خلاصه در این مقاله درمورد نحوهی انجام و مراقبتهای بعد عمل لیپوساکشن توضیح دادهشدهاست. در این عمل با استفاده از لولههایی به باریکی ۴ تا ۵ میلیمتر چربیهای زیرپوست خارج میشود. همانطور که از نام عمل لیپوساکشن مشخص است خارج کردن چربیها با کمک مکش انجام میشود. کاهش وزن در این عمل مختصر است ولی فرم و سایز تغییر قابل توجهی پیدا میکند. برخلاف تبلیغات، عمل لیپوساکشن درد متوسطی دارد. باید توجه داشتهباشید با این عمل چربیهای احشایی خارج نمیشود. برای حفظ سلامت پوست، باید مقداری چربی زیر پوست باقی بماند.
اصطلاحات
◊ لیپوساکشن: این کلمه از دو بخش لیپو و ساکشن تشکیل شده است. لیپو به معنای چربی و ساکشن به معنی مکیدن است. این کلمه به معنی مکیدن چربیهاست.
◊ ویزر: نام دستگاهی است که از امواج صوتی برای تخلیهی سطحیتر و ایمنتر چربی در عمل لیپوساکشن استفاده میشود.
◊ لیپوماتیک: نام دستگاهی است که حرکت رفتوبرگشتی و تا حدودی دورانی در لولههای لیپوساکشن ایجاد میکند. این حرکات به تخلیهی سریعتر کمک میکند.
◊ ابدومینوپلاستی: عمل جراحی زیبایی شکم است که در ان پوست افتادهی شکم حذف میشود. برحسب اینکه چقدر پوست افتادگی داشته باشد انواع مختلفی از این عمل انجام میشود. در حال حاضر عمل لیپوساکشن جزء استاندارد ابدومینوپلاستی است.
لیپوساکشن چیست؟
لیپوساکشن (Liposuction)، یک نوع عمل جراحی است و به دلیل اینکه پوست بدن خیلی کم باز میشود کم تهاجمی گفته میشود. در این روش با برشهای خیلی کوچک چربیهای زیرپوست حذف میشود. لیپو (Lipo) به معنی چربی و ساکشن (Suction) به معنی مکیدن است. به این معنی که چربیها از طریق لولههای باریک مخصوص باکمک فشار منفی به بیرون مکیده میشوند. قطر این لولهها که کانولا نامیده میشود حدود ۳ تا ۵ میلیمتر است. تمام روشهای پیکرتراشی بر همین اساس کار میکنند. درروش معمول، لوله باکمک دست حرکت داده میشود. دستگاههایی ساختهشدهاند که حرکت مکانیکی دست را در لوله ایجاد میکنند؛ یعنی در لوله حرکت رفت – برگشتی یا چرخشی ایجاد میکنند.
عمل لیپوساکشن، بانامهای دیگری مثل لیپو، ساکشن، پیکرتراشی و لیپوپلاستی هم میشناسند. گاهی عمل لیپوساکشن را به نام دستگاهی که برای کمک به ساکشن استفاده میشود هم مینامند، مثل لیپوماتیک یا ویزر.
هدف در عمل لیپوساکشن
لیپو برای فرم دهی به بدن و اصلاح چاقی موضعی (Body Contouring) است. باریک کردن بازو یا ران، ایجاد خط کمری، حذف چربی بالای لگن (Love Handle) و کاهش سایز اهداف اصلی لیپوساکشن است. توجه کنید که هدف عمل لیپوساکشن، کاهش وزن نیست. اگر به دنبال روشی برای اصلاح سلولیت یا کم کردن وزن هستید، عمل لیپوساکشن برای شما مناسب نیست.
کاندید مناسب لیپوساکشن
کاندید مناسب فردی است که از سلامت عمومی مناسبی برخوردار است، سیگار مصرف نمیکند و حداکثر دچار چاقی خفیف است. داشتن وزن ثابت در چند ماه گذشته ضروری است. داشتن اهداف مشخص، انتظار واقعی و تعهد کافی برای حفظ رژیم غذایی میبایست وجود داشته باشد.
شاخص تودهی بدنی مناسب زیر ۳۲ است. اکثر مراجعهکنندگان شاخص توده بدنی بیشتری دارند. شاخص ۳۴ حداکثرِ قابلقبول برای عمل لیپوساکشن برای دکتر علوی است. شاخص تودهی بدنی از تقسیم وزن به مجذور قد به متر حاصل میشود؛ مثلا فردی با وزن ۸۵ کیلوگرم و قد ۱.۷۵ متر شاخصی معادل ۲۷.۷ خواهد داشت که برای پیکرتراشی یا عمل لیپوساکشن ایدهآل است. اگر فرد دیگری با وزن ۸۵ کیلو و قد ۱.۵۵ متر را در نظر بگیریم، شاخص ۳۵.۳ او را کاندید نامناسبی برای پیکرتراشی خواهد کرد.
در چه مواردی نباید برای لیپوساکشن اقدام کرد؟
در مواردی فرد سالم هست ولی کاندید مناسبی برای عمل لیپوساکشن نیست؛ یعنی امکان انجام لیپوساکشن وجود دارد ولی به لحاظ نتیجه، توصیه میشود لیپوساکشن انجام ندهد؛ مثلا فردی که مصرف مرتب سیگار و قلیان دارد کاندید مناسبی برای این عمل نیست مگر اینکه بتواند ۲ هفته قبل عمل تا ۴ هفته بعد آن مصرف دخانیات را ترک کند. فردی که مدتهاست مبتلابه بیماری قند است کاندید مناسبی برای لیپوساکشن نیست. اگر فردی مبتلابه تازگی دچار بیماری قند شده، در صورت کنترل مناسب قند خون میتواند جراحی انجام دهد.
با تمام مزایایی که لیپو در فرم دهی شکم دارد اما برای افرادی که پوست شکمشل و آویزان هست و یا پوست فاقد خاصیت ارتجاعی است بهتنهایی مناسب نیست. بعد از لیپو، پوست حالت چروکیده و افتادهتری پیدا میکند. در این موارد همراه لیپو باید پوست اضافه حذف شود.
در مواردی، عمل جراحی غیرضروری بهصورت کلی برای فرد ممنوع است؛ یعنی فرد فقط مجاز است برای موارد درمانی یا اورژانس عمل جراحی انجام دهد. لیپوساکشن هم بهتبع در این موارد ممنوع خواهد بود. زمانی که فرد دچار مشکل قلبی، کلیوی یا ریوی شدید است بیهوشی برای او خطرناک است و انجام لیپوساکشن هم بهتبع ممنوع است. در شرایط خاص گاهی با کنترل بیماری زمینهای عمل لیپوساکشن قابل انجام باشد.
موارد منع نسبی | منع مطلق |
شاخص توده بدنی بیش از ۳۴ | منع بیهوشی |
پوست اضافه | بیماری قلبی شدید |
پوست بدون خاصیت ارتجاعی | بیماری کلیوی شدید |
مصرف کننده فعال دخانیات | بیماری ریوی شدید |
دیابت طولانیمدت | چاقی مفرط |
مثلا فردی به دلیل مشکل قلبی داروی وارفارین استفاده میکند. این فرد بهصورت کلی برای لیپوساکشن و سایر عملهای جراحی شکم و سینه مناسب نیست و این جراحیها برای او ممنوع است.
چه کسانی نباید پیکرتراشی کنند؟ فرد مبتلابه دیابت شدید یا طولانی کاندید مناسبی برای لیپو نیست. فردی سیگاری یا قلیانی هم کاندید مناسبی برای لیپو نیست مگر اینکه ۲ هفته قبل تا ۴ هفته بعد عمل سیگار را قطع کنند. اگر پوست افتادگی دارد، لیپو بهتنهایی باعث تشدید افتادگی پوست میشود و لیپو باید همراه با حذف پوست اضافه انجام شود.
فردی که فتق دارد برای عمل لیپوساکشن مناسب نیست. وجود فتقهای بزرگ برای عمل لیپوساکشن ممنوعیت محسوب میشوند. در صورت وجود دیاستاز رکتوس لیپو بهتنهایی با نتیجهی ایدهآل همراه نخواهد بود و بهتر است همراه با جراحی باز و ترمیم دیاستاز همراه باشد.
علت اسامی متفاوت برای لیپوساکشن: لیپوماتیک، ویزر و پال
برای بهتر شدن نتایج لیپوساکشن و پیکرتراشی دستگاهها مختلفی ساختهشده است. یکسری از این دستگاهها با حرکت رفت و برگشتی خودکار به عمل لیپوساکشن کمک میکنند. به این دستگاهها بهصورت کلی پال (PAL) گفته میشود. عدهای دیگر باکمک امواج خاصی چربیها را قبل از خارج کردن تخریب میکنند. به عبارتی قبل لیپوساکشن اقدام به لیپولیز میکنند. برای فروش این دستگاهها شرکتها سعی دربرند سازی میکنند؛ یعنی عمل لیپوساکشن را با برند دستگاه خودشان تبلیغ میکنند. به همین دلیل است که اسامی متنوعی به وجود آمده است.
در این جدول دستگاههای مختلف معرفیشده است. دستگاههایی هستند که بهصورت فیزیکی در لولهی لیپو حرکات رفت و برگشتی ایجاد میکنند مثل لیپوماتیک که با نیروی بادی و پال و لیپوست با موتوربرقی حرکت ایجاد میکنند. دستگاههایی هم هستند که با امواج خاص باعث لیپولیز قبل از خارجکردن چربیها میشوند مثل ویزر یا اولترازد که با امواج صوتی کار میکنند.
لیپوساکشن با نیروی محرکه | لیپوساکشن همراه لیپولیز |
پال (MicroaAir-PAL) | ویزر (VASER) |
لیپوست | اولترا زد (UltraZ) |
لیپوماتیک | اسمارت لیپو (SmartLipo) |
توجه کنید که تعیینکنندهی اصلی نتیجهی نهایی، تجربهی جراح پلاستیک است. یک جراح پلاستیک که تجربهی کافی در عمل لیپوساکشن معمول پیداکرده، میتواند بهمراتب نتیجهی بهتری در مقایسه با یک دستگاه به دست آورد. جز در موارد خاص، حتی باتجربهی مشابه، برتری این تکنولوژیها برهم قطعی نشده است.
نحوه انجام لیپوساکشن
کلیات
در تمام روشها، بافت چربی از طریق یک لولهی باریک خارج میشود. این لوله کانولا نامیده میشود. کانولا به دستگاه مکنده متصل است. چربی از طریق این لوله بیرون کشیده میشود به همین دلیل نام چربیکِشی یا لیپوساکشن روی این روش گذاشتهشده است.
کدام چربی با عمل لیپوساکشن تخلیه میشود؟ چربی زیرپوست
در ابتدا مقداری سرم به چربی زیرپوست تزریق میشود. داخل این سرم مادهی بیحسکننده و منقبضکنندهی عروق وجود دارد. این داروها باعث کم شدن خونریزی حین عمل و کمتر شدن درد بعد عمل میشود. بعد از تزریق این محلول، چربیهای زیرپوست از طریق لولههای مخصوص باکمک فشار منفی تخلیه میشود. تقریباً برای تخلیهی هر ۱ لیتر چربی، یک لیتر از این محلول تزریق میشود.
به این لولههای مخصوص کانولا گفته میشود. کانولا یک لوله است که در انتهای آن سوراخهایی قرارگرفته است. قطر کانولا در حد ۴ تا ۵ میلیمتر دارد. با حرکت رفت و برگشتی چربیها به بیرون کشیده میشوند. برای نواحی مختلف، از کانولاهای با اندازهی مختلف استفاده میشود.
لیپوساکشن معمول یا کلاسیک (Conventional Lipo): درروش معمول ابتدا با چند برش کوچک محلول سرم تزریق میشود. جراح کانولا را وارد بافت چربی زیرپوست کرده و با حرکت مکرر رفت و برگشتی چربی را تخلیه میکند. چربی را میشود بهصورت یکنواخت تخلیه کرد یا اینکه در شکم ناحیهی هفت شکلی را بیشتر تخلیه کرد تا نمای خطوط ورزشی ایجاد شود. برای شکم و پشت معمولا از لولهی درشتتر و برای غبغب از لولههای باریکتر استفاده میشود.
ویزر (VASER):
ویزر نام دستگاهی است که قبل از تخلیهی چربی با کانولا، بافت چربی توسط امواج صوتی شکسته میشود. در این روش اول محلول سرم تزریق میشود. بعد امواج صوتی توسط دستگاه از طریق میلههای خاصی که شبیه لولهی ساکشن است به بافت چربی زیرپوست رسانده میشود. این امواج باعث شکسته شدن سلولهای چربی و مایع کردن آن میشود. پسازآن با کانولا یا همان لولههای معمول چربیها خارج میشود. تفاوتی که وجود دارد این است که لولههایی که برای تخلیهی این چربیها نیاز است باریکتر هستند و فشار منفی کمتری برای تخلیه چربی نیاز است. بهاینترتیب آسیب کمتری به عروق خونی وارد میشود و امکان ساکشن سطحیتر چربیها فراهم میشود. این احتمال مطرحشده که به دلیل امواج صوتی، جمع شدن پوست بیشتر باشد.
لیپوساکشن تقویتشده:
دستگاههایی که به حرکات رفتوبرگشتی لوله کمک میکنند (PAL) گفته میشود. پال به معنی لیپوساکشن تقویتشده (Power Assisted Liposuction) است. در این دستگاهها لولهی لیپوساکشن به دستهی خاصی متصل میشود. دستگاه مکنده هم به همین دسته متصل میشود. این دسته باعث حرکات خودکاری در لوله میشود و به جراح پلاستیک برای شکلدهی بهتر اندام و تنه کمک میکند. سرعت تخلیه و طول مدت عمل باکمک این دستگاهها کاسته میشود. پال نسبت به لیپوساکشن معمول درد، خونمردگی و دورهی نقاهت کوتاهتری ندارد.
لیپوماتیک، پال شرکت میکروایر و لیپوست نمونهای از این دستگاههای تقویتکننده هستند. آنقدر روی واژهی لیپوماتیک تبلیغشده است که نام این دستگاه معادل عمل لیپوساکشن جاافتاده است.
لیپوماتیک: در این دستگاه باکمک نیروی باد حرکات رفت و برگشتی خودکار در کانولا ایجاد میشود. علاوه بر حرکات رفت و برگشتی، حرکت دورانی هم وجود دارد. اول محلول سرم تزریق میشود. البته غیر از سرعت تزریق، مزیت دیگری در این تزریق نیست. سپس با کانولاهای مختلف اقدام به پیکرتراشی میشود.
پال شرکت میکروایر: پال ساختهشده توسط این شرکت با کانولاهای ویژهای ارائهشده است. به دلیل ارگونومی مناسب کانولاها، این دستگاه پال محبوبیت زیادی پیداکرده است. ابتدا محلول سرم تزریق میشود و سپس با کانولاهای خاص به کمک پال اقدام به پیکرتراشی میشود.
کدام روش را برای عمل لیپوساکشن انتخاب کنم؟
از بین این روشها، در الترازد و ویزر، علاوه بر لیپوساکشن، لیپولیز هم انجام میشود. احتمال جمع شدن پوست (Skin Tightening) به دلیل امواج صوتی این دو دستگاه، ممکن است بیشتر باشد. سایر روشها مزیت ویژه نسبت به هم ندارند. درمجموع روشی بهتر است که جراح پلاستیک با آن روش تجربهی بیشتری داشته باشد.
لیپوساکشن، بیهوشی یا بیحسی
لیپوساکشن یک عمل سرپایی نیست. لیپوی محدود ناحیهی غبغب یا ترمیم محدود ثانوی را میشود در مطب یا کلینیک با بیحسی موضعی انجام داد. ولی اگر در فکر پیکرتراشی هستند فقط بیمارستان یا کلینیک جراحی محدود را انتخاب کنید.
لیپوساکشن بهقصد پیکرتراشی یا نواحی مختلف بهتر است با بیهوشی عمومی یا خواب مصنوعی انجام شود. برای کم کردن هزینهها و جلب مشتری، عدهای افراد سودجو اقدام به لیپوساکشن در مطب و با بیحسی موضعی میکنند. اساس پیکرتراشی با بیحسی را پزشکانی باب کردهاند که به اتاق عمل دسترسی ندارند. در کنار این پزشکان، افراد غیرپزشک در این امر دخالت میکنند که هر از چند گاهی عارضهی آن سوژهی فضای مجازی میشود. علاوه بر اینکه این افراد غیرمتخصص و یا غیرپزشک شمارا درخطر قرار میدهند، انجام پیکرتراشی در محیط مطب خطرناک است. حتی اگر برای پیکرتراشی با بیحسی موضعی اقدام شود نظارت متخصص بیهوشی حداقل در یک مرکز جراحی محدود ضروری است. به عقیدهی من بهجز لیپو غبغب یا موارد خیلی محدود، عمل لیپوساکشن با بیحسی موضعی بهتنهایی مناسب نیست.
مزایای لیپوساکشن
لیپوساکشن شایعترین عمل جراحی زیبایی است. لیپو برای یک ظاهر ایدهآل، بدون ورزش و رژیم، مقبولیت زیادی پیداکرده است. لیپوساکشن برای شکلدهی به بدن و رفع چربیهای موضعی مقاوم به رژیم است. به نسبت سایر روشهای حذف موضعی چربی، لیپو اثر سریع و روی هر مقدار تجمع چربی مؤثر است.
متأسفانه این روش ایدهآل بهعنوان یک راهکار لاغری جاافتاده است. با لیپو میزان کاهش وزن زیاد نیست، بلکه تغییر سایز و فرم اندام قابلتوجه رخ میدهد.
مزایا |
تأثیر قابلتوجه و سریع |
شکلدهی با برداشتن یا اضافه کردن چربی |
حذف قطعی چربی با حجم زیاد |
استفاده از چربی ساکشن شده برای جوانسازی و تزریق |
ترکیب شدن با سایر اعمال جراحی |
چربی بدن در همهی نواحی پاسخ یکسانی به رژیم و ورزش نمیدهد. بهعنوانمثال چربی ناحیهی پهلو که دستگیرهی عشق (Love Handle) معروف است بهراحتی با رژیم و ورزش از بین نمیرود. افرادی که تجمع چربی موضعی دارند ولی شاخص توده بدن طبیعی دارند، ممکن است رژیم غذایی باعث از بین رفتن چربی ناحیهی صورت شود. از دست رفتن چربی صورت باعث پیری زودرس صورت میشود. در کنار این موضوع با لیپو میتوان در بدن ورزشی ایجاد کرد. چربی حاصل را میتوان برای جوانسازی یا افزایش حجم همزمان استفاده کرد.
یکی از مزایای لیپوساکشن، انجام همزمان با سایر اعمال جراحی زیبایی است. لیپوساکشن شکم و پهلو جزء استاندارد جراحی زیبایی شکم است. لیفت بازو و ران تقریباً همیشه همراه با لیپوساکشن انجام میشود. ساکشن غبغب در همراه با جراحی زیبایی چانه و یا لیفت صورت تأثیر شگفتانگیزی درنتیجهی نهایی دارد. درصورتیکه قصد جراحی دارید نمونههای جراحی را ملاحظه بفرمایید.
لیپوساکشن برای چه نواحی از بدن استفاده میشود؟
هر ناحیهای از بدن که چربی اضافه داشته باشد قابلیت لیپوساکشن را دارد. لیپوی شکم، پهلو و پشت از رایجترین این نواحی هستند. عمل لیپوساکشن، برای کاهش سایز ناحیهی پشت، کمر، بازو، بغل، باسن، ران، صورت و غبغب، استفاده میشود. بهترین قسمتهای بدن برای کاهش سایز، شکم، پهلو و پشت، بازو و غبغب است.
شکم، پهلو و پشت:
لیپوی شکم و پهلو جزء رایجترین روشهای پیکرتراشی است. همیشه همراه جراحی شکم یا ابدومینوپلاستی لیپو شکم و پهلو انجام میشود. گاهی همراه شکم-پهلو، لیپوی پشت انجام میشود که به لیپوی ۳۶۰ درجه (Lipo 360) معروف شده است. از چربی حاصله میشود برای فرم دهی به باسن یا سینه استفاده کرد. فرم دهی تنه و باسن با لیپو و تزریق چربی به باسن به Lipo 360 + BBL شناخته میشود.
سینه و بغل:
اساس درمان بزرگی سینه آقایان لیپوساکشن است. به نظر من لیپوماتیک، پال و یا ویزر برای لیپوی سینه به لیپوی معمولی ارجحیت دارد. بافت سینه برخلاف چربی اطراف سینه، متراکم و سخت است و این دو روش کمککننده هستند. اگر خارج قفسهی سینه تجمع چربی داشته باشیم، لیپو بسیار کمککننده است. گاهی در جراحی زیبایی سینه بانوان، لیپو خارج و زیر سینه انجام میشود. لیپو برای کوچک کردن سینهی بانوان روش مناسبی نیست.
غبغب:
از لیپوی غبغب استقبال زیادی میشود. اصلاح چانه همراه با لیپوی غبغب با نتیجهی شگفتانگیزی در ظاهر صورت همراه است. باید توجه داشت در سنین بالا، به دلیل افتادگی بافتهای عمقی لیپوی غبغب میتواند نتیجهی مناسبی پیدا نکند. شلی بافتهای عمقی و وجود چربی عمقی باعث میشود بعد از لیپوی غبغب افتادگی پوست ایجاد شود. در این موارد لیفت صورت پیشنهاد میشود.
صورت:
لیپوی صورت در موارد محدود و در شرایط ویژه انجام میشود. لیپوی صورت بیشتر در مواردی انجام میشود که قبلا چربی بیشازحدی بهصورت تزریقشده باشد. در صورتهای چاق لیپوی قسمت پایینی صورت گاهی انجام میشود.
کاهش حجم در صورت، بهصورت کلی باعث افزایش ظاهری سن میشود. علاوه بر این به دلیل خطر ناهمواری و آسیب عصبی، لیپوی صورت خیلی از سوی جراحان پلاستیک استقبال نمیشود.
بازو:
برای کم کردن سایز بازوها لیپو روش منحصربهفردی است. در صورت افتادگی پوست، لیپوی بازو همراه با براکیوپلاستی انجام میشود. باید توجه داشت که همهی نواحی بازو را نمیتوان لیپو کرد. زیادهروی در لیپوی بازو باعث افتادگی پوست میشود.
ران:
لیپوی ران در کاهش سایز بسیار مؤثر است. موارد خاصی وجود دارد که با بهصورت ارثی چربی در ران و باسن تجمع پیداکرده است. خیلی از این موارد در چاقیهای گلابیشکل دیده میشود. در این موارد عمل لیپوساکشن ران خیلی به تغییر شرایط زندگی کمک میکند و فقط بحث زیبایی نیست. نامنظمی و افتادگی پوست، بخصوص در سمت داخل ران تمایل به انجام لیپوی ران را کاهش داده است. در صورت افتادگی، لیپوی ران همراه لیفت انجام میشود.
جمع شدن پوست با لیپوساکشن
با چاق شدن پوست کِش میآید. برعکس با لاغر شدن پوست جمع میشود. مقدار و نحوهی این تغییر به کیفیت پوست و مدتزمان آن بستگی دارد. وقتی پوست خاصیت ارتجاعی کمی داشته باشد یا چاقشدن در مدت کوتاهی رخ بدهد، پوس ترک میخورد. ترکهای حاملگی نمونهای از آن هست. در مقابل با لاغر شدن سریع، پوست بهخوبی جمع نمیشود. در این وضع افتادگی و شلی پوست به وجود میآید. افتادگی پوست در افرادی که عمل کوچک کردن معده (باریاتریک) انجام میدهند نمونهی آن هست.
لیپوساکشن شرایطی شبیه لاغری ایجاد میکند؛ بنابراین برای اینکه افتادگی رخ ندهد پوست باید جمع شود. جمع شدن پوست بعد لیپو مقولهی پیچیدهای هست و پیشبینی میزان جمع شدن مشکل هست. واضح است که اگر قبل لیپو افتادگی وجود داشته باشد، بعد لیپو این وضعیت تشدید خواهد شد. بیهوده است فکر کنیم با لیپو به هر روشی این افتادگی اصلاح خواهد شد.
چه عواملی در جمع شدن پوست بعد لیپو موثر هستند؟
◊ کیفیت پوست
◊ ضخامت پوست
◊ ساکشن چربیِ سطحی
بعضی بهصورت ژنتیکی کیفیت پوست خوبی ندارند. افرادی که چندین نوبت سابقهی تغییر وزن زیاد دارند یا افرادی که تحت عمل کوچک کردن معده قرارگرفتهاند بهصورت عمومی کیفیت پوست خوبی ندارد؛ بنابراین در این افراد انتظار زیادی از جمع شدن پوست بعد لیپو نباید داشت.
به نظر میرسد هرچه ناحیهای که ساکشن میشود پوست ضخیمتری داشته باشد احتمال جمع شدن بیشتر است. پوست ناحیه بازو نسبت به پشت ضخامت کمتری دارد؛ یعنی در شرایط یکسان انتظار جمع شدن پوست در پشت بیشتر از بازو است.
احتمالاً هرچه ساکشن نزدیکتر به سطح پوست انجام شود جمع شدن پوست بیشتر میشود. در لیپو معمولاً برای حفظ خونرسانی سطحی، چربی عمقی ساکشن میشود. هرچه ساکشن سطحیتر باشد احتمال آسیب خونرسانی پوست بیشتر میشود. از طرفی میزان جمع شدن پوست هم بیشتر میشود.
لیپوساکشن: کاهش وزن یا سایز
در یک جلسه لیپوساکشن چه مقدار چربی را میتوان خارج کرد؟
توصیهشده در هر جلسه لیپو بیشتر از ۵ لیتر تخلیه چربی انجام نشود. تا ۸ لیتر را در شرایط خاص میشود انجام داد. درصورتیکه حجم لیپو بیشتر باشد بهتر در چند مرحله با فواصل ۳ تا ۶ ماه انجام شود. فرض کنید متقاضی لیپوی شکم، پشت، پهلو و بازو مراجعه کرده است. شکم و پهلو و بازو در یک مرحله انجام میشود. حداقل ۳ ماه بعد لیپوی پشت انجام شود. این محدودهی ایمن لیپو هست برای فردی که شاخص تودهی بدنی کمتر از ۳۲ دارد.
در عمل اما مراجعهکنندگان انتظار دیگری دارند. تقاضای غالب لیپوی شکم، پشت، پهلو همراه با جراحی شکم است. درصورتیکه حجم موردنیاز چربی کمتر از ۸ لیتر باشد و شاخص تودهی بدنی هم زیر ۳۲ باشد دکتر علوی این مراجعهکننده را میپذیرد. درصورتیکه شاخص بین ۳۲ تا ۳۴ باشد و یا حجم موردنیاز چربی بیشتر باشد توصیه به انجام مرحلهای جراحی است.
جراحان عمومی و جراحانی که با تکنسین اقدام به جذب و انجام این نوع جراحیها را میکنند معمولا محدودهای ایمن را رعایت نمیکنند و بعضا تا ۲۰ لیتر ساکشن را هم میپذیرند. بروز عوارض شدید ناشی از لیپو مربوط به این گروه هست.
چقدر وزن و یا سایز بعد از لیپوساکشن کم میشود؟
بین کاهش وزن و کاهش سایز همیشه ارتباط مستقیمی وجود ندارد. معمولاً کاهش وزن بعد لیپو قابلتوجه نیست؛ مثلاً کاهش وزن با ۵ تا ۷ لیتر لیپو، چیزی در حدود ۳ کیلوگرم هست. اگر روش لیپو را مطالعه کنید متوجه خواهید شد که ابتدا مقدار زیادی محلول تزریق میشود. حجم ساکشن شده با احتساب این محلول است. بخشی از این محلول جذب و بخشی همراه لیپو خارج میشود. علاوه براین باید توجه داشتهباشید که بهصورت کلی بافت چربی وزن کمی دارد.
بیشتر تأثیر لیپو در ایجاد تغییر فرم و سایز است. بااینکه در لیپو، کاهش وزن کمی ایجاد میشود ولی تغییر حجم چربیِ هدفمند، تغییر سایز و فرم قابلتوجهی ایجاد میکند؛ مثلاً لیپوی ناحیهی پهلو، تقریباً تغییر وزنی ایجاد نمیکند ولی کمر را میتواند کاهش قابلتوجهی در سایز و فرم کمر ایجاد کند. | Size Reduction |
لیپو گزینهای فوقالعاده برای تغییر سایز و فرم دهی در افراد با شاخص توده بدنی کمتر از ۳۰ هست. در این افراد ورزش و رژیم بهقصد کاهش وزن میتواند با نتیجهی مورد انتظار همراه نباشد. ممکن است برای حذف چربیهای پهلو یا غبغب با رژیم، چربیهای مطلوب صورت هم از دست برود.
چاق شدن بعد لیپوساکشن
سلولهای چربی این قابلیت رادارند که خیلی بزرگ شوند. با لیپو تعداد سلولهای چربی ناحیه کم میشود ولی سلولهای باقیمانده میتوانند با جذب چربی بزرگ شوند؛ یعنی اگر رژیم غذایی را رعایت نکنید سلولهای باقیمانده میتوانند اثر لیپو را در ظاهر شما کاهش بدهند؛ بنابراین اگر برنامهای برای کنترل وزن نداشته باشید نتیجهی لیپو بهتدریج کمتر خواهد شد. در نواحی لیپو، تعداد سلولهای چربی کم شده است. ولی در سایر نواحی که لیپو انجامنشده سلولها تعداد نرمال دارند. سوالی که در ذهن ایجاد میشود این است که آیا با چاق شدن توازن بدن بدتر میشود یا نه؟
آیا با افزایش وزن تغییر شکل نامتوازنی در بدن ایجاد میشود؟
افزایش حجم سلولهای چربی با پرخوری از یک نقشهی ژنتیکی پیروی میکند. عدهای تجمع بیشتر در کمر و شکم است و در عدهی دیگری زیر ناف و ران بیشترین تجمع رادارند. در موارد نادری هم تجمع در ناحیهی شانه است. حالا اگر این مساله را کنار تعداد سلولهای باقیمانده بگذاریم پیشبینی الگوی چاق شدن بعد لیپو کمی مشکل میشود؛ یعنی نمیتوانیم بگوییم با چاق شدن، سلولهای چربی ناحیهی لیپو نشده، نسبت به ناحیه لیپو شده، بزرگتر میشود. حدود سال ۱۳۸۰ این تصور پیداشده بود که اگر بعد از لیپو چاقی اتفاق بیفتد تناسب شبیه هالک خواهد شد؛ یعنی شکم و کمر باریک میماند ولی بالاتنه و بازوها بزرگ میشود. این تصور غلط است.
یعنی
اگر افزایش وزن مختصر باشد تغییری در تناسباندام به وجود نخواهد آمد. ولی زمانی که میزان افزایش وزن از ۱۰ درصد بیشتر شود علاوه بر اینکه نتیجهی لیپو تضعیف میشود احتمال چاق شدن بیشتر نواحی لیپو نشده وجود دارد.
مراقبتهای پس از لیپوساکشن
نکتهی اصلی در مراقبت طولانیمدت بعد عمل رژیم و ورزش است. اگر ورزش و رژیم غذایی مناسبی داشته باشید نتایج لیپو تا آخر عمر با شما خواهد بود.
نقاهت بعد از عمل (مراقبت در هفتهای اول بعد عمل)
◊ مصرف مایعات کافی
◊ ماساژ
◊ پرهیز از ورزش سنگین تا ۸ هفته
◊ استفاده از گن تا ۸ هفته
رژیم غذایی:
به مقدار کافی آب مصرف کنید. احتمالاً تا چند روز محصولات چربیهای شکسته شده وارد خون میشود. علاوه برای این حین عمل خون از دست میرود. مصرف مایعات زیاد برای هردوی این شرایط مفید است. آبمیوه تازه برای بهبود زخمهای شما مفید است. بهتر است از مصرف غذاهای چرب یا نفاخ در روزهای بعد عمل پرهیز کنید. اگر یبوست دارید ملین و سبزیجات کافی استفاده کنید. از خوردن نوشیدنیهای الکلی و نمک تا حد امکان پرهیز کنید. هردو میتوانند ورم را تشدید کند. زمانی که مصرف مسکن را متوقف کردید میتوانید مصرف الکل داشته باشید. آناناس به بهبود جای زخم کمک میکند.
مصرف دارو:
آنتیبیوتیک و مسکن جزء داروهای ثابت بعد عمل هستند. برای کنترل درد در دو روز اول میتوانید شیاف استفاده کنید. در مصرف مسکن نه صرفهجویی کنید و نه زیادهروی. مصرف کم مسکن میتواند حرکت کردن و تنفس عمیق را به دلیل درد محدود کند. هردوی این موارد میتواند عوارضی به همراه داشته باشد. مسکنها بهجز استامینوفن میتواند روی کنترل خونریزی اثر منفی بگذارد. علاوه براین میتواند باعث زخم معده یا حتی خونریزی معده بشود؛ بنابراین در مصرف آنها زیادهروی نکنید. پیشنهاد میشود مسکن را طبق دستور چه درد داشته باشید چه نداشته باشید مصرف کنید. در صورت عدم کنترل درد با این دستور مشاوره بگیرید. اگر از قبل مشکلات گوارشی دارید همراه مسکن آنتیاسید یا امپرازول مصرف کنید.
ممکن است در هفته اول به شما آمپولهای تجویز شود که از لخته شدن خون جلوگیری کند. ممکن است برای شما بانداژ کشی یا جوراب ضد آمبولی تجویز شود.
فعالیت فیزیکی:
استراحت برای روزهای اول بعد از جراحی توصیه میشود. استراحت نباید خوابیدن بیشازحد در تخت باشد. در بستر مچ پا را حرکت بدهید. راه رفتن و حرکت، به برگشتن سریعتر شرایط گوارشی و جلوگیری از لخته شدن خون کمک زیادی میکند. اگر درد اجازه میدهد، توصیه میکنم بعد از چند ساعت بعد عمل راه رفتن را شروع کنید. مرتب از تخت خارج شوید و تا جایی که درد اجازه میدهد راه بروید. بعد از چند روز پیادهروی کنید. از ورزش کردن را تا ۸ هفته پرهیز کنید. حین راه رفتن شکمبند یا گن حتماً داشته باشید.
با لیپو تونلهای زیادی زیرپوست ایجاد میشود. این تونلها باکمک گن و ماساژ بسته میشود. با ورزش شدید احتمال باز شدن تونلها وجود دارد. هم ممکن است ناهمواری ایجاد شود و هم در تونلها مایع جمع شود.
شکمبند و گن طبی:
برای بهبود تخلیه مایعات جمع شده زیرپوست و ورم حتماً شکمبند و یا گن طبق دستور استفاده کنید. طبق روش دکتر علوی بعد از عمل روی پانسمان شکمبند بسته میشود. در روز اول شکمبند هر ساعت ۱۵ دقیقه شل میشود. حین خواب شکمبند شل میشود. شکمبند تا ویزیت اول بسته میشود و در صورت صلاحدید در ویزیت اول با گن جایگزین میشود. استفاده از گن برای ۸ هفته ۲۴ ساعت در روز توصیه میشود. گن را فقط برای رفتن به حمام یا شستشو از بدن خارج کنید.
وقتی گن را میپوشید باید همهی نواحی گن روی پوست نشسته باشد. گن کمک میکند تا پوست ناحیهی لیپو به بافت زیرین بچسبد و پوست هموار شود. از تجمع مایع زیرپوستی هم جلوگیری میکند. وقتی گن میپوشید نباید چینوچروک ایجادشده باشد. بهتر است غزن یا زیپ گن جلوی شکم قرار داشته باشد.
ضعف و سرگیجه:
بعد از بیهوشی سرگیجه طبیعی است. به دلیل داروهای بیهوشی و خون ازدسترفته سرگیجه میتواند تا یک هفته ادامه داشته. از رانندگی کردن پرهیز کنید. در منزل تنها نمانید. هنگام استحمام حتماً صندلی در حمام بگذارید تا بتوانید استراحت کنید.
تخلیه ترشحات و ماساژ:
با لیپو تونلهای متعددی زیرپوست ایجاد میشود. همیشه مقدار مایع خونابه در این تونلها جمع میشود. خروج خونابه حتی به مقدار زیاد بعد عمل تا چند روز طبیعی است. معمولاً برای جذب بهتر این ترشحات زیر گن پوشک گذاشته میشود. این مایعات باید تخلیه شود. گاهی برای تخلیهی ترشحات درن یا لولههای تخلیه کننده گذاشته میشود. در هفتهی اول معمولا نیاز به ماساژ نیست مگر اینکه دستور مشخصی داده شود ولی مراقبت از درنها نیاز هست.
انواع لولههای تخلیه کننده یا درن دو نوع معمول این درنها، شامل درنهای آکوردئونی هموواک و درنهای قمقمهای شکل جکسون هستند.
لولههای تخلیه کننده به پوست بخیه شدهاند؛ بنابراین آنها را در شرایط کشش قرار ندهید چون درد زیادی ایجاد میکنند.
لولهها گرچه با نخ به پوست دوختهشدهاند ولی با کشیدن شدید خارج میشوند. خارج شدن زودهنگام لوله میتواند مشکلات زیادی ایجاد کند. از ۲۴ ساعت قبل از مراجعه به پزشک مخزنها را خالی نکنید.
مخزن باید حتماً در حالت خلأ باشد؛ یعنی مخزن رویهم خوابیده باشد. اگر حالت خلأ در مخزن حفظ نمیشد به پزشک اطلاع بدهید.
اگر مخزن درنها در وضعیت خلأ قرار نگرفت چه باید کرد؟ در شرایطی ممکن است مخزن قابلیت خلأ شدن را از دست بدهد. در این شرایط یا باید درن را خارج کرد یا اینکه به درن باز تبدیل کرد.
اگر لولهی درن کشیده شد چه باید کرد؟ اگر لوله طوری کشیده شد که مخزن خاصیت خلأ شدن را از دست بدهد یا باید لوله را به داخل مجدد برگرداند یا اینکه خارج کرد.
در مورد لولههایی که به مخزن متصل نیستند گاز یا پوشک روی درن باید خشک باشد. بهمحض خیس شدن باید عوض بشوند.
انواع لولههای تخلیه کننده یا درن دو نوع معمول این درنها، شامل درنهای آکوردئونی هموواک و درنهای قمقمهای شکل جکسون هستند.
نحوهی تخلیهی درن قمقمهای (جکسون) این لولههای تخلیهای به مخزنی قمقمهای شکل متصل است. قمقمه همیشه باید بهصورت فرورفته باشد تا شرایط خلأ را داشته باشد. چند دریچه دارد که یکی برای تخلیه و دیگری برای لولهی آن هست. دریچهی تخلیه را باز میکنید. محتویات را خارج کرده بعد درحالیکه قمقمه را میفشارید دریچه را میبندید.
مراقبت از زخم و حمام کردن:
۴۸ ساعت بعد از عمل حتماً حمام کنید. حین استحمام میتواند ماساژ ملایمی بدهید تا به تخلیهی ترشحات کمک کند. نیازی به شستشو با سرم نیست و استفاده از آب و شامپو یا صابون کفایت است. در چند روز اول میزان ترشحات میتواند زیاد باشد. در این موارد میتوانید لبههای سوراخ را با پماد چرب کنید و روی آن را با یک گاز بپوشانید. زیر گن از پوشک استفاده کنید تا ترشحات را جذب کند. وقتی ترشحات کم شد میتوانید زخم را با گاز یا پانسمان آماده بپوشانید.
تهوع:
تهوع بعد عمل به دلیل داروهای بیهوشی شایع است. بخصوص در روز بعد عمل میتواند شدید باشد. تهوع میتواند تا یک هفته ادامه پیدا کند. تجویز دارو فقط بعد عمل انجام میشود و معمولاً جز داروهای نسخهی شما نیست. در صورت تداوم تهوع مشاوره بگیرید.
بینظمی قاعدگی:
عقب یا جلو افتادن قاعدگی ماهانه عارضه جانبی هر عملی میتواند باشد و جای نگرانی ندارد.
تب:
بالا رفتن دمای بدن در ۴۸ ساعت اول بعد عمل طبیعی است. هرچه میزان عمل وسیعتر باشد احتمال تب کردن بعد عمل بیشتر است. تب در ۴۸ ساعت اول جای نگرانی ندارد و مسکن تجویزشده کفایت است. همهی مسکنها بهنوعی تببر هستند. تداوم تب یا تب بعد از ۴۸ ساعت نیاز به مراجعه دارد. حتماً برای وجود تب، از دماسنج طبی استفاده کنید. احساس گرما ممکن است تا دو هفته اتفاق بیفتد.
ورم و خونمردگی:
ورم و خونمردگی بعد عمل طبیعی است و در افراد مختلف متفاوت است. خونمردگیها تا دو هفته ادامه خواهد داشت. ورم معمولاً در هفتهی دوم افزایش پیدا میکند. حتی ممکن است با افزایش وزن همراه باشد. مصرف آناناس و محدود کردن مصرف نمک میتواند به کاهش ورم و خونمردگی کمک کند.
درصورتیکه خونمردگی در حال افزایش باشد حتماً باید مراجعه کنید. درصورتیکه با نواحی بارنگ تیرهتر از خونمردگی مواجه شدید گن را بازکنید و مراجعه کنید. این نواحی ممکن است شبیه سوختگی باشند.
خارش:
معمولاً روندترمیم در بدن با خارش همراه است. اگر دچار خارش شدید دوش آب سر کمک میکند. اگر میزان خارش زیاد بود از داروی ضد خارش استفاده کنید و از خاراندن پرهیز کنید. اگر خارش بعد از کاهش ورم با قرمزی پوست همراه شد ممکن است به گن یا پانسمان حساسیت پیداکرده باشد.
مراقبت بعد از عمل (بعد از هفتههای اول)
◊ رژیم غذایی مناسب
◊ ماساژ
◊ پرهیز از ورزش سنگین تا ۸ هفته
◊ استفاده از گن تا ۸ هفته
رژیم غذایی:
از خوردن نوشیدنیهای الکلی و نمک تا حد امکان در چند هفتهی اول بعد عمل پرهیز کنید. هردو میتوانند ورم را تشدید کند. نکتهی اصلی برای حفظ نتیجهی پیکرتراشی یا لیپو حفظ وزن ایدهآل با رژیم غذایی است. در صورت عدم رعایت مناسب رژیم نتیجهی پیکرتراشی برای شما کم خواهد شد.
استفاده از گن طبی:
برای بهبود تخلیه مایعات جمع شده زیرپوست و ورم حتماً از گن طبق دستور استفاده کنید. استفاده از گن برای ۸ هفته ۲۴ ساعت در روز توصیه میشود. گن را فقط برای رفتن به حمام یا شستشو از بدن خارج کنید. در هفتهی دوم مقداری افزایش ورم داریم که بهتدریج کاهش پیدا میکند. باکم شدن ورم، ممکن است گن شل شود؛ بنابراین بعد از پایان هفتهی اول باید گشادشدن گن مرتب چک شود. در صورت گشادشدن باید درز گرفتن گن را تنگ کنید. این کار را به فاصلهی ۳ روز دو تا سه نوبت انجام دهید.
گن در مراقبت بعد از عمل ابدومینوپلاستی نقش حیاتی دارد. اگر ناهمواری در هفتهی دوم وجود داشته باشد میتواند به دلیل خطا در لیپوساکشن یا اشکال در بستن گن باشد. این ناهمواری باید ماساژ یا LPG مدیریت شود. ناهمواری طولانیمدت بعید است بدون مداخلهی جراحی اصلاح شود.
ماساژ بعد عمل:
ماساژ بعد عمل با فشار ملایم انجام میشود. در این ماساژ پوست و زیرپوست هدف فشار ملایمی قرار میگیرند. ماساژ بعد عمل به سه هدف عمده انجام میشود.
◊ کاهش تورم بعد از عمل
◊ تخلیهی ترشحات از تونلهای زیرپوستی به دلیل تخلیهی چربی ایجادشده است.
◊ افزایش گردش خون
از کی و چطور ماساژ بدهیم؟
در ماساژ معمولی هدف ایجاد آرامش با انتقال فشار ماساژ به بخشهای عمقیتر و عضلات است. در ماساژ بعد عمل فشار ملایم در جهتهای خاص وارد میشود. در هفتهی اول ماساژ محدود و فقط برای تخلیهی ترشحات زیرپوستی است. این ماساژ ملایم تنها زمانی انجام میشود که منافذی از پوست باز هستند یا لولههای تخلیه کننده وجود دارند. ماساژ با ملایمت و زمانی که پماد زدهشده یا داخل حمام هستید انجام میشود. مسیر ماساژ به سمت منافذ یا لولههای تخلیه کننده است. تا حد امکان از سمت ناف شروع به ماساژ کنید. وقتی منافذ بستهشده یا لولههای تخلیه کننده خارج شد ماساژ لنفاتیک انجام میشود.
دفعات و شروع ماساژ لنفاتیک به وضعیت بیمار بستگی دارد. بهتر است بعد از هفتهی اول شروع شود و حداقل دو جلسه باشد. هر ۳ روز یک نوبت ماساژ انجام بدهید. بعد از ۲ نوبت ماساژ، برای جلسات بیشتر معاینه انجام شود. ممکن است ۴ تا ۶ جلسه ماساژ نیاز باشد.
ماساژ لنفاتیک ماساژ با ملایمت در مسیر لنفاتیک مطابق شکل انجام میشود. ماساژ از بالا به پایین به سمت کشالهی ران همان سمت است. برای نواحی بالای ناف چه روی شکم و چه پهلوها ماساژ به سمت زیر بغل انجام میشود.
استفاده از روغن یا پماد برای ماساژ ضروری نیست. توصیهی ما، استفاده از پماد دمولافارر به همراه ژل دیلتیازیم در هفتهی اول هست. بعد از هفتهی اول مرطوب کنندههای بدن برای ماساژ لنفاتیک مناسب هستند.
در این ویدیوی کوتاه نحوهی ماساژ لنفاتیک را میتوانید مشاهده کنید.
مراقبت از زخم:
معمولا در هفتهی دوم پانسمان خاصی برای زخم نیاز نیست. چربکردن محل زخمها کافی است.
مصرف دارو:
معمولا هفتهی دوم به بعد درد خیلی کم هست و نیاز به آنتیبیوتیک ندارد. در صورت افزایش درد یا نیاز به مسکن بیشتر باید به پزشک اطلاع دهید. وجود درد در ساق پا را باید به پزشک اطلاع دهید و تا نظر پزشک از مصرف مسکن پرهیز کنید. ممکن است طبق نظر پزشک آمپولهای تجویز شود که از لخته شدن خون جلوگیری کند.
بینظمی قاعدگی:
عقب یا جلو افتادن قاعدگی ماهانه عارضه جانبی هر عملی میتواند باشد و جای نگرانی ندارد.
تب:
بالا رفتن دمای بدن از هفتهی دوم به بعد غیرطبیعی است و حتما باید به پزشک اطلاع داده شود. حتماً برای وجود تب، از دماسنج طبی استفاده کنید. احساس گرما ممکن است تا دو هفته اتفاق بیفتد.
ورم و خونمردگی:
خونمردگیها تا هفته ادامه خواهد داشت ولی شدت و میزان آن کاهشی است. وجود علایم خونمردگی یا تشدید آن در هفتهی دوم غیرطبیعی و باید حتما به اطلاع پزشک رسانده شود. معمولا ورم تا اواسط هفتهی دوم پیشرونده زیاد میشود. در صورت مصرف غذای پرنمک یا شراب میزان ورم بیشتر خواهد بود. گن خیلی تنگ یا خیلی شل هم میتواند در تشدید تورم دخیل باشد. درهرصورت تورم از هفتهی دوم بهتدریج کاهشی میشود و این موضوع با گشادشدن گن خودش را نشان میدهد.
درصورتیکه با نواحی بارنگ تیرهتر از خونمردگی مواجه شدید گن را بازکنید و مراجعه کنید. این نواحی ممکن است شبیه سوختگی باشند.
خارش:
خارش معمولا یکتا دو هفته بعد از عمل، بهصورت طبیعی رخ میدهد. خارش معمولا در هفتهی دوم شدیدتر است. اگر میزان خارش زیاد بود از داروی ضد خارش استفاده کنید و از خاراندن پرهیز کنید. اگر خارش بعد از کاهش ورم با قرمزی پوست همراه شد ممکن است به گن یا پانسمان حساسیت پیداکرده باشد. چربکردن و جلوگیری از خشکی پوست شکم به کنترل خارش کمک میکند.
ورزش کردن:
استراحت برای روزهای اول بعد از جراحی توصیه میشود. استراحت نباید خوابیدن بیشازحد در تخت باشد. در بستر مچ پا را حرکت بدهید. راه رفتن و حرکت، به برگشتن سریعتر شرایط گوارشی و جلوگیری از لخته شدن خون کمک زیادی میکند. اگر درد اجازه میدهد، توصیه میکنم بعد از چند ساعت بعد عمل راه رفتن را شروع کنید. مرتب از تخت خارج شوید و تا جایی که درد اجازه میدهد راه بروید.
استراحت در هفتهی دوم به بعد بهصورت کلی توصیه نمیشود. پیادهروی و ورزشهای سبک از هفتهی دوم توصیه میشود. با لیپو تونلهای زیادی زیرپوست ایجاد میشود. این تونلها با کمک گن و ماساژ بسته میشود. با ورزش شدید احتمال باز شدن تونلها وجود دارد. هم ممکن است ناهمواری ایجاد شود و هم در تونلها مایع جمع شود؛ بنابراین ورزش سنگین تا ۸ هفته ممنوع است. شاید فعالیتی مثل دوچرخهسواری در هفتهی دوم هم مناسب نباشد. توجه داشته باشید حین راه رفتن و ورزش حتما گن داشته باشید.
عوارض لیپوساکشن
عمل لیپوساکشن در کوتاهمدت با مشکلاتی همراه است. ورم و خونمردگی عارضهی طبیعی و موقت لیپو است. تجمع مایع زیرپوستی عارضهی شایعی است که اگر بهموقع تشخیص داده شود مشکل بلندمدتی نخواهد داشت. یکسری عوارض هستند که شیوع خیلی کمی دارند ولی میتواند بهصورت دائمی باشد. باید قبل از لیپو از این عوارض آگاه شوید.
عوارض لیپوساکشن | |
تغییر حس پوستی | ورم و خونمردگی |
تغییر رنگ پوستی | تجمع مایع زیرپوست |
آسیب خونرسانی به پوست | تشدید سلولیت |
لخته و آمبولی | |
نامنظمی پوست | |
شل شدن پوست | |
آسیب به احشاء |
ورم و خونمردگی:
این عارضه موقتی است و رفع میشود. در موارد نادری ممکن است ورم طولانی شود. ماساژ برای اصلاح این وضعیت کمککننده باشد. پرهیز از نمک، الکل و استفاده از گن یا شکمبند به محدود کردن این عارضه کمک میکند. معمولاً در هفتهی دوم بعد عمل ورم بیشتر میشود.
تغییر حس پوستی:
حین لیپو اعصاب ظریف پوستی آسیب میبینند. این آسیب غیرقابلاجتناب و نتیجهی طبیعی این روش است. بین روشهای مختلف لیپو از این بابت تفاوتی وجود ندارد. استفاده از لولههای باریکتر میتواند به کمتر شدن این عارضه کمک کند. معمولاً بیحسی بعد از مدتی رفع میشود. بیحسی دائمی شکایت گذرایی است درمان خاصی ندارد و مشکلی هم ایجاد نمیکند.
آسیب و تغییر رنگ پوستی:
حین لیپو تعدادی از عروق آسیب میبینند. به عبارتی مقدار خونرسانی به پوست با لیپو کاهش مییابد. خونرسانی پوست معمولاً بهقدری زیاد است که باوجود گن و لیپو مشکلی برای پوست ایجاد نمیشود. در صورت وجود دیابت یا مصرف سیگار و یا لیپو بیرویه، کاهش خونرسانی ممکن است قابلتوجه باشد. برحسب شدت کاهش خونرسانی، تغییر رنگ پوست یا نکروز پوستی ممکن است رخ دهد.
تغییر رنگ پوست در بلندمدت بهتر میشود و لیزر هم میتواند کمککننده باشد. نکروز پوستی معمولاً محدود و با بجای گذاشتن اسکار با پانسمان بهبود مییابد. اثر نکروز پوستی معمولاً همیشه باقی میماند.
لخته و آمبولی:
تمام جراحیهای زیبایی سینه و شکم میتوانند این عارضه را داشته باشند. درمان آمبولی نیاز به بستری در بیمارستان دارد. بیحرکتی و جراحی طولانی برای لخته شدن خون در سیاهرگهای پا عامل خطراست. جراح پلاستیک برای به حداقل رساندن آن در ویزیت قبل عمل، حین عمل و شرایط بعد عمل اقدامات لازم را لحاظ خواهد کرد.
تجمع مایع زیرپوست:
نام عارضه سروما (Seroma) است. عدم مراقب مناسب بعد عمل، گن نامناسب و اقدام به لیپو با شاخص توده بدنی بالا عوامل مستعد کننده هستند. سروما در حقیقت خونابهی محبوس شده در تونلهای زیرپوستی است. این تونلها به دلیل لیپو ایجاد میشود. معمولاً تخلیه با سرنگ مشکل را حل میکند. در صورت تشخیص و درمان بهموقع، عارضهی بلندمدتی نخواهد داشت.
نامنظمی پوست:
نامنظمی پوستی معمولاً به دلیل لیپو و یا گن نامناسب ایجاد میشود. سروما (تجمع محبوس شدهی مایع زیرپوستی) یا تجمع خون زیرپوست عوامل دیگر ایجاد نامنظمی پوستی است. ماساژ و LPG میتواند به کاهش نامنظمی کمک کند. درنهایت اصلاح نامنظمی با لیپو محدود مجدد انجام میشود.
تشدید سلولیت:
در صورت وجود سلولیت، احتمال تشدید آن با لیپو وجود دارد. تزریق فیلر یا چربی میتواند به اصلاح آن کمک کند. باید بدانید که لیپو روش درمانی سلولیت نیست.
شل شدن پوست:
بعد از تخلیهی چربی، پوست باید جمع شود. فرض کنید که با رژیم و ورزش وزن خود را کم کردهاید. لباسهای شما به تن شل و آویزان خواهد شد. پوست بعد از لیپو چنین وضعی پیدا میکند. پوست این خاصیت را دارد که جمع شود. بعد از زایمان پوست کش آمدهی شکم جمع میشود. میزان جمع شدن پوست در افراد متفاوت است. زمانی که پوست خاصیت ارتجاعی کمی داشته باشد میزان جمع شدن کمتر خواهد بود. در صورت عدم جمع شدن پوست، افتادگی رخ میدهد. البته اصلاح این مورد در دسترس است؛ مثلاً افتادگی پوست شکم با جراحی باز شکم (ابدومینوپلاستی) انجام میشود. اگر قبل از لیپو پوست شلی دارید و رضایت برای جراحی لیفت بعدی ندارید بهتر است برای لیپو اقدام نکنید.
آسیب به احشاء:
در شرایطی کانولا بهاشتباه وارد حفره شکم میشود. در این موارد نادر نیاز به جراحی است.
توصیه دکتر علوی فوق تخصص جراحی پلاستیک
◊◊ لیپوساکشن بدون درد یا بدون بازگشت هنوز اختراع نشده است.
◊◊ «لیپو با کمترین عارضه و بدون درد و خونریزی». اگر این جمله دیدید یا شنیدید، فرار کنید. این جمله مربوط به مداخلهگران است.
◊◊ برای حداکثر ایمن بودن عمل و به دست آوردن نتیجهی خوب شاخص توده بدنی را زیر ۳۲ بیاورید.
◊◊ انتخاب جراح پلاستیک بسیار مهمتر است انتخاب نوع دستگاه است. بهترین روش لیپو، روشی است که جراح به آن تسلط دارد.
◊◊ هیچ روش مطمینی برای جلوگیری از افتادگی پوست وجود ندارد.
◊◊ پیکرتراشی یا لیپو را بهقصد کاهش وزن یا اصلاح سلولیت انجام ندهید.
◊◊ نزدیک رویدادهای مهم مثل سفر یا مراسم ازدواج یا قرار کاری مهم اقدام به لیپو نکنید.
◊◊ مصرف دخانیات خطر آسیب پوستِ زیادی در لیپو ایجاد میکند. باید ۲ هفته قبل و بعد عمل، مصرف آن قطعشده باشد. در صورت مصرف سیگار هیچگاه اقدام به لیپوساکشن نکنید.
◊◊ لیپوساکشن را در بیمارستان یا مرکز جراحی محدود انجام دهید. مطب برای پیکرتراشی ممنوع و پرخطر است.
سؤالات شما:
در چه مواردی لیپوساکشن مناسب نیست؟
◊◊ انجام عمل لیپوساکشن برای کاهش وزن نامناسب است. انجام لیپوساکشن در شاخص تودهی بدنی بالای ۳۴ نامناسب و پرخطر است.
◊◊ لیپو نهتنها برای اصلاح سلولیت مناسب نیست بلکه میتواند آن را تشدید کند.
◊◊ هر فردی که به دلیل مشکل قلبی – عروقی برای بیهوشی پرخطر است کاندید مناسبی برای لیپو نیست.
◊◊ مصرفکنندهی فعال تنباکو برای لیپو کاندید مناسبی نیست. در صورت قطع سیگار یا قلیان ۲ هفته قبل عمل تا ۴ هفته بعد عمل میتوان اقدام به لیپو کرد.
◊◊ فرد مبتلابه دیابت طول کشیده کاندید مناسبی برای لیپو نیست.
◊◊ فرد باکیفیت پوست نامناسب یا دچار افتادگی پوست کاندید مناسبی برای لیپوساکشن بهتنهایی نیست. در این موارد باید پوست اضافه همراه با لیپو حذف شود.
هزینه عمل لیپوساکشن چقدر هست؟
هزینهی عمل لیپوساکشن شامل هزینهی جراح و هزینهی اتاق عمل هست. درصورتیکه عمل در دی کلینیک یا مرکز جراحی محدود انجام شود هزینهی اتاق عمل و بستری از بیمارستان کمتر خواهد بود. هزینهی تهیهی گن و شکمبند به عهدهی مراجعهکننده است. هزینهی نهایی بعد از معاینه تعیین خواهد شد.
آیا بعد از عمل لیپوساکشن چربیها برای همیشه از بین میروند؟
خیر. درصورتیکه که رژیم غذایی را رعایت نکنید چاقی موضعی عود خواهد کرد. سلولهای باقیمانده میتوانند با جذب چربی بزرگتر شوند و اثر لیپو را کاهش دهند. برای توضیح بیشتر به چاقی بعد لیپو مراجعه کنید.
تفاوت لیپولیز با لیپوساکشن
هدف هردو حذف چربیهای موضعی است. چربیهای هدف، چربی زیرپوست است. در لیپولیز بافت چربی تخریب میشود. بدن بهتدریج چربی تخریبشده را جذب میکند. در لیپوساکشن تخلیهی چربی انجام میشود. به عبارتی چربی به بیرون کشیده میشود. گاهی لیپوساکشن و لیپولیز باهم انجام میشود؛ یعنی اول چربیها تخریب میشود و بعد به بیرون کشیده میشود. توجه داشته باشید لیپولیز برای حذف تجمعات خفیف چربی کاربرد دارد.
در لیپولیز برای تخریب از روشهای متفاوتی استفاده میشود. گاهی مواد حلکنندهی چربی تزریق میشود. مزوتراپی حلال چربی یک مثال این روش است. گاهی از سرما برای تخریب چربی استفاده میشود که به کرایولیپولیز شناخته میشود. کول اسکالپینگ (CoolSculpting) یک نمونه از این دستگاههاست. گاهی از امواج برای تخریب چربی استفاده میشود. امواج صوتی (دستگاه اولتراسوند کاویتیشن یا ال پی جی) و لیزر (دستگاه اسکالپ شور) نمونههایی از این امواج هستند.
آیا لیپوساکشن برای بارداری مشکلی ایجاد میکند؟
خیر. هیچ مشکلی در ارتباط با بارداری گزارش نشده است.
چه زمانی بعد از بارداری برای لیپوساکشن اقدام کنم؟
حداقل یک سال بعد از زایمان برای لیپو اقدام کنید. برقرار شدن فزیولوژی طبیعی بدن و شیردهی معمولاً وزن را کاهش میدهد. در اکثر مواقع در پایان سال اول بعد زایمان، وزن به زمان قبل بارداری برگشته است.
چاقی مفرط را با لیپوساکشن میشود اصلاح کرد؟
لیپوساکشن به هر روش، در چاقی مفرط ممنوع است. بهتر است بعد از کاهش وزن و رساندن شاخص تودهی بدنی به کمتر از ۳۲ اقدام به لیپو کنید. به شخصه لیپو با شاخص توده بدنی بیشتر از ۳۴ را انجام نمیدهم. در فرد مبتلابه چاقی مفرط این شاخص تودهی بدنی بیشتر از ۴۰ است.
رژیم غذایی برای لیپوساکشن ضروری است؟
حقیقت این است که قبل از لیپوساکشن حداقل ۶ ماه رژیم غذایی رعایت شود. این توصیه به دو هدف انجام میشود. فردی که قادر نیست رژیم مناسبی را حداقل برای ۶ ماه رعایت کند، بعد لیپو مجدد رژیم غذایی قدیم خود را از سر خواهد گرفت. این رژیم بعد از مدتی وزن متقاضی را به وزن قبل لیپو بازخواهد گرداند. این افزایش وزن نتیجه لیپو را کم خواهد کرد. نکتهی دوم هم مربوط به نتیجهی عمل است. هرچه وزن حین لیپو کمتر باشد هم نتیجهی عمل بهتر خواهد شد و هم امنیت بیشتری خواهد داشت. در عمل اما این شرایط در عمدهی مراجعین مهیا نخواهد شد.
چطور خطر آمبولی در لیپو را کم میکنید؟
بیحرکتی یک عامل شناختهشده برای تشکیل لخته و آمبولی است. علاوه بر این خطر آمبولی چربی هم وجود دارد. با پیشگیری و بهینه کردن شرایط این خطر را میشود به حداقل رساند. استفاده از جوراب ضد آمبولی، پمپهای ساق پا و استفاده از رقیقکننده بعد عمل این خطر به کمترین میزان خود میرسد. ولی هرگز صفر نمیشود.
از چقدر بعد عمل میتوانیم مشروب بخورم؟
مصرف الکل را ۲ روز قبل عمل متوقف کنید. الکل میتواند از بین رفتن ورم بعد عمل را کُند بکند. مصرف توأم مسکن و الکل خطر زخم معده و خونریزی را افزایش میدهند. پیشنهاد میشود حداقل تا زمان توقف مصرف مسکن، الکل استفاده نکنید.
سفتی زیرپوست بعد لیپو چه موقع رفع میشود؟
در حقیقت زیرپوست زخم ایجادشده است. روندترمیم این زخم با سفتی همراه است و ممکن است تا چند هفته ادامه پیدا کند. این سفتی ممکن است احساس کشش و یا حتی محدودیت حرکت ایجاد کند. بهتدریج عمدهی این سختیها رفع میشود. در صورت لیپو شدید مقداری از این سختیها ممکن است باقی بماند.