خلاصه
قبل از انجام جراحی پروتز سینه باید مطمئن شوید که چه تغییراتی در سینه شما محتمل است. یکسری مشکلات سینه با پروتز قابل اصلاح نیست. عوارض انجام این عمل و مشکلاتی که در آینده برای شما محتمل است مثل تجمع مایع، افتادگی سینه یا پروتز و انقباض کپسول را میشناسید. دورهی نقاهت این عمل و در مورد جنس و مارک پروتز هم توضیح دادهشده است.
اصطلاحات
◊ ایمپلنت یا پروتز: یک وسیله است مصنوعی که از جنس مشخصی ساختهشده و در بدن کارگذاری میشود. در مورد پروتز سینه از جنس سیلیکون است.
◊ برجستگی پروتز یا پروجکشن (Projection): میزان حداکثر ارتفاع پروتز وقتیکه از پهلو به آن نگاه میکنیم پروجکشن نامیده میشود. برندها میزان پروجکشن را با عنوان مختلفی مثل Low profile (پروجکشن کم)، HP (پروجکشن زیاد) و UHP (پروجکشن خیلی زیاد) معین میکنند. هر برند برای پروجکشن از نامهای خاص خودش استفاده میکند.
◊ پروتز زبر یا بافتدار (texture): سطح بیرونی پروتزها یا صاف و صیقلی هستند یا اینکه زبر و بافتدار هستند. پروتزهای بافتدار (texture) برای کمتر شدن انقباض کپسولی ابداع شدند. به دلیل مسائل مربوط به بدخیمی این پروتزها در امریکا ممنوع شده است.
◊ کوچک بودن سینه در مقایسه با جثه
◊ عدم تقارن قابلتوجه بین دو سینه
◊ درخواست برای سینه بزرگتر یا سایز کاپ بیشتر
◊ حذف پستان با جراحی سینه (ماستکتومی)
عدم تناسب اندازه پستان با تنه، اصلیترین دلیل برای استفاده از پروتز سینه است. به عبارتی زمانی که حجم بافت سینه متناسب با جثهی فرد نیست افزودن حجم سینه با پروتز بهترین گزینه است. در گروه دیگری، مراجعهکننده علاقهمند به کاپ سایز بزرگتر هست. هر دو مورد، بر اساس برداشت جامعه از سایز سینه تا حدودی متأثر میشوند
چرا این عدم تناسب رخ میدهد؟
◊ رشد ناکافی پستان در دوران بلوغ: این گروه از مراجعین معمولاً در سن ۱۸ تا ۲۵ سالگی مراجعه میکنند. کاندیدهای بسیار خوبی هستند. تعدادی از این مراجعهکنندگان علاوه بر کوچک بودن سینه، دچار سینهی لولهای هستند. اصلاح سینهی لولهای مشکل است.
◊ تحلیل رفتن پستان به دنبال شیردهی و یا رژیم غذایی: در این موارد معمولاً افتادگی سینه هم وجود دارد. در موارد خاص استفاده از پروتز بهتنهایی همحجم سینه و هم افتادگی را اصلاح میکند. در بسیاری از موارد هم لیفت پستان و هم پروتز برای اصلاح ظاهر سینه ضروری است.
بازسازی پستان
در مواردی بافت سینه کلاً تشکیل نشده است یا به دلیل سرطان بخش عمده یا همهاش برداشتهشده است. در این موارد، پروتز سینه یک وسیله مهم برای ساختن پستان یا بازسازی بخشهای باقیماندهی آن هست.
بعد از تکمیل سن رشد مجاز به انجام جراحی هستیم. در صورت تائید سلامت، از ۱۸ سالگی به بعد انجام جراحی پروتز پستان، مانعی ندارد. درصورتیکه مادر، خاله یا خواهر شما مبتلابه سرطان پستان بودهاند پیشنهاد میشود از انجام پروتز سینه پرهیز کنید.
گروهی از متقاضیهای پروتز سینه افرادی هستند که میخواهند کاهش حجم سینهشان به دنبال حاملگی یا کاهش وزن جبران شود. در اکثر این افراد افتادگی سینه هم رخداده است. منظور از افتادگی سینه یعنی نوک سینه از خط زیر سینه پایینتر قرارگرفته باشد. درصورتیکه افتادگی سینهها کم باشد انتخاب پروتز با حجم بیشتر میتواند افتادگی را اصلاح کند.
بهطور خلاصه در صورت وجود شرایط زیر میتوان به اصلاح افتادگی با پروتز بهتنهایی اکتفا کرد. در سایر موارد علاوه بر پروتز لیفت سینه هم باید انجام شود.
◊ میزان افتادگی خفیف و در حد ۱ تا ۲ سانتیمتر باشد. در این موارد در نگاه روبرو، پوست پستان زیر هالهی قهوهایرنگ پستان قابلرؤیت است.
◊ نوک سینهها به پایین نگاه نکند.
◊ مراجعهکننده با حجم بیشتر سینه یا کاپ سایز بزرگتر مشکل نداشته باشد. برای اصلاح افتادگی معمولاً به حجم بیشتری نیاز هست.
حس نوک سینهها بعد عمل ممکن است تغییر کند. کاهش حس، گاهی اتفاق میافتد ولی در اکثر موارد بعد ۶ ماه به حالت قبل برمیگردد. معمولاً رضایت از افزایش حجم سینه باعث عدم توجه به کاهش نوک سینه میشود و به همین دلیل این کاهش حس بهندرت بهعنوان شکایت مطرح میشود.
پروتزهای موجود از سیلیکون ساختهشدهاند. هم پوستهی نگهدارنده و هم محتویات ژله مانند داخلی، بهصورت عمده از سیلیکون ساختهشدهاند. قبلاً پوسته سیلیکونی بود ولی محتویات آن ژل سیلیکونی یا آبنمک بود. پروتزهای آبنمک مدتهاست که تولید نمیشود. به لحاظ ترکیب بیشترین تفاوتی که بین پروتزها وجود دارد میزان استحکام لایهی بیرونی و به هم چسبندگی ژل داخلی است. به لحاظ زیبایی تنوع سایز و حجم پروتز بر اساس برند تفاوت دارد.
پروتزهای سیلیکونی
سیلیکون یکی از فراوانترین مواد کره زمین است و در بسیاری از تجهیزات پزشکی استفاده میشود. به لحاظ طبی این ماده خنثی محسوب میشود و در بدن واکنشی نامطلوبی ایجاد نمیکند. داخل این پروتزها از پلیمر ژلاتین مانند سیلیکون پرشده که بسیار به هم چسبنده است. میزان به هم چسبندگی این پلیمر روی ثبات شکل پروتز در بدن تأثیر زیادی دارد. اصطلاحات Cohesive و Form Stable به این خصیصهی این پلیمر سیلیکونی اشاره دارد. نکتهی مثبت دیگر این به هم چسبندگی، حفظ یکپارچگی پلیمر داخلی پروتز در صورت پارگی لایهی بیرونی آن هست.
لایهی بیرونی پروتز هم از ترکیب سیلیکون با مواد دیگر برای استحکام ساختهشده است. اخیراً از ترکیب کربن برای استحکام بیشتر لایهی پوشانندهی استفادهشده که ظاهری تیره به پروتز داده است.
مهمترین نکته در انتخاب برند پروتز، وجود سایزهای متنوع و مجوزهای بینالمللی است. مطمئن شوید، پروتز تائید سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) را دارد و بهصورت قانونی و با تائید وزارت بهداشت ایران واردشده باشد. سازمان غذا و داروی آمریکا سختگیری زیادی روی پروتز سینه دارد. بهطوریکه تولید پروتز شرکتهای بزرگ آمریکایی چند بار متوقفشده است. به همین دلیل اکثر برندهای آمریکایی، پروتزهای خود را خارج از امریکا تولید میکنند. بهعنوانمثال پروتزهای برند موتیوا و منتور که در ایران عرضه میشوند به ترتیب در کاستاریکا و در هلند تولید میشوند.
پروتزهای موجود در بازار با تائید سازمان غذا و داروی ایران وارد کشور میشوند. با توجه به شرایط خاص کشور ممکن است در مقطعی عرضهی پروتز داخل کشور دچار اشکال باشد. این برندها شامل موارد زیر هستند:
منتور
شرکت منتور در ایران با انواع مدلهای مختلف از پروتز بهشدت مورد استقبال قرارگرفته است. جراحان پلاستیک با توجه به کیفیت و تنوع سایز از این برند آمریکایی خیلی استفاده میکنند. نوع زبر یا بافتدار آن (texture) در حال حاضر تائید سازمان غذا و داروی امریکا را ازدستداده است. این شرکت در ایران نمایندگی دارد. تحریمها ورود این پروتز را دچار مشکل کرده است.
موتیوا
شرکت موتیوا یکی از رقبای اصلی پروتز منتور در ایران است. این شرکت برای پروتزهای خود ضمانت ۱۰ ساله ارائه میدهد. البته شرکت منتور هم درصورتیکه تائید شود پروتز به دلیل آسیب جراحی پاره نشده است متعهد به جایگزینی رایگان پروتز آسیبدیده هست. شرکت موتیوا از سال ۲۰۰۴ فعالیت خود را آغاز کرده بااینوجود توانسته است بخش زیادی از بازار جراحی زیبایی پستان در دنیا را به خود اختصاص دهد. این شرکت در ایران نمایندگی دارد.
پلیتک
شرکت پلیتک یک شرکت آلمانی است که از سال ۱۹۸۶ مشغول به فعالیت است. برند معتبر و موردقبول جراحان پلاستیک ایران است و سهم بزرگی در بازار ایمپلنت اروپا را دارد. از ویژگیهای این برند سبکی پروتزهای آن است. ادعای این شرکت بر این است که بدون کاهش حجم و استحکام پروتزهایی با ثلث وزن تولید کرده است. این تکنولوژی B-lite نامیده میشود. این شرکت در ایران نمایندگی دارد
آریون
پروتز سینه آریون محصول یک شرکت فرانسوی است. این شرکت در سال ۱۹۹۴ تأسیسشده است و خود شرکت طول عمر ۲۰ ساله برای این ایمپلنتها را ضمانت کرده است. این پروتز در ایران نمایندگی دارد.
ناگور
شرکت ناگور یک شرکت پروتز سینه انگلیسی است. این شرکت قدمتی طولانی از سال ۱۹۷۹ تا به امروز دارد. این برند باوجود اعتبار و قدمت در ایران بهسختی در دسترس است. بیشتر پروتزهای ناگور موجود از کانال قانونی وارد کشور نشدهاند.
سیلیمد
شرکت سیلیمد یک شرکت برزیلی است که از سال ۱۹۷۸ تاکنون در حال تولید پروتزهای پستانی است. دسترسی به این برند در ایران بسیار محدودشده است.
مشخصات اصلی پروتز شامل شکل، حجم، اندازهی سطح مقطع و میزان برجستگی است.
شکل پروتز: از نمای نیمرخ پروتزها گرد یا قطره اشکی هستند. به نوع قطره اشکی پروتز اناتومیکال هم گفته میشود.
کیفیت سطح: سطح برونی پروتز صاف و صیقلی یا زبر و بافتدار میتواند باشد. در حال حاضر استفاده از پروتز با سطح بیرونی زبر در بسیاری از کشورها ممنوع شده است.
اندازه پروتز: قطر سطح مقطع و میزان برجستگی یا پروفایل پروتز جزء مهمترین معیارهای انتخاب پروتز هستند.
علاوه بر نظر مراجعهکننده، مشخصات قفسهی سینه و حجم بافت پستان تعیینکنندهی اندازهی پروتز است. واضح است بین حجم پروتز، قطر و برجستگی پروتز ارتباط مستقیمی وجود دارد ولی معمولاً فقط در مورد حجم صحبت میشود.
کدام پروتز شکل بهتری ایجاد میکند؟
پروتز گرد (Round) شکل نیمکره دارد و بخش فوقانی سینه را بهخوبی پر میکند. پروتز قطره اشکی (Anatomical or Teardrop) مثل پروتزهای گرد، سطح مقطع دایرهای دارند. از پهلو که به آن نگاه کنید از بالا نازکتر هستند و به پایین که میآید بهتدریج با شیب ملایم پرتر میشود. پروتز قطره اشکی طوری طراحیشده که شکل طبیعی سینه را به خود بگیرد. درکل گرایش به انتخاب پروتزهای گرد، در بین جراحان پلاستیک، بیشتر است. پروتزهای قطر اشکی در بازسازی پستان بعد برداشتن جراحی استفاده میشوند.
جالب هست بدانید یک مطالعه روی نتایج بعد عمل ازنظر شکل پروتز انجامشده است. عکس بعد عمل را به جراح پلاستیک بدون اینکه بداند شکل پروتز چیست نشان داده شد. از جراح خواستند ازنظر طبیعی بودن و زیبایی قسمت فوقانی پستان به آن امتیاز بدهد و شکل پروتز را حدس بزند. بعد امتیازها رابین پروتزهای گرد و قطره اشکی مقایسه کردند. در این مطالعه پروتزهای گرد امتیاز بیشتری به دست آوردند ولی جراحان پلاستیک بهدرستی قادر به تشخیص نوع پروتز نبودند.
سایز پروتز مناسب چطور انتخاب میشود؟
درخواست مراجعهکننده، کیفیت بافت سینه و پهنای قفسهی سینه معیارهای مهم در تعیین سایز پروتز سینه هستند. پهنای قفسهی سینه معیار اصلی در تعیین قطر قاعدهی پروتز هست. برای قفسهی سینهی باریک امکان گذاشتن پروتز با حجم خیلی بالا وجود ندارد. چون تولیدکنندههای پروتز معمولاً حجم پروتز را متناسب با قطر آن تولید میکنند؛ بنابراین اساساً در پروتزهای با سطح مقطع کوچک انتخاب زیادی برای حجمهای بالا وجود ندارد.
مسئلهی دیگری که سایز پروتز را قویاً تحت تأثیر میگذارد کیفیت پوست و بافت سینه است. زمانی که پوست کیفیت مناسب نداشته باشد پروتز با حجم بالا به دلیل افتادگی در بلندمدت با نتایج زیبایی خوبی همراه نخواهد بود.
چهار نوع برش برای قرار دادن پروتز استفادهشده است:
برش دور هاله
برش زیر سینه (انتخاب معمول)
برش زیر بغل
برش دور ناف
برش دور هاله و زیر سینه بیشترین استفاده رادارند. تعدادی از جراحان از برش زیر بغل هم استفاده میکنند ولی برشهای دیگر تقریباً طرفداری ندارد. بهترین برش روشی است که جراح در آن تبحر دارد. در عمل بیشتر از برش زیر سینه استفاده میشود. در مواردی که هالهی دور سینه خیلی بزرگ باشد و یا سینه شکل لولهای دارد معمولاً برش دور هاله برای اصلاح اندازه و شکل سینه استفاده میشود.
جایگذاری پروتز سینه بر اساس معاینه و شرایط میتواند دریکی از موارد زیر باشد. درصورتیکه که ضخامت پستان و پوست کم باشد برای پوشش کافی، پروتز زیر عضله گذاشته میشود.
زیر عضله (عضله پکتورالیس)
زیر غده پستان
زیر فاشیا
پروتز باید پوشش مناسبی داشته باشند وگرنه دچار عارضه میشود. زمانی که ضخامت پوست و غدهی پستان درمجموع کم باشد، پروتز را زیر عضله جایگذاری میکنند. وقتی پروتز زیر عضله باشد، احتمال بالا رفتن پروتز کمی بیشتر میشود و ممکن است حین ورزشکردن حرکت پروتز (dancing prosthesis) باعث ناراحتی باشد. در افرادی که بافت پستان کافی است، بخصوص اگر اصلاح مختصر افتادگی سینه هم مد نظر باشد، پروتز را زیر غده یا زیر فاشیا (روی عضله) قرار میدهیم.
معیارهای انتخاب پروتز چیست؟
عرض و ضخامت بافت پستان به همراه قابلیت ارتجاعی پوست معیارهای تعیینکننده برای انتخاب سایز پروتز هستند. بر اساس این مشخصات در کاتالوگ یک برند، تعدادی پروتز با حجمهای متفاوت قابل انتخاب هستند؛ یعنی بر اساس عرض سینه هر برند تعدادی پروتز با حجم و برجستگی متفاوت تولید کرده که تعدادی از آنها بر اساس ضخامت بافت پستان و کیفیت پوست آن برای مراجعهکننده قابلاستفاده است. تعامل بین پزشک بر اساس مشخصات پستان و درخواست مراجعهکننده یکی از این پروتزها انتخاب میشود. سه نکتهی مهم را باید در انتخاب سایز پروتز در نظر داشته باشید:
◊ قطر سطح مقطع پروتز خیلی مهم هست. همیشه باید قطر پروتز از پهنای سینه کمتر باشد؛ بنابراین هر سینه، بر اساس پهنای خودپذیرای پروتزهای مشخصی هستند که قطر آنها کمتر از پهنای سینه است. پس هر حجمی را نمیشود برای پروتز سینه انتخاب کرد.
◊ نکتهی مهم دیگر فاصلهی نوک سینه تا خط زیر پستان است و اینکه این پوست چقدر قابلیت کش آمدن دارد. بهعنوانمثال اگر فاصلهی نوک سینه تا زیرخط سینه زیر ۶ سانتیمتر باشد و با کشش دست این فاصله کمتر از ۲ سانتیمتر اضافه شود اجازهی استفاده از پروتزهای با برجستگی زیاد را نخواهیم داشت.
◊ کیفیت پوست در انتخاب سایز پروتز مهم است. اگر پوست کیفیت مناسبی نداشته باشد، پروتز با برجستگی یا حجم بالا در بلندمدت باعث افتادگی و بدشکلی سینه خواهند شد. علت، وزن زیاد پروتز است.
برای مطالعهی کاملتر مقالهی انتخاب سایز پروتز را مطالعه بفرمایید.
با این پروتز چقدر سینهی من بزرگتر میشود؟
افزایش کاپ سایز با حجم پروتز ارتباط دارد ولی این ارتباط دقیق و ریاضیوار نیست. بهصورت تقریبی، هر ۱۳۰ تا ۱۵۰ سیسی حجم یک کاپ سایز حجم سینه را افزایش میدهد. بااینحال، این رقم حتی در شرایط خاص میتواند تا ۲۰۰ سیسی افزایش پیدا کند. برای تبدیلشدن کاپ سایز A به کاپ سایز C به پروتزی به حجم ۳۰۰ تا ۴۰۰ سیسی نیاز است.
افتادگی سینه یعنی نوک سینه از خط زیر سینه پایینتر قرار بگیرد. کاهش حجم سینه، بهتنهایی، میتواند باعث افتادگی شود. در بسیاری از مراجعهکنندگان برای پروتز، حجم سینه بعد از حاملگی یا کاهش وزن کم شده است. در این موارد اکثراً افتادگی سینه هم دارند. درصورتیکه افتادگی سینهها کم باشد انتخاب پروتز با حجم بیشتر میتواند افتادگی را اصلاح کند. درصورتیکه شرایط زیر برقرار باشد احتمال اصلاح افتادگی با پروتز سینه، بدون لیفت، ممکن خواهد بود:
◊ درجهی افتادگی خفیف باشد؛ مثلاً میزان افتادگی در حد ۱ تا ۲ سانتیمتر و در نگاه روبرو، پوست پستان زیر هالهی قهوهایرنگ پستان قابلرؤیت است.
◊ پستان حالت لولهای نداشته باشد.
◊ نوک سینهها به پایین نگاه نکند.
◊ مراجعهکننده با حجم بیشتر سینه یا کاپ سایز بزرگتر مشکل نداشته باشد.
اخیراً گزارششده که در افرادی که از پروتزهای زبر یا بافتدار (texture) استفاده کردهاند تجمع مایع حاوی سلول بدخیم دور پروتز رخداده است. اکثر این موارد بعد از خارج کردن پروتز بهبودی کامل بوده است. ولی تعدادی از این موارد به پخش شدن سلولها و نیاز به شیمیدرمانی منجر شده است. بنابراین گزارشها، انجمنهای معتبر علمی آگاهی دادن قبلِ عمل در مورد این عارضه را ضروری میدانند. به همین دلیل استفاده از پروتزهای بافتدار یا زبر توسط سازمان غذا و داروی امریکا (FDA) ممنوع شده است؛ بنابراین:
پروتزهای سیلیکونی پستان بندرت میتوانند باعث تجمع مایع با گلبولهای سفید بدخیم دور پروتز بشوند. در صورت بروز این وضعیت، احتمال درگیری سایر اعضاء وجود دارد. تمام افرادی که پروتز سینهدارند باید ازنظر تجمع مایع دور پروتز مرتب چک شوند. در صورت بروز دیررس مایع دور پروتز، حتماً باید مایع ازنظر سلولهای بدخیم بررسی شود. درمان این موارد خارج کردن پروتز است.
پروتز هم مثل همهی مواد و ترکیبات موجود در عالم هستی دچار فرسودگی میشود. آیا فرسودگی دلیل نیاز به تعویض است؟ خیر تا زمانی که پروتز پاره نشده باشد نیاز به تعویض ندارد اگرچه فرسوده شده باشد. ولی باید بدانید جدای از فرسودگی بین ۱۰ تا ۲۰ سال بعد اغلب پروتزها نیاز به تعویض پیدا میکنند. چه عواملی باعث میشود که پروتز نیاز به تعویض داشته باشد:
◊ ظاهر سینه بعد از گذشت ۱۰ تا ۱۵ سال، به دلیل روند پیری و جاذبه تغییر خواهد کرد. اصلاح ظاهر پستان مهمترین عامل نیاز به تعویض پروتز است. در اکثر موارد پروتز با سایز کوچکتری استفاده میشود.
◊ فراخوان برای تعویض پروتز: با افزایش دانش و نیز دادههایی که بهتدریج در آینده به دست میآید ممکن است برای تعویض پروتز فراخوان داده شود؛ مثلاً پروتزهای بافتدار برای کم شدن موارد انقباض کپسولی طراحی شد و بسیار هم موفق بود. به دلیل بروز بدخیمی خونی در تعدادی از بیماران، در امریکا هم استفاده از این نوع پروتزها ممنوع شده و هم برای تعویض پروتزهای بافتدار (texture) فراخوان عمومی دادهشده است. در مورد دیگری برای پروتزهای PIP ساخت فرانسه، به دلیل نقص در تولید که بعدها مشخص شد فراخوان عمومی برای تعویض داده شد.
◊ تجمع مایع اطراف پروتز
◊ پارگی پروتز
◊ ایجاد انقباض کپسولی و تغییر فرم سینه
این جراحی نقاهت کوتاهی دارد. ترخیص معمولاً در همان روز جراحی انجام میشود. اغلب ۳ تا ۵ روز بعد از جراحی، قادر به انجام کار روزانه و برگشت به سرکار هستند. ممکن است بیماران درد، کبودی و یا احساس ناخوشایندی را تجربه میکنند که بعد از چند روز، برطرف خواهد شد. میزان درد با حجم پروتز و حجم سینه ارتباط زیادی دارد. پروتز حجیم، برای یک سینهی خیلی کوچک میتواند درد بعد عمل زیادی داشته باشد. درد حتی اگر زیاد هم باشد معمولاً بعد ۲۴ ساعت به میزان قابلتوجهی کاهش مییابد.
بعد از عمل برای یک تا دو ماه نیاز به استفاده از سینهبند طبی است. ممکن است در این مدت از استرپ یا نوار خاصی برای جلوگیری از بالا رفتن پروتز استفاده شود.
چه مشکلاتی در رابطه با پروتز در دوران نقاهت ممکن است اتفاق بیافتد؟
◊ عفونت: در صورت عفونت، پروتز باید خارج شود و ۳ ماه بعد مجدد پروتز گذاری انجام داد.
◊ سروما: تجمع مایع دور پروتز سینه است. در موارد زودرس معمولاً بدون جراحی بهبود مییابد.
◊ خونریزی اطراف پروتز: ممکن است نیاز به عمل مجدد پیدا بشود.
◊ جابجایی پروتز: معمولاً با مانورهایی در دو هفتهی اول رفع میشود. گاهی برای اصلاح نیاز به عمل مجدد میشود.
ورزش بعد پروتز
۴ هفته اول باید رعایت کنید تا احتمال جابجایی پروتز سینه از بین برود. در این مدت برداشتن اشیا سنگین و وزرش سنگین ممنوع است. پیادهروی آهسته از هفته دوم بلامانع است. درصورتیکه پروتز زیر عضله گذاشتهشده بخصوص حرکات سنگیندست در طی هفتههای اول موجب جابجایی پروتز خواهد شد ولی حرکات کامل دست بعد از عمل بلامانع است. ورزش و فعالیتهای سنگین مانند شنا و یا دوچرخهسواری، ۴ هفته بعد از جراحی بلامانع هست.
ماساژ بعد از پروتز
ماساژ برای پروتزهای زبر (texture) بهصورت کلی توصیه نمیشود. تعدادی از جراحان پلاستیک ماساژ در مورد پروتزهای صاف را پیشنهاد میکنند. دکتر علوی فقط درصورتیکه که پروتز بالا رفته باشد توصیه به ماساژ در دو هفتهی اول میکنم.
باید آگاه باشید پروتز باعث کشامدن پوست پستان شما میشود. دقیقاً مثل حاملگی، پوست پستان مثل شکم باید گسترش پیدا کند تا پذیرای حجم اضافه شده باشد. در اکثر موارد این کش آمدن پوست دایمی است؛ بنابراین خارج کردن پروتز باپوست اضافهی پستان همراه خواهد بود.
خارج کردن پروتز معمولاً باعث تغییر شکل نامطلوب پستان بهصورت افتادگی و چروک شدگی میشود.
درصورتیکه که برای گذاشتن پروتز اقدام میکنید باید بدانید در بلندمدت مشکلاتی ممکن است رخ بدهد. باید آگاه باشید هیچ جسم خارجی حتی از بهترین جنس، بدون مشکل و عارضه نیست. موارد زیر مشکلاتی عمدهای هستند که بعد از یک دوران نقاهت بدون عارضه باید انتظار داشت:
◊ مشکل شدن معاینه و تصویربرداری از بافت پستان
◊ نیاز به جراحی ثانوی در آینده
◊ پاره شدن پروتز سینه
◊ انقباض کپسول یا سفت شدن اطراف پروتز سینه
◊ لنفوم ثانوی به پروتز سینه
◊ مشکل شدن معاینه و تصویربرداری از بافت پستان
بعد از ۴۵ سالگی به دلیل شیوع سرطان سینه در خانمها معاینه و عکسبرداری از سینه زیاد انجام میشود. باید در نظر داشته باشید وجود پروتز سینه هم معاینه و هم عکسبرداری از سینه را دچار مشکل میکند. به این معنی که تفسیر نتیجهی معاینه یا سونوگرافی نسبت به کسی که پروتز ندارد دقت کمتری دارد.
◊ نیاز به جراحی ثانوی در آینده
پروتز با تحمیل وزن اضافه به ساختار پستان، سرعت تغییر شکل سینهها را در طول زمان افزایش میدهد. باید بدانید نیاز به جراحی ثانوی، مربوط به تعویض پروتز نیست. بلکه بیشتر به تغییر شکلی هست که در طولانیمدت بعد انجام پروتز ایجاد میشود. معمولاً در عمل ثانوی حجم پروتز همتغییر داده میشود.
علاوه بر این اگر پروتز سینه همراه با لیفت انجامشده باشد احتمال نیاز به ترمیم در یک سال آینده قابلتوجه خواهد بود.
◊ پاره شدن پروتز سینه
در طول زمان احتمال پارگی پوسته پروتز وجود دارد. قبلاً پروتزهای نمکی وجود داشتند که در صورت پارگی حجم آنها بهکل از دست میرفت. پروتزهای کنونی سیلیکونی هستند و پارگی آنها با تغییر حجم سینه همراه نیست. محتوای سیلیکونی بشدت به هم چسبندگی دارد و باعث پخش شدن محتویات پروتز نمیشود. پارگی پروتز سیلیکونی، بیشتر با تغییر شکل همراه هست. در این موارد تشخیص مشکل و پروتز باید تعویض شود.
◊ انقباض کپسول یا سفت شدن اطراف پروتز سینه
گاهی بدن، اطراف پروتز یکلایهی محکم ایجاد میکند. این لایه ضخیم و بهتدریج منقبض میشود؛ یعنی اول بدن دور پروتز کپسول درست میکند بعد کپسول شروع به کوچک شدن در مقیاس خیلی کم میکند. انقباض این لایه که بهصورت کپسول باعث تغییر شکل پروتز میشود. نتیجه این فراید تغییر شکل سینه خواهد بود. در نژاد اروپایی این عارضه شایع هست ولی در ایران خیلی زیاد نیست.
همینقدر بدانید این پدیده آنقدر در اروپا شایع هست که پروتزهای زبر یا بافتدار (texture) برای پیشگیری از این عارضه ابداعشده است.
◊ سرطان به دلیل پروتز سینه
خیلی نادر پروتز باعث ایجاد نوعی سلولهای سفید بدخیم میشود. در اکثر این موارد مشکل فقط بهصورت جمع شدن مایع اطراف پروتز است و خارج کردن پروتز باعث رفع مشکل میشود. موارد خیلی کمی از گسترده شدن این سلولها گزارششده است. به همین دلیل در امریکا در رضایتنامهی قبل عمل، احتمال بروز نادر این عارضه به اطلاع بیمار رسانده میشود.
◊◊ بهترین جراح پلاستیک برای پروتز سینه را در اینترنت نمیشود پیدا کرد. جستجوی این کلیدواژهها هیچ ارزشی ندارد.
◊◊ اگر اقدام به جراحی میکنید باید به فکر جراحی مجدد ۱۰ یا ۲۰ سال بعد باشید.
◊◊ درصورتیکه سینهی شما نسبت به جثه کوچک باشد یا سینههای لولهای کوچک دارید، حتما جراحی کنید. سینه یک عضو مهم هست و فرم نامتناسب یا ناهنجار آن اغلب تبعات روحی سنگینی دارد.
◊◊ درصورتیکه سایز سینهی شما در نظر اغلب اطرافیان مناسب است در مورد پروتز در چند مقطع متفاوت زمانی جدا، فکر کنید. پروتز سینه میتواند سایز سینهی شمارا بزرگتر کند ولی باید مشکلات آن را هم در نظر بگیرید.
جراحی پروتزسینه هم در شرایط بیهوشی عموی هم با بیحسی موضعی همراه با تزریق خوابآورها ممکن است. پیشنهاد میکنم جراحی با بیهوشی کامل انجام شود.
هرچه میزان بافت سینه کمتر و پروتز بزرگتر باشد به دلیل کشش بیشتر پوستی و دستکاری قفسهی سینهدرد بعد عمل بیشتر میشود. پروتز زیر عضله نسبت به زیر غده درد بیشتری دارد. بیشترین درد در ۲ روز اول رخ میدهد. حس درد بسته به آستانهی تحمل فرد متفاوت و بین ۳ تا ۷ روز وجود خواهد داشت. در مواردی که پروتز زیر عضله گذاشتهشده است با حرکت دست حس درد تا ۲ هفته هم ممکن است وجود داشته باشد.
پروتز پستان، هیچگونه ممنوعیتی برای بارداری یا شیردهی ایجاد نمیکند. ورود مواد پروتز به داخل خون یا بافتهای بدن حتی در صورت پارگی قابلاعتنا نیست و نباید بابت آلودگی شیر با این محصولات نگران بود.
نکته اینکه اندازهی سینه در طی بارداری و شیردهی افزایش مییابد و بسته به مدت شیردهی و تحلیل بعد از شیردهی، امکان تغییر شکل سینه وجود دارد.
برای جلوگیری از تغییر رنگ ناحیه برش، پرهیز از نور خورشید یا اشعه فرابنفش تا یک سال ضروری است. در معرض نور خورشید بودن و در اصطلاح حمام آفتاب گرفتن، مشکلی برای پروتز ایجاد نمیکند، اما استفاده از دستگاههای برنزه کننده (سولاریوم) توصیه نمیشود.
خیر، ترکیدن در پروتزهای سیلیکونی اساسا مطرح نیست. پروتز ۴۵۰ سیسی را ما از طریق یک برش ۵ تا ۶ سانتیمتری جایگذاری میکنیم. میزان فشاری که حین عمل به پروتز وارد میکنیم بسیار زیاد است. اگر قرار باشد ضربهای باعث پارگی پروتز شود، یقیناً قفسه سینه را نیز دچار آسیب خواهد کرد. پارگی البته مشکل شناختهشدهی پروتز سینه است و به دلیل فرسودگی ممکن است رخ دهد. با پروتزهای نسل جدید پارگی بسیار نادر است.
جدار پروتزهای نسل جدید از کیفیت و مقاومت بسیار خوبی برخوردار است. اساسا با این جدا ترکیدن پروتز مطرح نیست مگر فشار خیلی زیاد باشد که آنهم منجر به متلاشی شدن بدن انسان میشود.
ماساژ برای پروتزهای زبر (texture) بهصورت کلی توصیه نمیشود. برای پروتزهای صاف از روز چهارم ماساژ گاهی توصیه میشود. در مواردی که پروتز به دلیلی بالاتر رفته است ماساژ میتواند کمککننده باشد.
قوام پروتزهای سیلیکونی تغییر نمیکند. بعد از جایگذاری پروتز، بدن کیسهای را اطراف پروتز میسازد. این لایه برای تمام اجسام خارجی که داخل بدن کار گذاشته میشود به وجود میآید. در مواردی رشتههای داخل این کیسه منقبض شود، باعث تغییر شکل پروتز و درنتیجه پستان میشود. این حالت معمولاً با درد مختصری ممکن است همراه شود. به این حالت انقباض کپسول (capsular contracture) گفته میشود و نیاز به جراحی دارد. این عارضه در اروپا شایع است ولی در ایران خیلی زیاد دیده نمیشود.
هزینهی پروتز سینه شامل هزینهی جراح، پروتز و هزینهی اتاق عمل هست. درصورتیکه عمل در دی کلینیک یا مرکز جراحی محدود انجام شود هزینهی اتاق عمل و بستری از بیمارستان کمتر خواهد بود. بر اساس نوع برند هزینه پروتز متفاوت است. برای ملاحظهی هزینهها، صفحهی هزینهها، بخش سینه ملاحظه فرمایید.
این جمله متأسفانه برای مقاصد تبلیغاتی در فضای مجازی شایع شده است. مطمئن هستیم عدهای از جراحان پلاستیک در تعدادی عمل، مهارت و تجربهی بیشتری دارند. عمل جراحی زمانی که توسط فرد واجد صلاحیت انجام شود عوارض به حداقل خواهد رسید. ازنظر بیمار یا مراجعهکننده عمل موفق به معنی جراح حاذق است. مسالهای که مهم است و باید به آن توجه کنید صلاحیت حرفهای پزشک است. متاسفانه دخالت پزشکنماها و پزشکانی که آموزش کافی برای جراحی ندیدهاند شایع است. استعلام از سایت نظام پزشکی بهترین راه برای اطلاع از درجهی علمی و آموزش رسمی فردی است که با آن تعامل میکنید. جراحی پلاستیک یکرشتهی فوق تخصصی است و بهترین مرجع برای اطمینان آموزش حرفهای جراحی پلاستیک، سایت انجمن جراحان پلاستیک و زیبایی ایران است.