رخ‌داده است و نیاز به بررسی و درمان فوری دارد. عدم توجه به این علائم میتواند با عوارض قابل‌توجهی همراه شود.
- در صورت تنگی نفس یا افزایش تعداد تنفس باید در اسرع وقت حتی از طریق مرکز فوریت‌های پزشکی به مرکز درمانی مراجعه کنید.
- کاهش فشار و تپش قلب و بی‌حالی بعد از عمل به دلیل از دست دادن خون وجود دارد. میزان آنها تا حدی قابل تحمل است. اما درصورتی که کاهش فشار و تپش قلب به‌تدریج بیشتر شد یا بی‌حالی پیش‌رونده وجود داشت باید حتماً بررسی بیشتر انجام شود؛ بنابراین باید به پزشک خود اطلاع بدهید.
- درد بعد از ابدومینوپلاستی طبیعی و شدت آن کم نیست. تب با درجه کم هم بعد عمل طبیعی است. ولی شدت درد به تدریج کم میشود و تب هم فقط دریکی دو روز اول بعد از عمل وجود دارد. در صورت وجود تب همراه با درد پیش‌رونده حتماً باید بررسی بیشتر انجام شود.
- درد ساق پا
- کبودی پیش‌رونده‌ی ناحیه‌ای از پوست شکم
علائم هشدار بعد از عمل ابدومینوپلاستی:
| علائم با فوریت زیاد | علائم با فوریت خیلی زیاد |
|---|---|
| تب شدید بخصوص همراه با لرز | تند شدن نفس |
| درد شدید شکم | تنگی نفس |
| تپش قلب شدید | |
| پایین بودن زیاد فشار خون | |
| ضعف و بی حالی شدید |
نحوه پانسمان کردن زخم جراحی
نکات کلی در مورد تعویض پانسمان عبارتند از:
- درصورتی‌که پانسمان روی زخم خیس یا خونی نباشد تعویض پانسمان هر ۴۸ ساعت انجام میشود. رسیدن آب به زخم اشکالی ندارد ولی پانسمان روی زخم نباید طولانی‌مدت خیس باشد.
- پانسمان معمولی شامل یک لایه گاز چرب، روی آن یک‌لایه گاز خشک و سپس چسب هست. می‌توانید از پانسمان‌های آماده استفاده کنید. حتماً باید روی زخم چرب باشد. یا روی محل بخیه را با پماد آنتی‌بیوتیک مثل موپروسین چرب کنید یا اینکه روی زخم گاز وازلینه (گاز چرب) بگذارید. بعد روی آن را با گاز استریل بپوشانید. میزان چربی به‌قدری باید باشد که پانسمان به زخم نچسبد.
- برای چسباندن گاز‌ها از چسب حصیری یا چسب ضد حساسیت استفاده کنید. اگر با شکم‌بند یا گن امکان نگه داشتن پانسمان بدون چسب در محل خود بود بسیار خوب است. چسب زدن زیاد علی‌رغم اینکه، چسب جنس ضد حساسیت دارد باعث زخم شدن پوست میشود.
در ادامه انواع پانسمان را معرفی خواهیم کرد.
پانسمان آماده
بجای گاز می‌توانید از پانسمان‌های آماده استفاده کنید. این پانسمان‌ها یک بخش گاز مانند دارند که در بخش وسط آن قرارگرفته است. چسب این پانسمان‌های آماده شفاف یا حصیری مانند است. پانسمان‌های شفاف ضدآب هستند. ولیکن چسباندن آنها کمی مشکل است.
اگر پانسمان آماده خیس یا خونی نبود می‌توانید تا ۳ روز تعویض نکنید. پیشنهاد می‌کنم در این موارد از پماد آنتی‌بیوتیک برای چرب کردن به جای گاز وازلینه استفاده کنید و مراقبت کنید خیلی اطراف زخم چرب نشود چون مانع چسبیدن پانسمان میشود.
پانسمان ناف
در ابدومینوپلاستی کامل و برگ‌شبدری دور ناف برش می‌خورد. این برش در مینی‌ابدومینوپلاستی و مدرن ابدومینوپلاستی وجود ندارد. درصورتی‌که دور ناف برای عمل برش خورده باشد بخیه‌هایی داخل ناف دیده میشود.
مراحل ترمیم زخم ناف کمی کند و ممکن است با دردسر باشد؛ بنابراین مراقب ویژه‌ای می‌طلبد:
اول اینکه باید قبل از هر نوبت پانسمان، داخل ناف را با الکل سفید تمیز کنید. تا حد امکان از پنبه برای تمیز کردن استفاده نکنید. الیاف پنبه میتواند در ناف گیر کند و باعث عفونت میشود. بعد از تمیز کردن، داخل ناف را با گازی که ریشه ندارد پر کنید. توجه داشته باشید داخل ناف را باید خیلی کم‌چرب کنید یا اصلاً چرب نکنید. داخل ناف باید تا حد امکان خشک باشد. چرب کردن زیاد و عرق کردن محیط مناسبی برای ترمیم زخم ناف نیست.
انواع لوله‌های تخلیه کننده یا درن
بعد از عمل بازِ شکم یا ابدومینوپلاستی معمولاً یک یا دو لوله‌ی تخلیه کننده ترشحات به بدن متصل است. گاهی این لولهها، انتهای بازدارند؛ یعنی ترشحات بیرون ریخته میشود و پانسمان یا پوشک بچه را خیس می‌کند. ما معمولاً از لوله‌های تخلیه‌ای بسته استفاده می‌کنیم. انتهای این لولهها به مخزن متصل است. به عبارتی ترشحات از این لولهها به داخل یک محفظه تخلیه میشود. محفظه‌ی درن‌های بسته در حالت خلأ هستند؛ بنابراین ترشحات به بیرون مکیده میشود.
دو نوع معمول این درن‌ها، شامل درن‌های آکوردئونی هموواک و درن‌های قمقمه‌ای شکل جکسون هستند.
درن آکاردئونی (هموواک)
این لوله‌های تخلیه‌ای به مخزنی آکاردئونی متصل است. آکاردئون نباید کاملاً باز باشد. همیشه باید کمی روی‌هم خوابیده باشد تا مکش ایجاد کند. دو دریچه دارد که یکی برای تخلیه کردن و دیگری برای اتصال به لوله است. برای تخلیه دریچه را باز و محتویات را تخلیه کنید، سپس آکوردئون را روی‌هم بفشارید و با کمک نفر دوم آن را ببندید. به‌این‌ترتیب درن در حال خلأ قرار می‌گیرد.
درن قمقمه‌ای (جکسون)
این لوله‌های تخلیه‌ای به مخزنی قمقمه‌ای شکل متصل است. قمقمه همیشه باید به صورت فرورفته باشد تا شرایط خلأ را داشته باشد. چند دریچه دارد که یکی برای تخلیه و دیگری برای لوله‌ی آن هست. دریچه‌ی تخلیه را باز می‌کنید، سپس محتویات را خارج کرده بعد درحالی‌که قمقمه را می‌فشارید دریچه را می‌بندید.
نحوه مراقبت از لوله‌های تخلیه کننده
- لوله‌های تخلیه کننده به پوست بخیه شده‌اند؛ بنابراین آنها را در شرایط کشش قرار ندهید چون درد زیادی ایجاد می‌کنند. لولهها گرچه با نخ به پوست دوخته‌شده‌اند ولی با کشیدن شدید خارج می‌شوند. خارج شدن زودهنگام لوله میتواند مشکلات زیادی ایجاد کند.
- مخزن باید روزانه تخلیه و حجم نسبی آن یادداشت شود. از ۲۴ ساعت قبل از مراجعه به پزشک مخزن‌ها را خالی نکنید. مخزن باید حتماً در حالت خلأ باشد؛ یعنی مخزن روی‌هم خوابیده باشد. اگر حالت خلأ در مخزن حفظ نمی‌شد به پزشک اطلاع بدهید.
- اگر مخزن درن‌ها در وضعیت خلأ قرار نگرفت چه باید کرد؟ در شرایطی ممکن است مخزن قابلیت خلأ شدن را از دست بدهد. در این شرایط یا باید درن را خارج کرد یا اینکه به درن باز تبدیل کرد.
- اگر لوله‌ی درن کشیده شد چه باید کرد؟ اگر لوله طوری کشیده شد که مخزن خاصیت خلأ شدن را از دست بدهد یا باید لوله را به داخل مجدد برگرداند یا اینکه خارج کرد.
- در مورد لولههایی که به مخزن متصل نیستند گاز یا پوشک روی درن باید خشک باشد. به‌محض خیس شدن باید عوض بشوند.
توصیه‌های مراقبتی دکتر سید هوتن علوی فوق تخصص جراحی پلاستیک
- استراحت مطلق بعد از عمل ممنوع است. مداوم در حال خوابیده یا دراز کشیده نباشید. از هفته‌ی دوم قدم زدن را شروع کنید ولی تا ۸ هفته ورزش کردن ممنوع است.
- رژیم غذایی نفاخ یا موادی که باعث یبوست میشود مصرف نکنید. مایعات زیاد مصرف کنید.
- از ۴۸ ساعت بعد عمل استحمام بلامانع است.
- در چند روز اول می‌بایست از شکم‌بند استفاده کنید. بعد از معاینه تا ۸ هفته نیاز است از گن مناسب استفاده کنید. گن ازنظر شل شدن به دلیل رفع ورم باید چک شود و در صورت نیاز تنگ شود.
- تا یک هفته در حال خم‌شده روبهجلو راه بروید و از هفته‌ی دوم به بعد به‌تدریج صاف راه بروید.
- ۲ تا ۴ هفته بعد از عمل از سیگار حتی دود سیگار پرهیز کنید.
- در دو هفته‌ی اول وضعیت زخم، ترشحات و درن‌ها نیاز به ویزیت دارد.
سخن پایانی
همانطور که در بالا ذکر کردیم رعایت مراقبت های بعد از عمل ابدومینوپلاستی به اندازه نحوه انجام جراحی در دریافت نتیجه مطلوب از آن بسیار تاثیرگذار می باشد که در واقع بهترین جراح پلاستیک قبل از انجام جراحی این نکات مراقبتی را در اختیار شما قرار خواهد داد، اما با این حال در این مقاله ما برای آشنایی بیشتر شما به طور کامل مراقبت های بعد از ابدومینوپلاستی را در تمام موارد توضیح دادیم.
