خلاصه
در این مقاله در مورد بیماری پروتزسینه و لنفوم وابسته به پروتزسینه توضیح داده‌شده است. اطلاعات مربوط لنفوم وابسته پروتزسینه از سایت غذا و داروی امریکا در تاریخ تیرماه ۱۴۰۱ جمع‌آوری‌شده است. این اطلاعات مدام در حال تغییر است.
اصطلاحات
◊ لنفوم (Lymphoma): به یک گروه سرطان به دلیل بدخیم شدن گلبول‌های سفید خونی گفته می‌شود. لوسمی و لنفوم نام کلی برای بدخیمی‌های گلبول‌های سفید خون هستند.
◊ لنفوم وابسته به پروتز پستان (BIA-ALCL یا Breast Implant Associated Anaplastic Large Cell Lymphoma): نوعی لنفوم است که به دلیل پروتزسینه و در اطراف بافت‌های پروتز ایجاد می‌شود. معمولا سلول‌های بدخیم در همان اطراف پروتز هستند ولی می‌تواند منتشر هم بشود.
◊ بیماری پروتز پستان (BII): به مجموعه علایمی گفته می‌شود که احتمالا به دلیل پروتز در فرد ایجاد می‌شود. باید بدانید این بیماری تعریف پذیرفته‌شده و مشخصی ندارد. علایم ایجادشده ازنظر علل دیگر کامل بررسی می‌شوند. اگر علت توجیه‌کننده وجود نداشته باشد می‌توان علامت را به پروتز نسبت می‌دهند و به آن BII می‌گویند. ممکن است در طول زمان تعریف BII تغییر کند.
تعریف بیماری پروتزسینه (Breast Implant Illness)
این بیماری (BII) به مجموعه علایمی گفته می‌شود که احتمالا به دلیل پروتز ایجاد می‌شود. این بیماری تعریف مشخص و معینی ندارد و توسط همه هم پذیرفته نیست.
به‌عنوان‌مثال حدود ۲ دهه قبل تصور می‌شد پروتزسینه می‌تواند باعث بیماری روماتیسمی بشود. این گروه بیماری‌ها به دلیل فعال شدن سیستم ایمنی فرد علیه دستگاه عضلانی و اسکلتی ایجاد می‌شود. علایم بیشتر به‌صورت دردهای عضلانی و درد مفصل است. در این موارد وقتی بیماری به دلیل درد مفصل یا زانو مراجعه می‌کرد و بیماری‌های معمول روماتیسمی را نمی‌توانستند تشخیص دهند، این درد را به‌حساب پروتز می‌گذاشتند و می‌گفتند دچار بیماری پروتزسینه (BII) شده است. با همین توجیه، برای درمان پروتز را خارج می‌کردند. با تکمیل شدن آزمایش‌های روماتیسمی معلوم شد که پروتز باعث ایجاد بیماری خود ایمن یا روماتیسمی نمی‌شود. دو دهه‌ی قبل تصور بر این بود که پروتز باعث می‌شود سیستم ایمنی علیه قسمت‌های طبیعی بدن حساس شود درحالی‌که این نظر در حال حاضر رد شده است.
علایم بیماری و تشخیص
اکثر علایم غیراختصاصی هستند. علایم می‌تواند شامل خستگی، تب خفیف، درد مفصل و خیلی علایم خفیف دیگر باشد. در خیلی از موارد علت دیگری عامل این علایم است و مربوط به پروتز نیست. این وظیفه‌ی پزشک شماست که با معاینه و آزمایش‌های وسیع، پیگیری علایم شما علت را پیدا کند. تشخیص BII یا بیماری پروتز سینه بر اساس رد کردن علل شناخته‌شده‌ی دیگر است. درصورتی‌که علت مشخصی برای علایم پیدا نشد با نظر پزشک و بیمار برای بررسی بهبود BII، برای خروج پروتز اقدام می‌شود.
از سال ۲۰۱۹ لنفوم وابسته به پروتز سینه جزء بیماری‌های پروتزسینه قرارگرفته است. در مورد لنفوم وابسته به پروتزسینه، سفتی، درد و تورم در سینه از علایم است. برای تشخیص قطعی لنفوم وابسته به پروتز باید از مایع اطراف پروتز نمونه‌برداری کرد. در صورت تشخیص، پروتز و بافت‌های اطراف باید خارج شود.
پروتزسینه و سرطان
پروتزسینه و سرطان ارتباط واقعی دارند. پروتز سینه با سرطان سیستم ایمنی در اطراف پروتز مرتبط است ولی ارتباطی با سرطان سینه ندارد. اگرچه این خطر ناچیز است ولی وجود دارد و باید قبل از جراحی پروتز، از آن آگاه شوید.
این سرطان، سرطان پستان نیست. این بیماری، یک بدخیمی در گلبول‌های سفید خون هست. در اکثر موارد سلول‌های سرطانی در بافت جوشگاه یا مایع اطراف پروتز قرارگرفته‌اند ولی در موارد نادر در بدن منتشرشده‌اند. اگرچه این خطر ناچیز است ولی وجود دارد و باید قبل از جراحی در جریان آن قرار بگیرید.
نام کامل این بیماری لنفوم سلول بزرگ آناپلاسیتک وابسته به پروتز سینه است (BIA-ALCL یا Breast Implant Associated Anaplastic Large Cell Lymphoma)
تورم، درد یا احساس توده در اطراف پستان مهم‌ترین علایم این بیماری است. این علایم معمولا سال‌ها بعد از انجام جراحی رخ می‌دهد. در بررسی معمولا مایع اطراف پروتز کشف می‌شود. به این مایع سروما (seroma) گفته می‌شود.
در حال طبیعی اطراف پروتز همیشه یک کپسول به دلیل واکنش بدن ایجاد می‌شود. گاهی به دلیلی این کپسول ضخیم می‌شود و نواحی از آن دچار انقباض می‌شود. انقباض کپسول یک علت شناخته‌شده در تغییر شکل دیررس پستان بعد عمل هست. در تعدادی از موارد، لنفوم همراه انقباض کپسولی رخ‌داده است. علاوه‌براین، سلول‌های بدخیم ممکن است در این کپسول هم قرارگرفته باشند. به‌صورت کلی انقباض کپسولی در ایران خیلی کم‌تر از نژاد اروپایی است.
معمولا گلبول‌های سفید بدخیم در این بیماری در بافت‌های اطراف پروتز قرارگرفته‌اند. مایع اطراف پروتز یا کپسول پروتز محل معمول این سلول‌ها‌ست. سلول‌های سرطانی معمولا داخل بافت پستان قرار ندارند.
پروتزهای سینه ازلحاظ کیفیت پوسته‌ی بیرونی، دو نوع هستند. یکی پروتزهایی که سطح بیرونی آن‌ها صاف و صیقلی هستند و به آن‌ها Smooth گفته می‌شود. دیگری پروتزهای با سطح زبر یا بافت‌دار هستند و به آن‌ها texture گفته می‌شود. برای اطلاع بیشتر می‌توانید مشخصات پروتزهای سینه را بخوانید. بیشتر بیمارانی دچار این لنفوم، پروتز بافت‌دار داشته‌اند.
◊ تمام بیمارانی که به فکر پروتز هستند باید بدانند مستقل از کیفیت پوسته‌ی پروتز، احتمال این لنفوم وجود دارد.
◊ خطر بروز لنفوم وابسته به پروتز، در پروتزهای بافت‌دار (texture) بیشتر از پروتزهای صاف (smooth) است.
◊ از گذاشتن پروتزسینه بافت‌دار (texture) پرهیز کنید.
در حال حاضر به نظر نمی‌رسد که محتویات داخلی پروتز روی احتمال لنفوم وابسته به پروتز تأثیر داشته باشد؛ یعنی این لنفوم می‌تواند هم در پروتزهای نمکی و هم در پروتزهای سیلیکونی رخ‌داده است.
پروتز‌ها از دو قسمت پوسته و محتوی تشکیل‌شده‌اند. پوسته به‌صورت عمده از سیلیکون ساخته‌شده است و سطح بیرونی آن می‌تواند صاف یا بافت‌دار باشد. محتوی داخلی می‌تواند از آب‌نمک یا ژل سیلیکون تشکیل‌شده باشد. سال‌هاست که پروتزهای نمکی تولید نمی‌شود. در مورد مشخصات پروتز می‌توانید مقاله‌ی مربوط را مطالعه کنید.
در حال حاضر:
◊ درصورتی‌که علامتی ندارید هیچ کاری بیش از مراقب‌های معمول نیاز ندارید.
◊ هیچ دستورالعملی برای خارج کردن پیشگیرانه‌ای برای پروتزهای بافت‌دار وجود ندارد.
◊ در صورت تغییر شکل سینه، درد، تورم وجود سفتی یا توده باید معاینه و تصویربرداری انجام شود.
