بسیاری از افراد به دنبال لاغری آسان می باشند و برای انجام آن از روش های مختلفی از قبیل مصرف داروهای لاغری و جراحی استفاده می کنند که در میان روش های جراحی لیپوساکشن بهترین روش می باشد چرا که کم عارضه بوده و موجب حذف چربی های مزاحم در قسمت شکم و سایر نقاط خواهد شد. همانطور که از نام عمل لیپوساکشن مشخص است خارج کردن چربیها با کمک مکش انجام میشود. کاهش وزن در این عمل مختصر است ولی فرم و سایز تغییر قابل توجهی پیدا میکند. برخلاف تبلیغات، عمل لیپوساکشن درد متوسطی دارد. باید توجه داشتهباشید با این عمل چربیهای احشایی خارج نمیشود. برای حفظ سلامت پوست، باید مقداری چربی زیر پوست باقی بماند.
در این مقاله به طور کامل در مورد لیپوساکشن و مزایا و نحوه انجام آن صحبت خواهیم کرد.
اصطلاحات
پیکرتراشی به معنی ایجاد فرم جدید در اندام و تنه است. این کار با کم یا زیاد کردن چربی زیرپوست انجام میشود.
این کلمه از دو بخش لیپو و ساکشن تشکیل شده است. لیپو به معنای چربی و ساکشن به معنی مکیدن است. این کلمه به معنی مکیدن چربیهاست. چربی توسط لولههای ظریفی خارج میشود. به این لولهها کانول گفته میشود. کانول با برشهای کوچکی وارد چربی زیر پوست میشود. به خارج کردن چربی با کانولا لیپوساکشن گفته میشود.
نام دستگاهی است که از امواج صوتی برای تخلیهی سطحیتر و ایمنتر چربی در عمل لیپوساکشن استفاده میشود.
نام دستگاهی است که حرکت رفتوبرگشتی و تا حدودی دورانی در لولههای لیپوساکشن ایجاد میکند. این حرکات به تخلیهی سریعتر کمک میکند.
عمل جراحی زیبایی شکم است که در آن پوست افتادهی شکم حذف میشود. برحسب اینکه چقدر پوست افتادگی داشته باشد انواع مختلفی از این عمل انجام میشود. در حال حاضر عمل لیپوساکشن جزء استاندارد ابدومینوپلاستی است.
تعریف لیپوساکشن
لیپوساکشن (Liposuction)، یک نوع عمل جراحی است و به دلیل اینکه پوست بدن خیلی کم باز میشود کم تهاجمی گفته میشود. در این روش با برشهای خیلی کوچک چربیهای زیرپوست حذف میشود. لیپوساکشن به این معنی است که چربیها از طریق لولههای باریک مخصوص باکمک فشار منفی به بیرون مکیده میشوند. قطر این لولهها که کانولا نامیده میشود حدود ۳ تا ۵ میلیمتر است. تمام روشهای پیکرتراشی بر همین اساس کار میکنند. درروش معمول، لوله با کمک دست حرکت داده میشود. دستگاههایی ساختهشدهاند که حرکت مکانیکی دست را در لوله ایجاد میکنند؛ یعنی در لوله حرکت رفت – برگشتی یا چرخشی ایجاد میکنند.
عمل لیپوساکشن، بانامهای دیگری مثل لیپو، ساکشن، پیکرتراشی و لیپوپلاستی هم میشناسند. گاهی عمل لیپوساکشن را به نام دستگاهی مثل لیپوماتیک یا ویزر که برای کمک به ساکشن استفاده میشود هم مینامند.
علت انجام لیپوساکشن
لیپو برای فرم دهی به بدن و اصلاح چاقی موضعی (Body Contouring) است. باریک کردن بازو یا ران، ایجاد خط کمری، حذف چربی بالای لگن (Love Handle) و کاهش سایز اهداف اصلی لیپوساکشن است. توجه کنید که هدف عمل لیپوساکشن، کاهش وزن نیست. اگر به دنبال روشی برای اصلاح سلولیت یا کم کردن وزن هستید، عمل لیپوساکشن برای شما مناسب نیست. در واقع هدف اصلی این جراحی فرمدهی به بدن و کاهش سایز از طریق خارج کردن کم تهاجمی چربی زیرجلدی می باشد.
کاندیدای مناسب لیپوساکشن
شاخص تودهی بدنی مناسب زیر ۳۲ است. اکثر مراجعهکنندگان شاخص توده بدنی بیشتری دارند. شاخص ۳۴ حداکثرِ قابلقبول برای عمل لیپوساکشن برای دکتر علوی است. شاخص تودهی بدنی از تقسیم وزن به مجذور قد به متر حاصل میشود؛ مثلا فردی با وزن ۸۵ کیلوگرم و قد ۱.۷۵ متر شاخصی معادل ۲۷.۷ خواهد داشت که برای پیکرتراشی یا عمل لیپوساکشن ایدهآل است. اگر فرد دیگری با وزن ۸۵ کیلو و قد ۱.۵۵ متر را در نظر بگیریم، شاخص ۳۵.۳ او را کاندید نامناسبی برای پیکرتراشی خواهد کرد.
کاندید مناسب، فردی است که از سلامت عمومی برخوردار است. سیگار مصرف نمیکند و حداکثر دچار چاقی خفیف است. داشتن وزن ثابت در چند ماه گذشته قبل عمل ضروری است. لیپوساکشن برای افرادی که چاقی موضعی مقاوم به رژیم درنواحیمختلف دارند ایدهآل است. شرایط کاندید ایدهآل:
- دارای انتظارات واقعی
- سلامت عمومی جسمانی
- قصد زایمان مجدد یا کاهش وزن قابل توجه ندارند.
- چربیهای موضعی یا چاقی خفیف با شاخص توده بدنی زیر ۳۲
- پوست اضافه نداشته باشند.
- عدم وجود سابقه مصرف سیگار یا بیماری قند
- تعهد کافی برای حفظ رژیم غذایی
شاخص توده بدنی ایدهآل برای لیپوساکشن زیر ۳۰ است. اکثر مراجعهکنندگان شاخص توده بدنی بیشتری دارند. شاخص ۳۴ حداکثر قابل قبول است. داشتن اهداف مشخص و تعهد کافی برای حفظ رژیم غذایی میبایست وجود داشته باشد. در صورت عدم رعایت رژیم، رضایت بعد عمل و حفظ نتیجهی عمل بشدت کاهش خواهد یافت.
لیپوساکشن باشاخص توده بدنی بیش از ۳۴، مصرفکنندهی فعال سیگار یا قلیان و ابتلای طولانی مدت به دیابت مناسب نیست.
شرایط نامناسب جهت انجام لیپوساکشن
در مواردی فرد سالم هست ولی کاندید مناسبی برای عمل لیپوساکشن نیست؛ یعنی امکان انجام لیپوساکشن وجود دارد ولی به لحاظ نتیجه، توصیه میشود لیپوساکشن انجام ندهد.
۱- مثلا فردی که مصرف مرتب سیگار و قلیان دارد کاندید مناسبی برای این عمل نیست مگر اینکه بتواند ۲ هفته قبل عمل تا ۴ هفته بعد آن مصرف دخانیات را ترک کند. فردی که مدتهاست مبتلا به بیماری قند است کاندید مناسبی برای لیپوساکشن نیست. اگر فرد مبتلا به تازگی دچار بیماری قند شده، در صورت کنترل مناسب قند خون میتواند جراحی انجام دهد.
۲- با تمام مزایایی که لیپو در فرم دهی شکم دارد اما برای افرادی که پوست شکم شل و آویزان هست و یا پوست فاقد خاصیت ارتجاعی است بهتنهایی مناسب نیست. بعد از لیپو، پوست حالت چروکیده و افتادهتری پیدا میکند. در این موارد همراه لیپو باید پوست اضافه حذف شود.
۳- در مواردی، عمل جراحی غیرضروری بهصورت کلی برای فرد ممنوع است؛ یعنی فرد فقط مجاز است برای موارد درمانی یا اورژانس عمل جراحی انجام دهد. لیپوساکشن هم بهتبع در این موارد ممنوع خواهد بود. زمانی که فرد دچار مشکل قلبی، کلیوی یا ریوی شدید است بیهوشی برای او خطرناک است و انجام لیپوساکشن هم بهتبع ممنوع است. در شرایط خاص گاهی با کنترل بیماری زمینهای عمل لیپوساکشن قابل انجام باشد.
۴- مثلا فردی به دلیل مشکل قلبی داروی وارفارین استفاده میکند. این فرد بهصورت کلی برای لیپوساکشن و سایر عملهای جراحی شکم و سینه مناسب نیست و این جراحیها برای او ممنوع است.
۵- فردی که فتق دارد برای عمل لیپوساکشن مناسب نیست. وجود فتقهای بزرگ برای عمل لیپوساکشن ممنوعیت محسوب میشوند. در صورت وجود دیاستازرکتوس، لیپو به تنهایی با نتیجهی ایدهآل همراه نخواهد بود و بهتر است همراه با جراحی باز و ترمیم دیاستازهمراه باشد.
موارد منع نسبی | منع مطلق |
شاخص توده بدنی بیش از ۳۴ | منع بیهوشی |
پوست اضافه | بیماری قلبی شدید |
پوست بدون خاصیت ارتجاعی | بیماری کلیوی شدید |
مصرف کننده فعال دخانیات | بیماری ریوی شدید |
دیابت طولانیمدت | چاقی مفرط |
اقدامات قبل از انجام لیپوساکشن
- مشاوره قلب برای تمام افراد بالای ۴۰ سال
- مشاورهی تخصصی در صورت سابقه بیماری خاص
- قطع آسپرین، داروهای ضدالتهابی، مکملهای گیاهی و قرص ضدبارداری حداقل یک هفته قبل عمل
- سونوگرافی شکم
- آزمایش خونی
- عکس استاندارد
- ترک مصرف تنباکو برای ۲ هفته
- رژیم و وزن متعادل در چند ماه قبل عمل
- اصلاح یبوست
- استحمام روز قبل عمل
- وعده غذایی سبک شب قبل عمل
- تهیهشکم بند یا گن
برای لیپوساکشن شکم، پهلو، ران و یا پشت باید بتوانید برای ۷ روز بعد عمل مرخصی بگیرید و کار مهمی نداشته باشید. برای زمان عمل و شب بعد از عمل داشتن همراه ضروری است. برای چند روز بعد از عمل، همراه برای کمک به کارهای روزانه و مراقبت بسیار مهم است.
برای لیپوساکشن بازو به تنهایی نیاز به استراحت و مرخصی کوتاهتر است. برای لیپوی غبغب معمولا نیاز به استراحت یا مرخصی نیست.
علت اسامی متفاوت برای لیپوساکشن: لیپوماتیک، ویزر و پال
برای بهتر شدن نتایج لیپوساکشن و پیکرتراشی دستگاههای مختلفی ساختهشده است. یکسری از این دستگاهها با حرکت رفت و برگشتی خودکار به عمل لیپوساکشن کمک میکنند. به این دستگاهها بهصورت کلی پال (PAL) گفته میشود. عدهای دیگر باک مک امواج خاصی چربیها را قبل از خارج کردن تخریب میکنند، به عبارتی قبل از لیپوساکشن اقدام به لیپولیز میکنند. برای فروش این دستگاهها شرکتها سعی در برند سازی میکنند؛ یعنی عمل لیپوساکشن را با برند دستگاه خودشان تبلیغ میکنند. به همین دلیل است که اسامی متنوعی به وجود آمده است.
لیپوساکشن با نیروی محرکه | لیپوساکشن همراه لیپولیز |
پال (MicroaAir-PAL) | ویزر (VASER) |
لیپوست | اولترا زد (UltraZ) |
لیپوماتیک | اسمارت لیپو (SmartLipo) |
در این جدول دستگاههای مختلف معرفیشده است. دستگاههایی هستند که بهصورت فیزیکی در لولهی لیپو حرکات رفت و برگشتی ایجاد میکنند مثل لیپوماتیک که با نیروی بادی و پال و لیپوست با موتوربرقی حرکت ایجاد میکنند. دستگاههایی هم هستند که با امواج خاص باعث لیپولیز قبل از خارجکردن چربیها میشوند مثل ویزر یا اولترازد که با امواج صوتی کار میکنند.
توجه کنید که تعیینکنندهی اصلی نتیجهی نهایی، تجربهی جراح پلاستیک است. یک جراح پلاستیک که تجربهی کافی در عمل لیپوساکشن معمول پیداکرده، میتواند بهمراتب نتیجهی بهتری در مقایسه با یک دستگاه به دست آورد. جز در موارد خاص، حتی باتجربهی مشابه، برتری این تکنولوژیها برهم قطعی نشده است.
تکنیک انجام لیپوساکشن
تکنیک های مختلفی از قبیل کلاسیک، ویزر، پال و لیپوست، لیپوماتیک برای انجام لیپوساکشن وجود دارد که در این بخش به طور جامع تمام این موارد را توضیح خواهیم داد.
در تمامی این روشها با چند برش کوچک ابتدا محلول ساکشن در بافت چربی تزریق میشود. این محلول حاوی سرم نمکی، بیحسکننده و منقبض کننده عروق است. این محلول میزان خونریزی و درد بعد عمل را به حداقل میرساند. بعد از اثر محلول تزریق شده اقدام به تخلیه چربی میشود. اساس خارج کردن چربی وارد کردن لولهی ظریف از طریق پوست با چربی زیرپوست است. چربیها با فشار منفی از طریق این لوله که کانولا نامیده میشود تخلیه میشود. ممکن است قبل از تخلیه تخریب چربی یا لیپولیز هم انجام شود.
لیپوساکشن کلاسیک
در این روش ابتدا محلول را در بافت چربی تزریق میکنیم. سپس لولهی لیپوساکشن یا کانولا وارد بافت چربی میشود. این لولهها قطری حدود ۳ تا ۵ میلیمتر دارند. با حرکت لوله سلولهای چربی شکسته شده و با کمک فشار منفی تخلیه میشود.
در لیپوساکشن کلاسیک، کانولا فقط توسط جراح حرکت داده میشود. ممکن است از دستگاهی برای کمک به حرکت دادن کانولا ویا شکستن چربی استفاده شود. به این گروه لیپوساکشن تقویت شده (Assisted Liposuction) نیز گفتهمیشود.
ویزر(VASER)
ویزر امکان لیپولیز با امواج صوتی و لیپوساکشن را مهیا میکند. در این روش ابتدا محلول را در بافت چربی تزریق میکنیم. سپس میلههای مخصوصی وارد بافت چربی میشود. از طریق امواج صوتی منتقل شده از این لولهها چربیها شکسته میشود. در حقیقت با کمک امواج صوتی اقدام به لیپولیز میشود. سپس لولههای لیپوساکشن یا کانولا وارد بافت چربی میشود. این لولهها قطری حدود ۳ تا ۵ میلیمتر دارند. چربیهای شکسته شده با کمک فشار منفی تخلیه میشوند. به دلیل اینکه چربیها با کمک امواج قبلا شکسته شده برای خروج به فشار منفی کمتر نیاز است. بعلاوه سوراخهای لولهی ساکشن اندازهی کوچکتری دارد. این شرایط امکان لیپوی سطحی ایمنتری را ایجاد میکند. با لیپوی سطحی امکان تراشیدن اندام به شکل مورد نظر در دسترستر است.
پال و لیپوست
در این دستگاهها موتور الکتریکی به لولهی لیپوساکشن متصل شده است. این موتور باعث حرکات رفت و برگشتی سریع در لوله میشود. طراحی لولههای لیپوساکشن پالشرکتمیکروایر، ویژگیهای خاصی دارد. لیپوست نمونهی دیگری از این دستگاهها میباشد.
در این روش ابتدا محلول را در بافت چربی تزریق میکنیم. سپس لولهی لیپوساکشن وارد بافت چربی میشود. این لولهها قطری حدود ۳ تا ۵ میلیمتر دارند. حرکات سریع رفت و برگشتی به جراحپلاستیک اجازهی فرمدهی راحت تری میدهد. با حرکت لوله سلولهای چربی شکسته شده و با کمک فشار منفی تخلیه میشود.
لیپوماتیک
در این روش ابتدا محلول را در بافت چربی تزریق میکنیم، سپس لولهی لیپوساکشن وارد بافت چربی میشود. این لولهها قطری حدود ۳ تا ۵ میلیمتر دارند. این لولهها به یک موتور که با باد کار میکند متصل است. این دسته باعث ایجاد حرکات سریع رفت و برگشتی میشود. این حرکات به جراح پلاستیک اجازهی فرمدهی راحت تری میدهد. با حرکت لوله سلولهای چربی شکسته شده و با کمک فشار منفی تخلیه میشود.
لیپوساکشن برای چه نواحی از بدن استفاده میشود؟
هر ناحیهای از بدن که چربی اضافه داشته باشد قابلیت لیپوساکشن را دارد. لیپوی شکم، پهلو و پشت از رایجترین این نواحی هستند. عمل لیپوساکشن، برای کاهش سایز ناحیهی پشت، کمر، بازو، بغل، باسن، ران، صورت و غبغب، استفاده میشود. بهترین قسمتهای بدن برای کاهش سایز، شکم، پهلو و پشت، بازو و غبغب است.
شکم، پهلو و پشت
لیپوی شکم و پهلو جزء رایجترین روشهای پیکرتراشی است. همیشه همراه جراحی شکم یا ابدومینوپلاستی لیپو شکم و پهلو نیز انجام میشود. گاهی همراه شکم-پهلو، لیپوی پشت نیز انجام میشود که به لیپوی ۳۶۰ درجه (Lipo 360) معروف شده است. از چربی حاصله میشود برای فرم دهی به باسن یا سینه استفاده کرد. فرم دهی تنه و باسن با لیپو و تزریق چربی به باسن به Lipo 360 + BBL شناخته میشود.
سینه و بغل
اساس درمان بزرگی سینه آقایان لیپوساکشن است. به نظر من لیپوماتیک، پال و یا ویزر برای لیپوی سینه به لیپوی معمولی ارجحیت دارد. بافت سینه برخلاف چربی اطراف سینه، متراکم و سخت است و این دو روش کمککننده هستند. اگر خارج قفسهی سینه تجمع چربی داشته باشیم، لیپو بسیار کمککننده است. گاهی در جراحی زیبایی سینه بانوان، لیپو خارج و زیر سینه انجام میشود. لیپو برای کوچک کردن سینهی بانوان روش مناسبی نیست.
غبغب
از لیپوی غبغب استقبال زیادی میشود. اصلاح چانه همراه با لیپوی غبغب با نتیجهی شگفتانگیزی در ظاهر صورت همراه است. باید توجه داشت در سنین بالا، به دلیل افتادگی بافتهای عمقی لیپوی غبغب میتواند نتیجهی مناسبی پیدا نکند. شلی بافتهای عمقی و وجود چربی عمقی باعث میشود بعد از لیپوی غبغب افتادگی پوست ایجاد شود. در این موارد لیفت صورت نیز پیشنهاد میشود.
صورت
لیپوی صورت بیشتر در مواردی انجام میشود که قبلا چربی بیشاز حدی بهصورت تزریق شده باشد. در صورتهای چاق، لیپوی قسمت پایینی صورت گاهی انجام میشود.
کاهش حجم در صورت، بهصورت کلی باعث افزایش ظاهری سن میشود. علاوه بر این به دلیل خطر ناهمواری و آسیب عصبی، لیپوی صورت خیلی از سوی جراحان پلاستیک استقبال نمیشود.
بازو
برای کم کردن سایز بازوها لیپو روش منحصر به فردی است. در صورت افتادگی پوست، لیپوی بازو همراه با براکیوپلاستی انجام میشود. باید توجه داشت که همهی نواحی بازو را نمیتوان لیپو کرد. زیادهروی در لیپوی بازو باعث افتادگی پوست میشود.
ران
لیپوی ران در کاهش سایز بسیار مؤثر است. موارد خاصی وجود دارد که با بهصورت ارثی چربی در ران و باسن تجمع پیداکرده است. خیلی از این موارد در چاقیهای گلابی شکل دیده میشود. در این موارد عمل لیپوساکشن ران خیلی به تغییر شرایط زندگی کمک میکند و فقط بحث زیبایی نیست. نامنظمی و افتادگی پوست، بخصوص در سمت داخل ران تمایل به انجام لیپوی ران را کاهش داده است. در صورت افتادگی، لیپوی ران همراه لیفت انجام میشود.
دوره نقاهت عمل لیپوساکشن
دوره نقاهت با درد متوسط یا کم در چند روز اول همراه است و درد معمولا با مسکن خوراکی کنترل میشود. سرگیجه و ضعف در هفتهی اول شایع است وتورم و کبودی تا چند هفته طبیعی می باشد. تورم در هفتهی دوم بیشتر شده، و سپس کمکم فروکش میکند. از هفتهی دوم ممکن است تا مدتی خارش نیز ایجاد شود (نقاهت بعد لیپوماتیک).
بعد لیپوساکشن شکم، پهلو، پشت و یا ران راه رفتن سریع بعد از هفتهی دوم یا سوم منعی ندارد. باید از ورزش و فعالیت سنگین تا ۸ هفته بعد عمل پرهیز شود. برای بازگشت به کار به ۵ تا ۷ روز زمان نیاز است .
بعد لیپوساکشن بازو راه رفتن سریع بعد از هفتهی اول ممکن است و از انجام ورزش تا ۸ هفته بعد عمل باید پرهیز شود. برای بازگشت به کار ۱ تا ۳ روز زمان نیاز است.
بعد از لیپوساکشن غبغب معمولا نیاز به استراحت نیست. پیشنهاد میشود تا ۲ هفته ورزش سنگین محدود شود.
درصورتیکه کاهش یا افزایش وزن قابلتوجه و یا بارداری رخ ندهد نتایج لیپوساکشن دائمی است. پس از کاهش تورم نتیجهی نهایی معمولاً بعد از ۶ ماه ظاهر میشود. ماساژ و استفاده از گن در شکلگیری نتیجهی نهایی بسیار موثر است. حفظ ثبات وزن نیز برای حفظ نتایج ضروری است.
مراقبت های بعد از عمل لیپوساکشن
رعایت مراقبت های بعد از لیپوساکشن در نتیجه آن بسیار موثر می باشد بنابراین باید از این مراقبت ها آگاه باشید، این مراقبت ها عبارتند از:
- مرخصی بعد عمل یا اقامت در شهر برای مراجعین مسافر یا توریست برای ۵ تا ۷ روز
- استحمام ۴۸ ساعت بعد از عمل
- استفاده از گن یا شکمبند بعد از عمل
- پانسمان زخم تا ۱۰ روز
- انجام ۲ ویزیت در هفته اول
- مصرف مایعات زیاد درهفتهی اول (حداقل ۸ لیوان روزانه)
- تخلیه ترشحات و ماساژ حداقل دو هفته
- کشیدن بخیهها پایان هفتهی دوم
- راه رفتن سریع یا دوچرخه سواری هفتهی دوم یا سوم
- ورزش بعد از ۸ هفته
- پرهیز از خوردن غذاهای پرچرب و پرکالری
- استفاده از گن طبی تا ۸ هفته
مزایای لیپوساکشن
لیپوساکشن شایعترین عمل جراحی زیبایی است. لیپو برای یک ظاهر ایدهآل، بدون ورزش و رژیم، مقبولیت زیادی پیداکرده است. لیپوساکشن برای شکلدهی به بدن و رفع چربیهای موضعی مقاوم به رژیم است. به نسبت سایر روشهای حذف موضعی چربی، لیپو اثر سریع و روی هر مقدار تجمع چربی مؤثر است.
متأسفانه این روش ایدهآل بهعنوان یک راهکار لاغری جا افتاده است. با لیپو میزان کاهش وزن زیاد نیست، بلکه تغییر سایز و فرم اندام قابلتوجه رخ میدهد. مزایای آن عبارتند از:
مزایا |
تأثیر قابلتوجه و سریع |
شکلدهی با برداشتن یا اضافه کردن چربی |
حذف قطعی چربی با حجم زیاد |
استفاده از چربی ساکشن شده برای جوانسازی و تزریق |
ترکیب شدن با سایر اعمال جراحی |
عوارض جراحی لیپوساکشن
به طور معمول عمل جراحی با بیهوشی عمومی دارای خطرات شناختهشدهای است که در بهترین شرایط صفر نخواهد شد. با مشاورههای قبل از عمل این خطرات سنجیده و درصورتیکه خطر بیش از متعارف نباشد، اقدام به جراحی میشود. این سنجش با معاینه، مشاوره قلب و آزمایش انجام میشود.
اقدام برای پیکرتراشی تصمیمی فردی است. این تصمیمگیری باید با آگاهی از نتایج مورد انتظار در مقابل خطرات و عوارض احتمالی انجام گیرد. عوارض لیپوساکشن به شرح زیر است:
عوارض لیپوساکشن | |
تغییر حس پوستی | ورم و خونمردگی |
تغییر رنگ پوستی | تجمع مایع زیرپوست |
آسیب خونرسانی به پوست | تشدید سلولیت |
لخته و آمبولی | |
نامنظمی پوست | |
شل شدن پوست | |
آسیب به احشاء |
خونرسانی به پوست، با لیپو کاهش مییابد. خونرسانیِ پوست بقدری زیاد است که باوجود گن و لیپو مشکلی برای پوست ایجاد نمیشود. در صورت وجود دیابت یا مصرف سیگار و یا لیپوساکشن زیاد، کاهش خونرسانی میتواند زیاد باشد. درصورت کاهش قابل توجه خونرسانی پوست، تغییر رنگ ویا نکروز پوستی ممکن است رخ دهد.
تفاوت لیپولیز با لیپوساکشن
هدف هردو حذف چربیهای موضعی است. چربیهای هدف، چربی زیرپوست است. در لیپولیز بافت چربی تخریب میشود و بدن بهتدریج چربی تخریبشده را جذب میکند. اما در لیپوساکشن تخلیهی چربی انجام میشو،. به عبارتی چربی به بیرون کشیده میشود. گاهی لیپوساکشن و لیپولیز باهم انجام میشودن؛ یعنی اول چربیها تخریب میشود و بعد به بیرون کشیده میشود. توجه داشته باشید لیپولیز برای حذف تجمعات خفیف چربی کاربرد دارد.
در لیپولیز برای تخریب از روشهای متفاوتی استفاده میشود. گاهی مواد حلکنندهی چربی تزریق میشود. مزوتراپی حلال چربی یک مثال این روش است. گاهی از سرما برای تخریب چربی استفاده میشود که به کرایولیپولیز شناخته میشود. کول اسکالپینگ (CoolSculpting) یک نمونه از این دستگاههاست. گاهی از امواج برای تخریب چربی استفاده میشود. امواج صوتی (دستگاه اولتراسوند کاویتیشن یا ال پی جی) و لیزر (دستگاه اسکالپ شور) نمونههایی از این امواج هستند.
جمع شدن پوست با لیپوساکشن
با چاق شدن پوست کِش میآید، و برعکس با لاغر شدن پوست جمع میشود. مقدار و نحوهی این تغییر به کیفیت پوست و مدتزمان آن بستگی دارد. وقتی پوست خاصیت ارتجاعی کمی داشته باشد یا چاقشدن در مدت کوتاهی رخ بدهد، پوس ترک میخورد. ترکهای حاملگی نمونهای از آن هست. در مقابل با لاغر شدن سریع، پوست بهخوبی جمع نمیشود. در این وضع افتادگی و شلی پوست به وجود میآید. افتادگی پوست در افرادی که عمل کوچک کردن معده (باریاتریک) انجام میدهند نمونهی آن هست.
لیپوساکشن شرایطی شبیه لاغری ایجاد میکند؛ بنابراین برای اینکه افتادگی رخ ندهد پوست باید جمع شود. جمع شدن پوست بعد لیپو مقولهی پیچیدهای هست و پیشبینی میزان جمع شدن مشکل هست. واضح است که اگر قبل لیپو افتادگی وجود داشته باشد، بعد لیپو این وضعیت تشدید خواهد شد. بیهوده است فکر کنیم با لیپو به هر روشی این افتادگی اصلاح خواهد شد.
چه عواملی در جمع شدن پوست بعد لیپو موثر هستند؟
◊ کیفیت پوست: بعضی بهصورت ژنتیکی کیفیت پوست خوبی ندارند. افرادی که چندین نوبت سابقهی تغییر وزن زیاد دارند یا افرادی که تحت عمل کوچک کردن معده قرارگرفتهاند بهصورت عمومی کیفیت پوست خوبی ندارد؛ بنابراین در این افراد انتظار زیادی از جمع شدن پوست بعد لیپو نباید داشت.
◊ ضخامت پوست: به نظر میرسد هرچه ناحیهای که ساکشن میشود پوست ضخیمتری داشته باشد احتمال جمع شدن بیشتر است. پوست ناحیه بازو نسبت به پشت ضخامت کمتری دارد؛ یعنی در شرایط یکسان انتظار جمع شدن پوست در پشت بیشتر از بازو است.
◊ ساکشن چربیِ سطحی: احتمالاً هرچه ساکشن نزدیکتر به سطح پوست انجام شود جمع شدن پوست بیشتر میشود. در لیپو معمولاً برای حفظ خونرسانی سطحی، چربی عمقی ساکشن میشود. هرچه ساکشن سطحیتر باشد احتمال آسیب خونرسانی پوست بیشتر میشود. از طرفی میزان جمع شدن پوست هم بیشتر میشود.
چاق شدن بعد لیپوساکشن
سلولهای چربی این قابلیت رادارند که خیلی بزرگ شوند. با لیپو تعداد سلولهای چربی ناحیه کم میشود ولی سلولهای باقیمانده میتوانند با جذب چربی بزرگ شوند؛ یعنی اگر رژیم غذایی را رعایت نکنید سلولهای باقیمانده میتوانند اثر لیپو را در ظاهر شما کاهش بدهند؛ بنابراین اگر برنامهای برای کنترل وزن نداشته باشید نتیجهی لیپو بهتدریج کمتر خواهد شد. در نواحی لیپو، تعداد سلولهای چربی کم شده است. ولی در سایر نواحی که لیپو انجامنشده سلولها تعداد نرمال دارند. سوالی که در ذهن ایجاد میشود این است که آیا با چاق شدن توازن بدن بدتر میشود یا نه؟
افزایش حجم سلولهای چربی با پرخوری از یک نقشهی ژنتیکی پیروی میکند. عدهای تجمع بیشتر در کمر و شکم است و در عدهی دیگری زیر ناف و ران بیشترین تجمع را دارند. در موارد نادری هم تجمع در ناحیهی شانه است. حالا اگر این مساله را کنار تعداد سلولهای باقیمانده بگذاریم پیشبینی الگوی چاق شدن بعد لیپو کمی مشکل میشود؛ یعنی نمیتوانیم بگوییم با چاق شدن، سلولهای چربی ناحیهی لیپو نشده، نسبت به ناحیه لیپو شده، بزرگتر میشود. حدود سال ۱۳۸۰ این تصور پیدا شده بود که اگر بعد از لیپو چاقی اتفاق بیفتد تناسب شبیه هالک خواهد شد؛ یعنی شکم و کمر باریک میماند ولی بالاتنه و بازوها بزرگ میشود. این تصور غلط است، یعنی اگر افزایش وزن مختصر باشد تغییری در تناسباندام به وجود نخواهد آمد. ولی زمانی که میزان افزایش وزن از ۱۰ درصد بیشتر شود علاوه بر اینکه نتیجهی لیپو تضعیف میشود احتمال چاق شدن بیشتر نواحی لیپو نشده وجود دارد.
توصیههای دکتر هوتن علوی در خصوص لیپوساکشن
- لیپوساکشن بدون درد و کبودی با هیچ دستگاهی هنوز اختراع نشده است. فریب تبلیغات را نخورید.
- انتخاب جراح پلاستیک بسیار مهمتر از انتخاب نوع دستگاه است. بهترین روش لیپو، روشی است که جراح به آن تسلط دارد.
- لیپوساکشن شکم، پشت و پهلو عمل سرپایی، مطبی یا زیرپلهای نیست. این موارد را در بیمارستان یا مرکز جراحی محدود انجام دهید.
- لیپوساکشن غبغب یا یک ناحیه محدود در مطب امن است.
- عدم حفظ رژیم غذایی یعنی از دست رفتن نتایج لیپوساکشن درمدت کوتاه.، خیلی سریع پرخوری، نتیجه عمل شما را از بین خواهد برد.
- هر چه وزن کمتر داشته باشید امنیت و زیبایی بعد لیپوساکشن بیشتر میشود.
- با شاخص توده بدنی ۳۴ به بالا اقدام به لیپو نکنید. با شاخص بالای ۴۰ خود را به کشتن ندهید.
- خطر آسیب پوست در سیگاریها زیاد است بنابراین ۲ هفته قبل و بعد عمل، سیگار نکشید، موضوع جدی است.
- پوست شل دشمن لیپوساکشن است. شلی پوست با لیپو بهتر نمیشود. امید بستن به دستگاه بیهوده است. ولی یادتان باشد امکان اصلاح افتادگی پوست با جراحی باز همیشه وجود دارد.
- اگر مشکل قلبی یا ریوی با ریسک بیهوشی متوسط به بالا دارید برای لیپو اقدام نکنید.
- نزدیک مراسم مهم برای لیپو اقدام نکنید. همینطور اگر به لحاظ مالی یا شغلی در فشار هستید اقدام به لیپو نکنید. اتفاقات پیشبینی نشده و عارضه همیشه در کمین هستند.
- برای سلولیت لیپوساکشن به تنهایی روش مناسبی نیست حتی با لیپوماتیک یا ویزر.
- بروز امبولی هیچ ارتباطی به نوع دستگاه لیپو ندارد. مدت بیهوشی، وزن شما و بیحرکتی بعد عمل مهمترین عوامل هستند.
- سعی کنید جراح پلاستیکی را انتخاب کنید که اعتماد دوطرفه بینتان شکل گرفته است. اعتماد دوطرفه مدیریت دوره نقاهت و عوارض احتمالی را بسیار راحتتر میکند.
سوالات متداول لیپوساکشن
هزینهی عمل لیپوساکشن شامل هزینهی جراح و هزینهی اتاق عمل هست. درصورتیکه عمل در دی کلینیک یا مرکز جراحی محدود انجام شود هزینهی اتاق عمل و بستری از بیمارستان کمتر خواهد بود. هزینهی تهیهی گن و شکمبند به عهدهی مراجعهکننده است. هزینهی نهایی بعد از معاینه تعیین خواهد شد. برای اطلاع از هزینه به صفحه هزینه جراحی شکم و تنه مراجعه کنید.
خیر. درصورتیکه که رژیم غذایی را رعایت نکنید چاقی موضعی عود خواهد کرد. سلولهای باقیمانده میتوانند با جذب چربی بزرگتر شوند و اثر لیپو را کاهش دهند. برای توضیح بیشتر به چاقی بعد لیپو مراجعه کنید.
خیر. هیچ مشکلی در ارتباط با بارداری گزارش نشده است.
حداقل یک سال بعد از زایمان برای لیپو اقدام کنید. برقرار شدن فزیولوژی طبیعی بدن و شیردهی معمولاً وزن را کاهش میدهد. در اکثر مواقع در پایان سال اول بعد زایمان، وزن به زمان قبل بارداری برگشته است.
لیپوساکشن به هر روش، در چاقی مفرط ممنوع است. بهتر است بعد از کاهش وزن و رساندن شاخص تودهی بدنی به کمتر از ۳۲ اقدام به لیپو کنید. به شخصه لیپو با شاخص توده بدنی بیشتر از ۳۴ را انجام نمیدهم. در فرد مبتل ابه چاقی مفرط این شاخص تودهی بدنی بیشتر از ۴۰ است.
حقیقت این است که قبل از لیپوساکشن حداقل ۶ ماه رژیم غذایی رعایت شود. این توصیه به دو هدف انجام میشود. فردی که قادر نیست رژیم مناسبی را حداقل برای ۶ ماه رعایت کند، بعد لیپو مجدد رژیم غذایی قدیم خود را از سر خواهد گرفت. این رژیم بعد از مدتی وزن متقاضی را به وزن قبل لیپو بازخواهد گرداند. این افزایش وزن نتیجه لیپو را کم خواهد کرد. نکتهی دوم هم مربوط به نتیجهی عمل است. هرچه وزن حین لیپو کمتر باشد هم نتیجهی عمل بهتر خواهد شد و هم امنیت بیشتری خواهد داشت. در عمل اما این شرایط در عمدهی مراجعین مهیا نخواهد شد.
بیحرکتی یک عامل شناختهشده برای تشکیل لخته و آمبولی است. علاوه بر این خطر آمبولی چربی هم وجود دارد. با پیشگیری و بهینه کردن شرایط این خطر را میشود به حداقل رساند. استفاده از جوراب ضد آمبولی، پمپهای ساق پا و استفاده از رقیقکننده بعد عمل این خطر به کمترین میزان خود میرسد. ولی هرگز صفر نمیشود.
مصرف الکل را ۲ روز قبل عمل متوقف کنید. الکل میتواند از بین رفتن ورم بعد عمل را کُند بکند. مصرف توأم مسکن و الکل خطر زخم معده و خونریزی را افزایش میدهند. پیشنهاد میشود حداقل تا زمان توقف مصرف مسکن، الکل استفاده نکنید.
در حقیقت زیرپوست زخم ایجادشده است. روند ترمیم این زخم با سفتی همراه است و ممکن است تا چند هفته ادامه پیدا کند. این سفتی ممکن است احساس کشش و یا حتی محدودیت حرکت ایجاد کند. بهتدریج عمدهی این سختیها رفع میشود. در صورت لیپو شدید مقداری از این سختیها ممکن است باقی بماند.
لیپو هر ناحیه ۱ تا ۱.۵ ساعت طول خواهد کشید، برحسب مقدار چربی و شرایط مراجعه کننده تفاوت قابل توجهی در زمان انجام آن دارد. بعنوان مثال شکم و پلهو ۳- ۲ ساعت، شکم، پهلو و پشت ۵-۳ ساعت زمان نیاز دارد.
این عمل با بیهوشی عمومی انجام میشود، لیپو نواحی محدود را میتوان با بیحسی موضعی نیز انجام داد.
از بین روش های لیپو، در الترازد و ویزر، علاوه بر لیپوساکشن، لیپولیز هم انجام میشود. احتمال جمع شدن پوست (Skin Tightening) به دلیل امواج صوتی این دو دستگاه، ممکن است بیشتر باشد. سایر روشها مزیت ویژه نسبت به هم ندارند. در مجموع روشی بهتر است که جراح پلاستیک با آن روش تجربهی بیشتری داشته باشد.