در این نوشته در مورد انواع جراحی شکم توضیح داده خواهد شد. در پایان خواهید دانست هر عمل برای چه افرادی مناسب است و به چه نحو انجام میشود.
خلاصه
در این مقاله انواع جراحی زیبایی شکم شامل ابدومینوپلاستی کامل یا کلاسیک، مینیابدومینوپلاستی، ابدومینوپلاستی مدرن، ابدومینوپلاستی محیطی یا گرداگرد، ابدومینوپلاستی برگ شبدری و ابدومینوپلاستی معکوس توضیح دادهشده است.
اصطلاحات
◊ ابدومینوپلاستی یعنی جراحی زیبایی شکم که در آن افتادگی پوست شکم حذفشده و فرم جدیدی به شکمداده میشود.
◊ مونس یا عانه ناحیهای از شکم هست که بالای دستگاه تناسلی قرارگرفته است.
جراحی شکم چیست؟
در دنیای جراحی پلاستیک منظور جراحی زیبایی شکم است. جراحی زیبایی شکم به ابدومینوپلاستی (abdominoplasty) یا تامی تاک (tummy tuck) شناخته میشود. برای راحتی مراجعین از کلمهی <ابدو> استفاده میکنند. در جراحی زیبایی شکم کارهای زیر معمولاً انجام میشود:
◊ حذف پوست اضافه: اصلاح افتادگی پوست
◊ ترمیم ماهیچههای شکم یا سفت کردن جدار شکم: برای تخت شدم شکم
◊ لیپوساکشن چربیهای اضافه در شکم، پهلو و مونس: برای کاهش سایز و شکلدهی
◊ اصلاح افتادگی مونس
◊ اصلاح ظاهر ناف
لیپوابدومینوپلاستی چیست؟
لیپوابدومینوپلاستی یعنی جراحی باز زیبایی شکم همراه با لیپوساکشن. قبلا جراحی زیبایی شکم بدون لیپوساکشن انجام میشد. به این دلیل که نگران کاهش خونرسانی پوست بودند. ولی معلوم شد ترکیب جراحی زیبایی شکم با لیپوساکشن امن هست. امروزه لیپوساکشن جزیی از عمل جراحی زیبایی شکم است. بجز در مواردی که تجمع چربی وجود ندارد، در همه موارد لیپوساکشن با ابدو همراه است.
پوست اضافه از کجا حذف میشود؟
پوست اضافه میتواند در طول یا عرض شکم وجود داشته باشد. پوست اضافهی طولی به دلیل تغییر زیاد وزن یا بارداری ایجاد میشود. معمولاً پوست اضافهی عرضی به دلیل کاهش وزن زیاد در افراد با چاقی مفرط دیدهمیشود.
پوست اضافه طولی با برش خط کمربند حذف میشود. نام این جراحی ابدوی کلاسیک ویا مینیابدو است.
پوست اضافهی عرضی با برش در خط وسط شکم حذف میشود. نام این جراحی ابدوی برگشبدری است.
ترمیم ماهیچههای شکم
یکی از دلایل بدشکلی شکم، مشکل عضلات مستقیم شکمی است. عضلات مستقیم شکم به دلیل چاقی احشایی یا حاملگی از هم دور میشوند. ضعف عضلات و یا دور شدن آنها باعث میشود جدار شکم نتواند صاف قرار بگیرد. شکم به دلیل فشار محتویات شکم، شکم برجسته میشود.
عضلات مستقیم حین جراحی زیبایی کنار هم دوخته میشوند. در موارد شدید حتی از لایهی مصنوعی برای تقویت جدار شکم استفاده میشود.
عضلات مستقیم شکم نقش مهمی در تخت بودن جدار شکم دارند. فاصلهی ایجادشده بین این عضلات باعث شل شدن و برجستگی جدار شکم میشود. در ترمیم ماهیچهها این عضلات کنار هم دوخته میشود.
افتادگی مونس
مونس یا مونس پوبیس (mons pubis) ناحیهی برجستهی بالای ناحیهی تناسلی است. در فارسی به این ناحیه زهار یا عانه میگویند. این ناحیه معمولاً پایین خط کمربند قرار دارد. این بخش با تغییر وزن یا بارداری میتواند بزرگ و یا دچار افتادگی شود. افتادگی مونس را میتوان حین ابدو یا لابیاپلاستی اصلاح کرد. به این اصلاح مونسوپلاستی (monsplasty) گفته میشود.
اگر تجمع چربی موضعی در ناحیهی مونس وجود داشته باشد حین لیپوساکشن میتوان آن را اصلاح کرد.
افتادگی مونس علاوه براینکه در ظاهر ناراحت کننده است میتواند در عملکرد جنسی یا ادرار کردن ایجاد اختلال کند.
ابدومینوپلاستی کامل یا کلاسیک
ابدوی کامل برای کسی مناسب است که هم بالای ناف و هم زیر ناف پوست اضافه دارد. ساکشن کامل شکم و پهلو و ترمیم ماهیچههای شکم انجام میشود. پوست، بین خط کمربندی و بالای ناف حذف میشود. ناف از محل جدید مجدد خارج میشود.
برش: در خط کمربندی یا زیرخط لباسزیر
لیپوساکشن: بله
ترمیم عضلات: بله
ناف جدید: بله
حذف پوست: بین ناف و خط کمربند
ابدومینوپلاستی کامل با برش T
ابدوی کامل زمانی انجام میشود که پوست بالای ناف بهاندازهای کافی اضافه باشد؛ یعنی پوست بالای ناف بهاندازهای باشد که کل شکم با کشیدن آن پوشانده شود. در مواردی پوست زیر ناف و بالای ناف اضافه هست. ولی پوست اضافهی بالای ناف بهاندازهی کافی نیست که برای پوشاندن همهی شکم کافی باشد.
در این موارد انجام مینی ابدو معمولاً مشکل پوست اضافهی بالای شکم را حل نمیکند. در این موارد باید از ابدومینوپلاستی کامل با برش T یا ابدومینوپلاستی مدرن استفاده کرد.
در این موارد برش زیر ناف زده میشود. در ابدوی کامل برش بالای ناف است ولی در ابدوی کامل T شکل برش زیر ناف است؛ بنابراین خط برش نهایی در قسمت مرکزی جای زخم عمودی به ارتفاع ۱ تا ۲ سانتیمتر خواهد داشت.
ابدومینوپلاستی کوچک یا مینیابدومینوپلاستی
ابدوی مینی برای افرادی مناسب است که بالای ناف پوست اضافه ندارند و جدار شکم استحکام کافی دارد. مشکل در این افراد زیر ناف است. اصلاح تجمع چربی در این افراد با لیپو انجام میشود. بخشی از پوست زیر ناف که افتادگی دارد حذف میشود. ناف دستنخورده میماند. اغلب ترمیم عضلات دیوارهی شکم انجام نمیشود.
برش: در خط کمربندی یا زیرخط لباسزیر
لیپوساکشن: بله
ترمیم عضلات: خیر
ناف جدید: خیر
حذف پوست: بخشی از پوست زیر شکم
ابدومینوپلاستی مدرن
ابدوی مدرن برای افرادی مناسب است که بالای ناف پوست اضافه کمی دارد. مشکل عمده در این افراد زیر ناف است. برای انجام ابدوی مدرن ناف باید موقعیت بالایی داشته باشد. در این جراحی پوست اضافهی پایین شکم با برش حذف میشود. پوست اضافهی بالای ناف با جابجا کردن ناف به سمت پایین اصلاح میشود؛ یعنی ساقهی ناف از روی جدار شکم قطع و ۲ تا ۳ سانتیمتر پایینتر مجدد به جدار شکم دوخته میشود. اصلاح تجمع چربی در این افراد با لیپو انجام میشود. ترمیم عضلات دیوارهی شکم در صورت ضرورت امکانپذیر هست.
برش: در خط کمربندی یا زیرخط لباسزیر
لیپوساکشن: بله
ترمیم عضلات: میتواند انجام شود
ناف جدید: خیر – ناف فقط پایینتر میآید
حذف پوست: بخشی از پوست زیر شکم
ابدومینوپلاستی محیطی یا گرداگرد
در ابدوی محیطی یا گرداگرد مثل یک کمربند ضخیم پوست دورتادور بدن روی خط لباسزیر حذف میشود. به آن ابدومینوپلاستی کمربندی یا (circumferential abdominoplasty) هم میگویند. به عبارتی اقدامات یک ابدوی کامل انجام میشود. در ادامه پوست بالای باسن در ادامهی پوست شکم هم حذف میشود. باسن در این مدل جراحی لیفت میشود. عمل جراحی سنگین و طولانی است. معمولاً این جراحی برای افرادی که کاهش وزن خیلی زیاد داشتهاند یا تحت جراحی چاقی (باریاتریک) قرارگرفتهاند انجام میشود.
برش: در خط کمربندی یا زیرخط لباسزیر دورتادور بدن
لیپوساکشن: بله
ترمیم عضلات: بله
ناف جدید: بله
حذف پوست: در امتداد خط کمربند، دورتادور شکم
ابدومینوپلاستی برگ شبدری
در ابدومینوپلاستی برگ شبدری، مثل شبدرسهبرگ هم از طول و همعرض شکم، پوست برداشته میشود. به این جراحی بهاصطلاح fleur de lis abdominoplasty گفته میشود.
این ابدو برای افرادی مناسب است که پوست اضافهی افقی و عمودی توأم دارند؛ یعنی پوست هم از زیر شکم و هم از وسط شکم حذف میشود. این حالت در افرادی که کاهش وزن قابلتوجه داشتهاند یا تحت جراحی چاقی (باریاتریک) قرارگرفتهاند دیده میشود. معمولاً به دلیل وزن مناسب لیپوساکشن محدودی انجام میشود.
برش: در خط کمربندی یا زیرخط لباسزیر دورتادور بدن
برش: در خط کمربندی یا زیرخط لباسزیر به همراه خط وسط شکم
لیپوساکشن: بله
ترمیم عضلات: بله
ناف جدید: حذف پوست: پایین شکم و خط وسط شکم
ابدومینوپلاستی معکوس
ابدومینوپلاستی معکوس (reverse abdominoplasty) روشی هست که بهندرت انجام میشود. در این جراحی پوست اضافه با برش زیر سینه حذف میشود. به طبع این جراحی نادر در خانمها انجام میشود تا بخشهایی از برش در چین زیر پستان مخفی بماند.
کاندید مناسب
افراد کاندید این جراحی خانمهایی هستند که سینههای بهم نزدیک دارند و پوست اضافه شکم، محدود به بالای ناف است. این افراد همزمان برای پروتز سینه با لیفت سینه معمولاً کاندید هستند. حتی از پوست اضافهای که برداشته میشود میتوان برای تقویت حجم پستان استفاده کرد.
برش: زیرخط سینه
لیپوساکشن: بله
ترمیم عضلات: فقط در قسمت بالای ناف
ناف جدید: خیر
حذف پوست: پایین شکم و خط وسط شکم
توصیههای دکتر سید هوتن علوی
◊◊ بهترین جراح پلاستیک یا بهترین جراح زیبایی شکم را در اینترنت نمیشود پیدا کرد. مطمئن باشید.
◊◊ اندازه برش و طول جای زخم جراحی بهاندازه و شکل شکم شما بستگی دارد. پوست افتادهتر و شکم بزرگتر به طول برش بیشتری نیاز دارد.
◊◊ انتخاب نوع عمل مینی، مدرن و کامل را بهصورت کامل به عهدهی جراح بگذارید.
◊◊ با چاق شدن نتیجهی عمل از بین میرود و با لاغر شدن پوست افتادگی پیدا میکند. وقتی برای ابدو اقدام کنید که حداقل ۶ ماه وزن ثابت داشتهاید.
◊◊ ابدومینوپلاستی جراحی لاغری نیست. سایز و فرم شکم شمارا کم میکند ولی وزن شما خیلی کم تغییر میدهد.
◊◊ ابدو برای چاقی متوسط و چاقی مفرط اصلاً مناسب نیست (برای شاخص توده بدنی بالای ۳۵ ممنوع است).
◊◊ برای عمل بهتر است برنامهی بارداری نداشته باشید و از آخرین بارداری ۶ ماه حداقل گذشته باشد.
◊◊ برش ابدو هرگز از بین نمیرود. در بهترین حالت برشهای شما در زیر بیکینی خواهد بود.
سوالات متداول
عانه در انگلیسی به معنی publis است. استخوان لگن از سه بخش ساخته شده است. استخوان عانه یا شرمگاهی (pubis)، استخوان تهیگاهی (ilium) و استخوان نشیمنگاهی (ischium) سه بخشی هستند که استخوان لگن را میسازند. از جمع این سه قسمت استخوان بینام یا هیپ (Hip) ساخته میشود.دواستخوان بینام در دوطرف با استخوان دنبالچه لگن را میسازند.
به بخشی از پوست ناحیهی شکم که بالای دستگاه تناسلی است عانه گفته میشود. به موهای این ناحیه موهای ناحیهی زهار گفته میشود.
بله جراحی شکم کامل ترکهای زیر ناف حذف میشود. اگر ترکهای حاملگی بالای ناف باشد با جراحی قابل اصلاح نیست.
شبدر یکی از علوفهی مهم چهارپایان است. برگی سه پره دارد (clover leaf or trifolium). عدهای این سه پره را نشانهی تثلیث مسیحیت دانستهاند. نشان سلطنتی گروهی شبیه برگ شبدر بوده است.
برگ شبدر
شباهت برگ شبدر به طراحی حذف پوست وجهتسمیهی این نوع ابدو بوده است.
اندازه برش و طول برش جراحی بهشدت افتادگی پوست و میزان چربی زیرپوستی بستگی دارد. برشهای کوتاه که متناسب با شرایط شکم نیست باعث نتایج نامناسب میشود. مثلاً باعث ایجاد برجستگی در دو طرف برش و حتی شلی در پوست میشود. پیشنهاد میکنم اندازهی برش را در ابدو فراموش کنید. انتخاب نوع عمل را بهصورت کامل به عهدهی جراح بگذارید.
تنها در مینی ابدومینوپلاستی و ابدوی مدرن ناف از روی پوست برش نمیخورد. در ابدومینوپلاستی کامل ناف از روی پوست برش میخورد و از محل جدیدی از پوست بیرون آورده میشود. در مینیابدومینوپلاستی ناف کلاً دستنخورده میماند. در ابدومینوپلاستی مدرن ساقهی ناف از روی جدار شکم قطع میشود و فاقد برش پوستی است.