سیگار در جراحی زیبایی

در این نوشته در مورد مشکلات و خطرات مصرف سیگار در جراحی زیبایی خواهید دانست. انتظار است در پایان بدانید چرا عدم مصرف سیگار برای جراح پلاستیک بسیار مهم است.

نیکوتین باعث تنگ شدن رگ‌های خونرسان پوست می‌شود. تنگ شدن رگ باعث می‌شود اکسیژن و مواد غذایی کمتری به بافت برسد. در پوست این اثر با تأخیر و اختلال در ترمیم زخم همراه می‌شود. زخم‌ها دیرتر جوش می‌خورد. احتمال عفونت بیشتر می‌شود. علاوه بر‌ این، برش‌ها و مداخلاتی که در جراحی زیبایی انجام ‌می‌شود به‌ خودی‌ خود با کاهش جریان خون همراه هست. سیگار می‌تواند با تشدید این کاهش جریان خون باعث تحدید حیات پوست بشود. این بزرگ‌ترین خطر سیگار در جراحی زیبایی است.

تاثیر سیگار در بیهوشی جراحی

عروق ریه، مغز و قلب همگی به دلیل سیگار آسیب‌ خواهند دید و آسیب این عروق می‌تواند روند بی‌هوشی را دچار اشکال کند. شما باید بدانید بی‌هوشی کارکرد بدن را مثل ورزش کردن به چالش می‌کشد. وقتی ارگان‌های اساسی به دلیل تنگی رگ‌ها شرایط ایده‌آل ندارند، می‌تواند بی‌هوشی را مخاطره‌آمیز کند.

مشکلات سیگار در جراحی زیبایی
کاهش خونرسانی به پوست
مشکلات ریوی
اشکال در ترمیم زخم
افزایش خطر لخته شدن خون
افزایش حوادث قلبی-عروقی

مشکلات سیگار در جراحی زیبایی را باید از دو جنبه ببینید، یکی مربوط به روند بی‌هوشی است. این مورد در تمام اعمال جراحی، چه زیبایی و چه غیر زیبایی یکسان است. دیگری مربوط به ماهیت جراحی زیبایی است. این خطر تقریباً منحصر به جراحی پلاستیک است. این خطر تحدید حیات پوست به دلیل کاهش خونرسانی است.

نگرانی جراح پلاستیک از مصرف سیگار

نگرانی جراح پلاستیک از مصرف سیگار به دلیل کاهش خونرسانی پوست است. نیکوتین سیگار باعث تنگ شدن رگ‌های پوست می‌شود. این اثر در مدت ۲ هفته تا حدود زیادی برطرف می‌شود. مجموع اثر دود سیگار در طولانی‌مدت باعث آسیب دائمی رگ‌ها می‌شود. این آسیب با کاهش خونرسانی همراه است. هرچه مدت و مقدار مصرف سیگار یا قلیان بیشتر باشد این آسیب بیشتر است. هم دیواره‌ی عروق بزرگ و هم عروق بسیار ظریف آسیب می‌بیند.

تاثیر مصرف سیگار در ساختار خونرسانی پوست

زیر سطح پوست یک فرش یا شبکه‌ی بزرگ از رگ‌های ظریف وجود دارد. این عروق ظریف خونرسانی پوست را به عهده‌ دارند. این شبکه‌ توسط پل‌های عروقی از عمق، خونرسانی‌می‌شود. این ساختار شبکه‌ی پوست این امکان را می‌دهد که تعدادی از این پل‌های خونرسان قطع شود. فرش یا شبکه‌ی عروقی زیرپوست، رساندن خون به همه‌ی بخش‌های پوست را تضمین می‌کند؛ یعنی جراح پلاستیک با تکیه‌ بر این فرش وسیع، مهندسی بافت را با ایمنی انجام می‌دهد. با برش‌ها یا قطع پل‌های عروقی شکل و فرم بافت‌ها را تغییر می‌دهد.

با لیفت یا لیپوساکشن، تعدادی از این پل‌های خونرسانی عمقی قطع می‌شود. به دلیل قطع این پل‌ها، جریان خون در فرش عروقی کاهش می‌یابد. در صورتِ سلامت شبکه‌ و سایر پل‌های عروقی، جریان خون کافی در این شبکه تضمین می‌شود؛ یعنی باوجود قطع شدن پل‌های عروقی، خون به‌اندازه‌ای که پوست و چربی‌ زیر آن زنده بمانند جریان خواهد داشت. به اتکای سلامت این شبکه است که لیفت یا کشیدن پوست یا لیپوساکشن در جراحی زیبایی انجام می‌شود.

زمانی که این شبکه بزرگ عروق ریز به دلیل سیگار آسیب می‌بیند، خونرسانی به تعداد پل‌های خونرسان وابستگی زیادی پیدا می‌کند. با قطع شدن پل‌های عروقی حین ساکشن و یا لیفت، خون کافی به همه‌ی پوست نمی‌رسد. این بزرگ‌ترین خطر سیگار در جراحی زیبایی است. برحسب اینکه چقدر این خونرسانی کاهش پیدا کند مشکلات متفاوتی ظاهر می‌شود.

تاثیر سیگار در جراحی زیبایی با کاهش خونرسانی

برای درک تبعات کاهش خونرسانی این شرایط را ابتدا برای قلب شرح می‌دهیم. پس از درک کلیات آن برای ماهیچه‌ی قلب توضیحات برای پوست داده می‌شود.

قلب

برای روشن شدن جواب بهتر است شرایط را در مورد قلب بحث کنیم. این شرایط شبیه سکته‌ی قلبی است. در این وضعیت به بخشی از ماهیچه‌ی قلب خون به‌اندازه‌ی کافی نرسیده است. کاهش خونرسانی به‌قدری شدید بوده که باعث مرگ بخشی از ماهیچه‌ی قلب شده است.

به این وضعیت سکته‌ی قلبی یا انفارکتوس می‌گویند. در علم پزشکی به مرگ این سلول‌ها نکروز گفته می‌شود. این تمام داستان نیست. بخش‌های اطراف ناحیه‌ی دچار مرگ، خونرسانی کاهش پیداکرده ولی نه به‌اندازه‌ای که باعث مرگشان شده باشد. این ناحیه از ماهیچه که از خون کافی محروم شده، آسیب‌دیده ولی هنوز زنده است.

درمان بیماری که سکته‌ی قلبی کرده است برای نجات این ناحیه‌ی آسیب‌دیده است. این ناحیه در بعضی مواقع به ماهیچه‌ی طبیعی تبدیل می‌شود ولی گاهی با صدمه‌ی دائمی بهبود می‌یابد. ماهیچه‌ی آسیب‌دیده هیچ‌گاه کارکرد طبیعی نخواهد داشت. برای درک تبعات کاهش خونرسانی پوست، تک‌تک این شرایط را در پوست باید ببینیم.

پوست

حالا فرض کنید بجای قلب، کاهش خونرسانی پوست اتفاق افتاده است. تبعات آن، به‌شدتِ کاهشِ خونرسانی بستگی دارد. وقتی کاهش خونرسانی خیلی شدید باشد سلول‌های پوست و چربی می‌میرند (نکروز پوستی یا سیاه شدن پوست). وقتی کاهش خونرسانی زیاد باشد ولی نه در حدی که سلول‌ها دچار مرگ بشوند، آسیب سلولی ایجاد می‌شود.

آسیب سلولی معمولاً بدون علامت خاصی بهبود می‌یابد. پوست عضوی است که به کم‌خونی مقاومت زیادی دارد. در مواردی این آسیب با تغییر رنگ پوست و تغییر کیفیت پوست همراه می‌شود.

کاهش شدید خونرسانی باعث از بین رفتن پوست و حتی چربی زیرین می‌شود. در این حالت بعد از عمل لیفت یا لیپو، ظاهر پوست تیره و شبیه سوختگی‌ می‌شود. به‌تدریج لایه‌‌ی سیاه شده دچار ریزش می‌شود و زخم ایجاد می‌شود. اگر سطح زخم کوچک باشد معمولاً خودبه‌خود از اطراف‌ ترمیم می‌شود. البته آثار ترمیم باقی می‌ماند. ولی اگر سطح زخم زیاد باشد نیاز به اقدامات اضافه‌تری برای بهبود وجود دارد.

مشکلات ناشی از کاهش خونرسانی پوست

در صورت بروز عارضه به دلیل کاهش خونرسانی به پوست، سیاه شدن پوست (نکروز)، تغییر رنگ پوست و تغییر کیفیت پوست طیف مشکلاتی است که ممکن است بروز کند.

امکان برگشت جریان خون به پوست

سؤالی که در ذهن ایجاد می‌شود این است که چرا جریان خون را دوباره برقرار نمی‌کنیم. پاسخ در ماهیت جراحی پلاستیک است. هدف جراح پلاستیک زیباتر کردن یا ترمیم باشد، با شکل دادن یا جابجا کردن پوست و چربی به دست می‌آید. برای این هدف پوست برش داده و از لایه‌های عمقی جدا می‌شود. در مواردی هم چربی و لایه‌های عمقی خارج می‌شود. در هر صورت تعدادی از رگ‌های خونرسان به پوست قطع می‌شود. بعد از قطع شدن این عروق راه‌حلی برای برگرداندن جریان خون عملاً وجود نخواهد داشت.

اقدام کمکی البته وجود دارد. باز کردن بخیه، آزاد کردن گن یا پانسمان فشاری، استفاده از آسپرین و رقیق‌کننده‌های خون یا شل کننده‌های موضعی رگ اقداماتی‌ هستند که برای جلوگیری از پیشرفت ضایعه بکار می‌روند. ولی هیچ‌کدام جریان خون کاهش‌یافته به دلیل سیگار یا جراحی را افزایش نخواهند داد.

آیا اثر مضر سیگار با نوع عمل زیبایی ارتباط دارد؟

بله. به‌صورت استاندارد قطع مصرف سیگار برای ۲ هفته‌ قبل عمل تا ۴ هفته بعد عمل زیبایی به همه توصیه می‌شود. ولی حقیقت این است خطر سیگار با نوع عمل تفاوت قابل‌توجهی می‌کند. لیپوساکشن و انواع جراحی لیفت بیشترین خطر آسیب خونرسانی پوست رادارند. بخصوص اگر لیپوساکشن با ابدومینوپلاستی همراه باشد این خطر چندین برابر می‌شود.

در مقابل، نوبت اول زیبایی بینی، جراحی چانه، تزریق چربی، زیبایی پلک‌ها، ساکشن غبغب، لیفت اندوسکوپیک پیشانی، لیفت شقیقه و پروتز سینه و صورت جراحی‌هایی هستند که کمتر از مصرف سیگار متأثر می‌شوند.

جراحی زیبایی
ترمیم بینی
لیفت صورت (لیفت میدفیس)
لیفت باز پیشانی
لیپوساکشن
جراحی زیبایی سینه (ماموپلاستی)
جراحی زیبایی شکم (ابدومینوپلاستی)
لیفت بازو و ران

مصرف سیگار احتمال عوارض در جراحی زیبایی را افزایش می‌دهد. در موارد بالا، مصرف سیگار می‌تواند باعث آسیب‌های بسیار شدید و غیرقابل‌جبران بشود.

در ادامه تاثیر سیگار بر روی جراحی های زیبایی مختلف رو بررسی خواهیم کرد.

جراحی بینی و سیگار

در افرادی که برای بار اول جراحی بینی انجام می‌دهند، اشکال و تأخیر در ترمیم زخم می‌تواند نتیجه‌ی نهایی را متأثر کند. احتمال دارد مشکلات تنفسی دوره‌ی نقاهت را هم بیشتر کند. در ترمیم بینی، یعنی افرادی که قبلاً جراحی بینی انجام داده‌اند، علاوه بر نتیجه‌ی نهایی، خونرسانی پوست هم می‌تواند مشکل‌ساز شود. به‌صورت معمول آسیب خونرسانی در بینی مشکل جبران‌ناپذیری می‌تواند به زیبایی وارد کند.

دکتر هوتن علوی اکیدا توصیه می کنند، سیگار ۲ هفته قبل و تا ۴ هفته بعد از عمل‌ ترمیم بینی قطع شود. حتی توصیه می شود در محیط‌هایی که دیگران دخانیات مصرف می‌کنند (سیگاری منفعل) هم حضور پیدا نکنید.

پیکرتراشی، زیبایی شکم و سیگار

سیگار در جراحی زیبایی به خصوص در لیپوساکشن شکم با یا بدون ابدومینوپلاستی نقش بسیار حساسی دارد. در صورت آگاهی جراح از مصرف سیگار در دو هفته‌ی قبل از عمل، می‌بایست عمل جراحی به تعویق انداخته شود. سیاه شدن پوست و تغییر رنگ مشکلاتی هستند که در صورت مصرف سیگار نگرانی جدی ایجاد می‌کنند.

دکتر هوتن علوی اکیدا توصیه می کنند، سیگار ۲ هفته قبل و تا ۴ هفته بعد از عمل قطع شود. حتی توصیه می شود در محیط‌هایی که دیگران دخانیات مصرف می‌کنند هم حضور پیدا نکنید.

سیگار و تزریق چربی

تزریق چربی در حقیقت یک پیوند سلولی است. سلول‌های چربی از یک ناحیه برداشته شده و در ناحیه‌ی دیگری پیوند می‌شوند. یکی از دلایل مهم جذب چربی آسیبی است که حین برداشت و آماده‌سازی به سلول وارد می‌شود. سلول‌های زنده با روندی که شباهت زیادی به ترمیم دارد با محل گیرنده یکی می‌شود؛ بنابراین سیگار با اختلالی که در روند ترمیم ایجاد می‌کند به‌صورت معنی‌داری امکان گرفتن سلول را در محل گیرنده کم می‌کند.

منطقی است برای بهره‌مند شدن حداکثری از تزریق چربی، سیگار ۲ هفته قبل و تا ۴ هفته بعد از تزریق قطع شود.

سیگار و لیفت سینه

سیگار به خصوص در عوارض زخم لیفت سینه و حیات هاله‌ی پستان نقش کلیدی دارد. در حالت طبیعی هر چه مقدار لیفت سینه بیشتر باشد خونرسانی هاله‌ی سینه کمتر می‌شود. در حدی که در صورتی‌ که نیاز به بیش از ۳۸ سانتی‌متر لیفت باشد احتمال سیاه شدن هاله‌ی پستان باید به بیمار گوشزد شود. با این توضیح خطر جدی سیگار برای لیفت سینه کاملاً واضح است. عوارض زخم سینه معمولاً سیر خوبی دارد و با جوشگاه قابل قبولی بهبود می‌یابد. ولی سیاه شدن هاله‌ی پستان آسیب جدی به روان و زیبایی مراجعه‌کننده وارد می‌کند.

دکتر هوتن علوی اکیدا توصیه می کنند، سیگار ۲ هفته قبل و تا ۴ هفته بعد از عمل لیفت سینه با برش عمودی قطع شود. حتی توصیه می شود در محیط‌هایی که دیگران دخانیات مصرف می‌کنند هم حضور پیدا نکنید.

تاثیر سیگار بر روی مشکلات ریوی

کاهش حجم ریه: سیگار در طی سال‌ها باعث از دست رفتن بخش‌های ریه برای اکسیژن‌رسانی می‌شود. معمولاً وقتی حجم قابل‌توجهی از دست‌رفته باشد فرد از اسپری استفاده می‌کنند. این مشکل برای بی‌هوشی عمومی حین عمل خطرساز می‌تواند باشد.

مشکل خروج خلط: سیگار باعث اشکال در تخلیه خلط می‌شود. در صورتی‌ که خلط مؤثر خارج نشود زمینه را برای عفونت ریوی مساعد می‌کند. جراحی اطراف قفسه سینه مثل ماموپلاستی، ژنیکوماستی، ساکشن بغل و پشت قفسه‌ی سینه باعث درد حین تنفس، بخصوص حین سرفه کردن می‌شود درنتیجه فرد سیگاری درخطر عفونت ریه قرار می‌گیرد. قطع مصرف سیگار در یک یا دو روز قبل عمل وضعیت را با غلیظ کردن ترشحات بدتر می‌کند. سیگار باید حداقل ۲ هفته قبل قطع‌شده باشد.

تاثیر مدت مصرف سیگار در جراحی زیبایی

علاوه بر اینکه مصرف سیگار و نوع عمل زیبایی مهم است طول مدت مصرف سیگار هم اهمیت زیادی دارد. آگاه باشید که در مصرف طولانی‌مدت سیگار اثرات در تنگی رگ‌ها دائمی است. بر این اساس وقتی برای جراحی زیبایی یک فرد سیگاری که مثلاً ۱۵ سال سیگار کشیده، حتی اگر ۲ هفته قبل و ۴ هفته بعد عمل سیگار مصرف نکند باید ملاحظاتی را در نظر داشت.

به‌عنوان‌مثال زمانی که برای یک فرد سیگار اقدام به لیپو و ابدومینوپلاستی می‌کنیم سعی می‌کنیم لیپوساکشن را محدودتر و با حجم کمتر انجام دهیم. در لیفت صورت سعی می‌کنیم از برش‌های کوتاه‌تر و جراحی محدودتر برای لیفت استفاده کنیم.

آیا نیکوتین را می‌توان جایگزین سیگار کرد؟

خیر. به شما گفته‌شده برای جراحی سیگار را قطع کنید. ممکن است فکر کنید به‌جای آن از پچ‌ها یا آدامس‌های نیکوتینی یا حتی از سیگار‌های الکترونیک استفاده کنید. این جایگزین‌ها، با شمایل جدید سعی می‌کنند ذهن شما را از مضرات سیگار دور کنند. اشتباه نکنید. همه‌ی این جایگزین‌ها نیکوتین دارند.

نیکوتین عامل اصلی مشکلات در جراحی پلاستیک است. پچ‌های یا آدامس‌های نیکوتینی، سیگار الکترونیک، قلیان و تنباکوی جویدنی همه خطرات مشابهی برای جراحی زیبایی دارند.

تأثیر سیگار در ظاهر پوست

سیگار باعث پیری زودرس پوست می‌شود. عمده‌ی اثر در تخریب کلاژن پوست و کاهش خونرسانی پوست است. این اثرات حتی تا سال‌ها بعد ترک سیگار باقی می‌ماند. جایگزین کردن سیگار با آدامس یا پچ نیکوتین، پیری پوست را به تأخیر می‌اندازد ولی کاهش خونرسانی اتفاق می‌افتد.

چین‌ و چروک‌های پوست سریع‌تر و عمیق‌تر ظاهر می‌شود. چین‌های عمیق اطراف دهان، خطوط پنجه کلاغی عمیق و خطوط عمودی گوش در افراد سیگاری زیاد دیده ‌می‌شود. پوست شفافیت خود را از دست می‌دهد و ته رنگ خاکستری یا زرد پیدا می‌کند. عروق عنکبوتی در سطح پوست زیاد می‌شود. پف چشم و افتادگی در خط فک از دیگر آثار پوستی مصرف سیگار است.

سیگار در زیبایی صورت

سیگار باعث تخریب کلاژن می‌شود. کلاژن عنصر کلیدی در زیبایی و کیفیت پوست است. کلاژن بازسازی‌شده بعد تخریب، هرگز ساختار اولیه را پیدا نمی‌کند.

سیگار با تسریع افتادگی پوست و چین‌وچروک باعث پیری زودرس می‌شود. پوست فرد سیگاری کدر با ته رنگ خاکستری است. غیر از پوست، مو هم از مضرات سیگار در امان نمی‌ماند

توصیه‌های دکتر سید هوتن علوی در خصوص سیگار در جراحی زیبایی

✅ اگر نمی‌توانید ۱ هفته سیگار نکشید قید جراحی لیفت یا لیپوساکشن را بزنید.

✅ سیگار را ۲ هفته قبل عمل تا ۴ هفته بعد عمل قطع کنید. اگر با وجود سیگار اقدام به ترمیم بینی، لیفت باز پیشانی، لیفت صورت، پیکرتراشی یا لیپوساکشن، جراحی سینه یا جراحی شکم، لیفت بازو یا ران کردید انتظار عارضه را داشته باشید.

✅ هر نوع نیکوتینی معادل سیگار است. خودتان را گول نزنید. آدامس یا پچ نیکوتینی و قلیان همان اثر را دارد، آن را قطع کنید. حتی اگر هم‌اتاقی شما سیگاری است از او دور شوید.

✅ سیگار بعید است باعث عوارض خونرسانی پوست در نوبت اول زیبایی بینی، زیبایی پلک‌ها، ساکشن غبغب، لیفت اندوسکوپیک پیشانی و لیفت شقیقه بشود. مشکلات موضعی زخم البته اگر سیگار مصرف می‌کنید را باید بپذیرید. ولی با سایر عمل‌ها شوخی نکنید.

✅ شاید جراحی کیسه‌ی صفرا انجام داده‌اید و هم قبل عمل و شب بعد عمل سیگارتان را دود کرده باشید و مشکلی هم پیش نیامده باشد. جراحی زیبایی، لیفت یا لیپوساکش داستان متفاوتی است. جدی بگیرید.

✅ اگر در مدت قبل عمل سیگار کشیده‌اید با پزشکتان صادق باشید. تأخیر در زمان عمل خیلی بهتر از عارضه‌ی غیرقابل‌جبران است.

سوالات متداول سیگار در جراحی زیبایی